ایران

امداد و نجات

امداد و نجات
 
 
 
نجات عبارت است از یک سری عملیاتی که منجر به رهایی افراد زنده از شرایط بحرانی و به دام افتاده می شود و هم چنین انجام کمک های نخستین بر روی انها که از وخامت حال افراد جلوگیری نماید. کارهای عملی اساس اموزش نجات است و اموزش عملی یا تئوری برای تفهیم مسئولیت ها و  فهم بهتر کارهای عملی به کار میرود و اموزش شفاهی به تنهشایی دارای ارزش کمی بمده  و   همچنین نمایش یک عمل نجات بدون اینکه نجات گران عملا” وشخصا” ان را انجام ندهند فایده چندانی ندارد. مهارت انضباط وکار دسته جمعی که با اطلاعات فنی توام باشد از جمله عوامل بسیار مفید در عملیات نجات هستند.این عوامل را فقط با کارهای عملی وواقعی میتوان ه دست اورد. کار نجات یک کار کاملا” فنی است واجرای صحیح ان احتیاج به اموزش و تمرین و مهارت های خاصی دارد.افرادی که بخواهند در مرحله اولیه و ابتدایی تا قبل از رسیدن دسته های متخصص و تعلیم دیده عملیات نجات را انجام دهند بایستی توجه داشته باشند که چه کارهایی را باید به مرحله اجرا بگذارند.کلیه عملیات نجات باید به طور گروهی یا دسته جمعی انجام شود . بایستی دستورات فرمانده گروه را دقیقا” و به موقع اجرا کرد.زیرا ممکن است جان مصدوم وشاید جان خود نجات گر نیز به خطر افتد واین بستگی به اطاعت واجرای حتی کوچکترین دستور فرمانده گروه دارد. در عملیات نجات نتیجه کار یک فرد تعلیم دیده و با هوش به مراتب بیشتر و موثرتر از قدرت ونیروی جسمانی اوست. نقش و وظایف امدادگر در صحنه اسیب: به هر دوره دیده داوطلب یا مامور که اقدام به ارائه کمکهای مورد نیاز نماید امدادگر گفته می شود و او به عنوان یک فرد کمک دهنده می تواند وظایف متعددی را در صحنه اسیب بر عهده دارد. این وظایف و نقشها بسته به نوع .شرایطحادثه به شرح زیر متفاوت میباشد: ۱ـ رسیدگی سریع و مناسب به مصدومین موجود درصحنه اسیب یا بیماران. ۲ـ حفاطت از سلامت خود. ۳ـ حفاظت وامنی صحنه اسیب. ۴ـ درخواست کمک از مراجع ذی صلاح(اورژانس  اتش نشانی  هلال احمر  پلیس و…. ۵ـ مشارکت در عملیات جستجو ونجات(sar). ۶ـ دستیابی به مصدوم و رها سازی. ۷ـ انجام ارزیابی مصدوم و سانحه. ۸ـ اجرای گمگ های اولیه و اقدامات ضروری. ۹ـ انتقال مصدوم( در صورت لزوم). ۱۰ـ هدایت اطرافیان ونظاره گران به انجام اقدامات ضروری( مدیریت صحنه). ۱۱ـ کنترل فعالیت ها و اقدامات اطرافیان و نظاره گران صحنه اسیب. ۱۲ـ کمک به پرسنل اورژانس و سایر نیرو های امدادی(در صورت لزوم). ۱۳ـ مکتوب سازی اقدامات و مراقبت ها. ۱۴ـ اطلاع رسانی. ۱۵ـ حمایت روانی از اسیب دیدگان. ۱۶ـ پشتیبانی عملیات. ۱۷ـارتقاء سطح معلومات و مهارت های خود و دیگران. خصوصیات امداد گر: ۱ـ داشتن اطلاعات کافی و مهارت های لازم جهت انجام کمک های اولیه. ۲ـحفظ خونسردی در حین مواجهه با صحنه اسیب و مصدومین. ۳ـسرعت عمل در کار. این امر برای رسیدگی به عوامل تهدید کننده زندگی پر اهمیت می باشد. ۴ـداشتن ابتکار عمل و حد اکثر استفاده از حداقل وسایل موجود. ۵ـتسلی بخشیدن به مصدومین و حمایت روانی از انها. ۶ـرعایت فرهنگ غالب منطقه اسیب و پایبندی به تعالیم مذهبی و ارزشها. ۷ـشناخت محدئده فعالیت خود و عدم دخالت در امور پزشکی. ۸ـاراسته بودن ظاهر و بر خورده مناسب. آشنایی با تجهیزات امداد و نجاتبعنوان یک امدادگر ممکن است در صحنه حادثه مثل یک پلیس، عبور و مرور را کنترل کنید و یا مانند یک مأمور آتش نشانی مجبور به خاموش کردن آتش سوزی و رهاسازی مصدومین گرفتار در آتش، و یا زیر آوار و اتومبیل باشید. بنابراین باید برای ایفای نقش صحیح خودتان احتیاج به ابزار و تجهیزات بخصوص دارید و باید آنجا که ممکن است نسبت به صحنه حادثه ای که به آن وارد می شوید مجهز به وسایل مورد نیاز آن صحنه باشید. البته شما باید خصوصیت حسن ابتکار و خلاقیت را در خودتان بیشتر فعال کنید، زیرا باید در نظر داشته باشید که ممکن است شما به صحنه ای وارد شوید و هیچگونه تجهیزاتی به همراه ندارید، مثلاً زمانی که شما به تعطیلات می روید ناگهان با صحنه حادثه ای رو به رو می شوید، در اینجا باید وسائل موجود در صحنه و در دسترس را بطور ابتکاری و کاملاً صحیح برای کنترل خطرات و ایجاد مراقبت بکار گیرید. مثلاً ممکمن است شما برای بی حرکت کردن عضو آسیب دیده مصدوم، آتل در اختیار نداشته باشید از آنجا که می دانید کار آتل بی حرکت کردن عضو آسیب دیده است از هر وسیله ای که بتواند اینگونه عمل کند می توانید استفاده کنید.   نکته ای دیگر که در رابطه با تجهیزات باید در نظر داشت این است که در صحنه های وسیع حوادث گروههای متعددی به کمک می آیند این گروهها برای کمک رسانی به صحنه وارد می شوند و هر گروه مجهز به دستگاهها و تجهیزات خاصی هستند و افراد هر گروه قبلاً طی دوره های آموزشی کاملاً کار با این تجهیزات را آموخته اند. از آنجا که ممکن است شما بعنوان یک امدادگر در کنار این گروهها در امر امدادرسانی همکاری داشته باشید آشنایی مختصری با این وسائل برای شما مقید خواهد بود.  در این بخش سعی شده است تا لیست تقریباً کاملی از تجهیزات در اختیار شما قرار بگیرد. وسائل و تجهیزات به سه دسته کلی تقسیم می شوند: الف)تجهیزات شخصی و انفرادی امدادگر        ب)تجهیزات امداد و کمک های اولیه ج)تجهیزات نجات  الف)تجهیزات شخصی و انفرادی امدادگر: شما به عنوان یک امدادگر باید بدانید بدلیل پراسترس بودن لحظات اولیه حوادث و اعزام، معمولاً بعضی از تجهیزات اولیه که هر امدادگر باید به همراه داشته باشد فراموش می شود، که نتیجه آن، بوجود آمدن مشکلاتی برای شما می باشـد. پس در زمان حرکت و اعزام دقت داشته باشید که حداقل، وسائل شخصی و تجهیزات انفرادی خود را به همراه داشته باشید. تجهیزات شخصی آن دسته از وسائلی هستند که معمولاً هر امدادگر خودش تهیه می کند، تا در زمان اعزام به منطقه حادثه به همراه داشته باشد و در حفظ بهداشت فردی امدادگر بسیار مؤثر می باشد. تجهیزات شخصی: ظروف غذا (بشقاب، قاشق، چاقو، دربازکن، لیوان) – مسواک و خمیردندان – حوله و صابون – کارت شناسایی – کبریت یا فندک – دمپائی – لباس اضافه – سوزن و نخ – کاغذ و قلم. تجهیزات انفرادی نیز وسائلی هستند که معمولاً با توجه به نیاز هر عملیات و امکانات موجود در سازمان در اختیار نیروهای امدادی قرار می گیرد، تا آمادگی لازم را جهت انجام مأموریتهای امدادی داشته باشند. تجهیزات انفرادی: کوله پشتی، کیسه خواب یا پتو، پوتین یا کفش مناسب، لباس امدادی(با توجه به فصل)، چراغ قوه، قمقمه، ماسکهای مجافظ، دستکشهای محافظ، جعبه کمکهای اولیه انفرادی، غذای فاسد نشدنی جهت ۲۴ ساعت. ب)تجهیزات امداد و کمک های اولیه بعد از اینکه امدادگر آماده شد، حالا نیاز به تجهیزات و ابزار لازم جهت ایجادآمادگی و انجام مأموریت را دارد، که یک بخش از این تجهیزات را وسائل امدادی و پزشکی تشکیل می دهند و البته شما تا حدود زیادی با آنها در    دوره های قبل آشنا شده اید.  وسایل جعبه کمکهای اولیه: باند(سه گوش، نواری، کشی، توری)، گاز استریل، گاز وازلین)، سوزن قفلی، دستمال کاغذی، پنس و قیچی، آتل انگشت(فینگر)، ایروی (Air way)، ماسک مخصوص تنفس مصنوعی، ورقه های آلومینیومی استریل جهت مصدومین سوختگی، سرم شستشو، بتادین، چسب زخم ، چسب روی باند، ترمومتر ، چراغ قوه، دستکش استریل، دستکش یکبار مصرف.   تجهیزات امدادی شامل: ۱- دستگاه فشارسنج و گوشی پزشکی ۲- کیسه های آب سرد وگرم ۳- ملحفه ۴- انواع آتل چوبی ۵- آتل تمام تنه ۶- آتل نیم تنه ۷- انواع برانکار ( ساده . چرخدار کوچک، چرخدار بزرگ، سبدی، تاشو ساده، کوهستان) ۸- کیف احیا ۹-دستگاه زنده یاب ۱۰- تخت بیمار ۱۱- پاراوان ج) تجهیزات نجات: همانطور که می دانید در بعضی از موقعیتهای خاص در اثر حوادث، ابتدا نیاز به یک سری عملیاتهای نجات و تجهیزات خاص می باشد تا ما بتوانیم یک عملیات امدادی مؤثر را انجام دهیم، که لزوم آن شناخت و آشنایی با ابزار نجات است که با توجه به کاربرد، به دسته های زیر تقسیم می شوند: ج-۱: ابزار ایمنی و هشدار: شما بعنوان یک امدادگر باید بدانید که اگر بر اثر بی احتیاطی و عدم استفاده از ابزار مناسب آسیب ببینید، مشکلات زیادی را برای خود و دیگر پرسنل امدادی بوجود می آورید، و توانائی لازم را جهت انجام عملیات از دست می دهید، پس همیشه قبل از شروع هر عملیات امداد و نجات ابتدا اقدامات لازم جهت ایمنی خودتان و مصدومین و دیگران را فراهم کنید. لباش ضد گاز با متعلقات، لباس ضد اسید، لباس کامل ضد اشعه، لباش ضد رادیو اکتیو، لباس کار، کلاه ایمنی، کفش ایمنی، عینک ایمنی، دستکشهای ایمنی، نقاب ایمنی، نوار ایمنی و خطر، کمربند ایمنی، مخروط شبرنگ، دستکش ضد ولتاژ، جلیقه فسفری، انواع ماسک:(بخارات مضر، گرد و خاک، آلودگی محیط، گازهای سمی و خطرناک، مجهز به سیلندر هوای فشرده، بلومان)،تابلوهای اعلام خطر(دستی و ثابت)، چراغ گردان و چشمک زن، بلند گو دستی، گوشی کم کننده صدا، دستگاه آزمایش گاز محیط، دستگاه آزمایش رادیو اکتیو محیط، کابل بر، فیوز کش، ولتاژ متر، ملاقه دسته بلند، چنگال بزرگ، قلاب نوک تیز، نوارچسب پهن، گوه، باند قیری، تخته های تثبیت وسایل ناپایدار، ابر بزرگ مستطیلی. ج-۲: ابزار روشنایی: از دلائلی که باعث می شود تا ما نتوانیم طبق استاندارد های تعیین شده کار نمائیم، نبود نور کافی محیط می باشد، و بسیار مهم است که ما برای تمام عملیاتهایمان پیش بینی این مسئله را انجام دهیم. چراغ قوه (با باطری و لامپ اضافی)، چراغ هالوژنه، پرژکتور ثابت، پرژکتور دستی، پرژکتور مه شکن، هدلامپ(چراغ پیشانی)، چراغ روشنایی گازی، پیک نیک (باکپسول و توری اضافی)، چراغ روشنایی گازی بزرگ. ج-۳: ابزار سبک دستبابی به مصدوم: این دسته از ابزار جهت عملیات رها سازی و دستیابی به مصدوم مورد استفاده قرار می گیرند، از خصوصیات این ابزار میتوان به فراوانی، قابل دسترس بودن، تعمیر و تأمین مجدد آسان، کم حجم بودن، قابل حمل بودن، و کم هزینه بودن آنها اشاره کرد. دیلم(کوچک، بزرگ، متوسط)، پتک(سنگین، سبک)، تبر(کوچک، بزرگ)، تبرچندمنظوره، تایلیور، جک، طناب نجات، پلکان تاشو، قیچی فولادبر، بیل، بیلچه امدادی، کلنگ، سمبه، اره آهن بر، قلم تیزبر.
ج-۴: ابزار نیمه سنگین دستیابی به مصدوم: این دسته از ابزار کارائی بسیار بالایی را جهت انجام عملیاتهای رهاسازی و نجات دارند، ولی تمام آنها معمولاًپرحجم و حمل آنها نیاز به ماشینهای جداگانه ای بجز آمبولانس را دارد که به آنها ماشینهای نجات می گویند. ابزار هیدرولیک: (موتور، جک، فک، قیچی و شلنگهای رابط)، ابزار برش یا سری برنال: (کپسول اکسیژن، کپسول گاز استیلن، کپسول گاز مایع، فندک، سری برش)، سنگ فرز، اره برقی یا بنزینی، ابزار جرثقیل: (جرثقیلهای دستی، تیفر، چین بلاک، وینچ، اهرم زنجیری، قرقره ساده و مرکب، انواع قلاب، طناب پنبه ای و نخی)، کیسه های نجات: (کیسه های ۷تایی یا۹تایی، کپسول اکسیژن، شلنگهای رابط، که از ۵/۱تا ۶۵تن را از زمین بلند می کنند)، انواع جکهای بزرگ بالا برنده، دستگاههای زنده یاب: (مدل اورتانگسگرات یا A082، مدل اوربیفونORBIPHON). ج-۵: ابزار آبگیری و آبدهی: این دسته از وسایل جهت تخلیه یا انتقال آب و مواد مایع دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. پمپهای (آب کش، لجن کش، کف کش، اسید کش)، شلنگهای رابط از معمولی تا فشار قوی، اکاتور، تانکرهای آب از مخازن ۹۰۰ لیتری ثابت تا ۵۰۰۰ لیتری چرخدار و ۲۵ هزار لیتری ماشینی. ج-۶: ابزار تعمیر سبک: جعبه ابزار کامل، کابلهای رابط، بکسل(طنابی، سیمی، نواری). ج-۷: ابزار اطفاء حریق: خاموش کننده های دستی: (پودر و هوای خشک، پودر و گاز، گاز CO2 ، کف- هالوژنه، آب و گاز )، پتوی نسوز، سطل آتش نشانی، انواع سیستمهای ثابت اطفاء حریق و اعلام خطر حریق. ج-۸: ابزار غواصی: لباس کامل ضد فشار (تابستانه و زمستانه)، کپسول اکسیژن، گیج اکسیژن (دیمن وال)، کفش غواصی(فین)، اشنوگل، فشارسنج، قطب نما، ساعت، دستکش، ماسک، کلاه، جوراب، خنجر.  ج-۹: تجهیزات کوهستان (کوهنوردی، سنگنوردی): تجهیزات کوهنوردی:  کوله پشتی(یک روزه، چند روزه)، کیسه خواب، کفش(از مدل سبک کوهپیمائی تا مدل سنگین جهت برف)، کفش کوه اسکی، لباس پر(کت، شلوار، جوراب، دستکش)، لباس گرتکس، کلاه بوران، عینک (بوران، برف)، کلنگ، گرامپون، مینی گرامپون، پانچو، گتر، چادر، چراغ قوه، قطب نما.  
انسانها در طول حیات خود همواره در معرض خطرات و حوادث بوده اند.گسترش شهرنشینی ، پیشرفت علم و صنعت گرچه باعث افزایش حوادث شده اما توانایی انسان را در پیشگیری و رویارویی  با  حوادث نیزافزایش داده است. حوادثی که سالیانه جان هزاران نفر را در دنیا می گیرند ، به چندین هزار نفر آسیب وارد می کنند و هزینه های بسیاری را به جامعه ها وارد می کنند .   حوادث چون دشمنی قهار تمامیت ارضی و کیان ملی  کشورها را تهدید می کنند و جان انسانها را می گیرند . لذا همه دولتها برای حفظ امنیت و سلامت شهروندان  و جامعه می کوشند تا توان خود را در برخورد با حوادث افزایش دهند، تا هنگام حادثه بتوانند از جامعه و کشورشان دفاع کنند.کمک به آسیب دیدگان و بازماندگان حوادث جدای وظیفه انسانی که بر عهده همه (هم دولت و هم ملت) می باشد،نقش به سزایی در تامین امنیت  و سلامت جامعه دارد . ضمن اینکه کمک رسانی به موقع و اصولی نقش مهمی در کاهش تلفات و عوارض این حوادث  و نقش به سزایی در کاهش هزینه های بعدی دارد . حوادث و کشور ما   کشور ما یکی از کشورهای حادثه خیز دنیا است . هر بیست و پنج دقیقه یک نفر در اثر تصادف در ایران می میرد . روزانه  صدها نفر در تصادفات شهری و جاده ای  گرفتار می شوند . هر سال صدها نفر در آبهای کشور غرق می شوند . مرتب اخبار مشکلات و مرگ ومیر کوهنوردان شنیده می شود . قرار گرفتن ایران روی خط زلزله باعث شده تا هر از گاهی زلزله ای میهب بخشی از کشور را بلرزاند . همه ساله روستاها و شهر های بسیاری از کشورما در معرض سیل قرار دارد.به این همه باید ماشینها و جاده های غیر استاندارد و نا ایمن ، ساختمانهای غیر مقاوم ٬ ساخت و ساز های غیر اصولی و… را نیز اضافه کرد. یاری رساندن به کسانی که در اثر حادثه نیازمند کمک هستند را امداد گویند. مثل دادن غذا و اسکان بازماندگان زلزله . به مجموعه اقداماتی که برای رهایی و خروج یک مصدوم از صحنه حادثه انجام می شود ، نجات می گویند . مثل خارج کردن مصدوم از میان لاشه ماشینهای تصادفی ،نجات یک نفر از زیر آوار،نجات یک غریق در دریا ، پیدا کردن کسی در کوه . همه و همه مثالهایی از امداد و نجات هستند. امداد ونجات شاخه های مختلفی دارد از جمله : آب و سیلاب – آوار – جاده – کوه. اهمیت امداد و نجات در حوادث   هنگام بروز حادثه تعدادی از افراد دردم جان می دهند اما عده ای نیز زنده می مانند،اما در صحنه حادثه درگیر می شوند. مانند کسانی که بعد از زلزله زیر آوار می مانند ،یا کسانی که زیر بهمن مدفون می شوند و … . مهم ترین کار بعد از حادثه دسترسی به این افراد  و خروج آنها از صحنه حادثه است . قبل از اینکه جانشان را از دست بدهند و بدون اینکه آسیب جدیدی ایجاد شود . و این وظیفه نیروهای امدادی است . همانگونه  که می بینید زمان در انجام این وظیفه نقش مهمی دارد . نیروهای آموزش دیده و مجهز در کاهش تلفات و عوارض حوادث نقش به سزایی دارند و بسیار تاثیر گذارند.
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • پنجشنبه ۲۵ فروردین ۰۱ ۱۶:۳۰ ۳۲ بازديد
  • ۰ نظر

هلال احمر

جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در سال 1922 میلادی( 1301 ه.ش) تحت عنوان جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران تأسیس شد و توسط کمیته بین المللی صلیب سرخ به رسمیت شناخته شد و پس از آن به عضویت فدراسیون بین‌المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر درآمد.
 
از آغاز تأسیس، جمعیت ملی ایران به صورت مستقل فعالیت های خود را مطابق با اساسنامه و با نظارت هیأت مدیران شروع و در شهرهای مختلفی شعبات خود را ایجاد کرده است. غالبا مردم از طریق اوقاف و وجوه اهدایی عمده ترین نیازهای مالی جمعیت را تامین می کنند.از ابتدای کار، جمعیت ملی ایران در بسیاری از فعالیت های عمومی همچون ارائه خدمات داوطلبانه، احداث بیمارستان های مامایی، تأسیس مراکز درمانی رایگان، تأمین آب، یاری رسانی به مراکز درمانی ارتش مشارکت داشته است.
 
در سال 1980 جمعیت ملی ایران نام و نشان خود را به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران تغییر و شعبات استانی و محلی و امکانات و فعالیت های خود را گسترش داد. در حال حاضر جمعیت هلال احمر ایران اصلی ترین سازمان بشردوستانه و یکی از اعضای فعال نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر است.
 
در حال حاضر بیشترین فعالیت های جمعیت ملی ایران بر ارائه خدمات امدادی به افراد آسیب دیده سوانح طبیعی و ساخته دست بشر، انجام فعالیت های عام المنفعه و داوطلبانه و آموزش همگانی متمرکز است.
 
ساختار جمعیت هلال احمر:
 
               سازمان امداد و نجات
 
                 سازمان داوطلبان
 
                سازمان جوانان
 
                سازمان تدارکات پزشکی
 
                معاونت بهداشت،‎‏‎ْ‏‏ درمان و توانبخشی
 
                معاونت آموزش و پژوهش/مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران
 
                معاونت امور بین الملل و حقوق بین الملل بشردوستانه
 
                مرکز پزشکی حج و زیارت
 
                مجتمع دارویی و درمانی هلال ایران
 
                شرکت صنایع نساجی هلال ایران
 
                 بیمارستان فوق تخصص نورافشار
 
 
 
                                                                       برنامه ها و فعالیت های جمعیت هلال احمر ایران
 
 
 
 *امداد و نجات، مدیریت سوانح و کاهش خطرات
 
                انجام عملیات امداد و نجات به منظور کمک رسانی به قربانیان حوادث مختلف در سطوح ملی و بین المللی
 
                تقویت و توسعه شبکه امداد و نجات در تمامی شعبات استانی
 
                توسعه تیم های سگ های جست و جو، نجات و جست و جو در آوار، کوهستان، دریا و امداد هوایی، امداد در حوادث جاده ای،  ارتباطات (وی اچ اف، اچ اف و تجهیزات ماهواره ای)،                    کمک های اولیه، اعزام فوری
 
                ارائه خدمات آموزشی برای تیم های امداد و نجات در حوزه های اصلی فعالیت از قبیل جست و جو و نجات قربانیان، خدمات کمک های اولیه، انتقال مجروحان به مراکز درمانی،                             تدارک خدمات پناه گاه های موقت برای بازماندگان و نیز توزیع اقلام غذایی و زیستی میان ساکنین پناه گاه ها
 
                افزایش منابع یا ظرفیت ها در زمینه ی پایگاه های امداد جاده ای، انبارداری، پایگاه های امداد و نجات ثابت و سیار، ساحلی، دریایی و کوهستان، هلی کوپترهای امدادی و خودروهای                   سبک و سنگین، به منظور پاسخ گویی مناسب در برابر افزایش و گستردگی سوانح در کشور
 
                احداث بزرگ ترین مرکز بین المللی آموزش امداد و نجات در استان اصفهان
 
    *خدمات داوطلبانه
 
                شناسایی، استخدام و سازمان دهی منابع داوطلب و مشارکت های عمومی
 
                اجرای برنامه های ترویجی و فرهنگی به منظور ترویج فعالیت های بشردوستانه
 
                توسعه خدمات بشردوستانه و خیریه ای
 
                تدارک خدمات حمایتی برای آسیب دیدگان و افراد آسیب پذیر در موقعیت های اضطراری و غیر اضطراری
 
                هماهنگی در زمینه برنامه های آموزشی برای داوطلبان
 
                فعالیت های جمع آوری وجوه نقدی در مکان های عمومی
 
                برگزاری کمپین همای رحمت در ماه رمضان که امل فعالیت های توزیع بسته های غذایی میان خانوارهای نیازمند وبازداشت شدگان
 
                اجرای طرح فرشتگان رحمت که شامل فعالیت های توزیع بسته های غذایی و پوشاک و لوازم تحریر میان زنان سرپرست خانواده، خانوارهای نیازمند
 
                ایجاد اردوگاه های آمادگی برای داوطلبان
 
                احداث اقامت گاه های داوطلبی در سراسر کشور
 
                 ارائه خدمات پزشکی توسط پزشکان داوطلب به صورت رایگان
 
*فعالیت‌های جوانان
 
                توسعه مشارکت جوانان در تصمیم گیری و فعالیت ها
 
                آموزش آمادگی و دوره های بازآموزی برای اعضای جوان با هدف انجام خدمات بشردوستانه
 
                سازمان دهی اردوگاه های جوانان و مشارکت اعضای آنان در مسابقات و جشن واره ها
 
                تأسیس کتاب خانه، باشگاه های ورزشی، سینما، آمفی تئاتر و اردوگاه برای اعضای جوان
 
                انجام آموزش های آمادگی در برابر زلزله برای برای مهد کودک ها و اعضای جوان
 
 *خدمات پزشکی و بهداشتی
 
                درمان های اضطراری و بهداشتی
 
                فراهم سازی آموزشی و تجهیز گروه های توانبخشی به منظور ارائه خدمات توان بخشی در سوانح
 
                تأمین دارو و احتیاجات پزشکی برای مراکز درمانی خارج از کشور، واحد ها و تیم های عملیاتی درمانی در مناطق آسیب دیده
 
                تأمین دارو توسط مراکز دارویی برای بیماران نیازمند
 
                ارائه واکسیناسیون در 31 استان
 
                ایجاد مراکز درمانی سیار
 
                تشکیل نیروهای واکنش سریع در سوانح
 
                تشکیل شبکه های آموزشی در زمینه دوره های آموزشی ویژه سیستم های سیار
 
                برگزاری دوره های آموزشی مدیریت توان بخشی و واحد مراقبت بهداشتی اولیه
 
                امداد جاده ای و خدمات درمانی اضطراری در زمان سوانح
 
                برگزاری سمینار راجع به مننژیت در زمان حج و شیوه های انتقال و پیش گیری
 
                افزایش ظرفیت پاسخ گویی به احتیاجات مراقبت بهداشتی اولیه در زمان سوانح
 
                سازمان دهی و تجهیز بیمارستان های میدانی سریع الاحداث                 
 
                 سازمان دهی تیم های اضطراری واحد مراقبت بهداشتی اولیه، RDH, RH
 
خدمات توانبخشی*
 
             ارائه خدمات توان بخشی در سطوح ملی و بین المللی؛ این خدمات شامل فیزیوتراپی، vocational therapy، ادیومتری، گفتار درمانی، آب درمانی، کلینیک تغذیه، نورولوژی، هیپنوتیزم                  درمانی، مکانوتراپی
 
                تأسیس مراکز ارتوپدی در شعبات استانی
 
*خدمات تدارکات پزشکی
ارائه احتیاجات دارویی و درمانی به مراکز درمانی خارج از کشور
 
                انتقال فن آوری و تولید تجهیزات دارویی و درمانی تخصصی در راستای فعالیت های بشردوستانه هلال احمر
 
                مشارکت استراتژیک با شرکت های داخلی و خارجی در زمینه تولید داروهای جدید
 
                توسعه صادرات و ورود به بازارهای جهانیبا بهره مندی از فرصت های موجود
 
                بهبود شبکه پخش فرآورده های دارویی با هدف دست یابس به شاخص ها و ارائه خدمات به عموم
 
                گسترش تولید داروهای گیاهی علی الخصوص در زمینه داروهای سنتی
 
                توسعه ارتباطات با دانشگاه ها با هدف بهره مند شدن از دانش فن آوری های
 
                انجام تحقیقات مستمر به نمظور دست یابی به فن آوری های جدید با همکاری دانشگاه های و مراکز تحقیقاتی
 
                تولید دستگاه های بسته بندی خودکار انسولین
 
                نظارت و بهبود روند استرلیزه کردن محصولات مصرفی پزشکیبا استفاده از اکسید اتیلن
 
                تولید سرنگ های و ست دیالیز و تالاسمیا
 
                تولید دستگاه آزمایش نشتی ست های ونوس و آرتریال
 
                تولید بیکربونات سدیم ساکس برای همودیالیز
 
                ارائه بسته های امدادی مواد غذایی 24، 48 و 72 ساعته تولید شده برای حوادث و سوانح طبیعی
 
                تولید داروهای گیاهی
 
                تولید پلت های دارویی
 
*خدمات پزشکی حج و زیارت
 
                ارائه خدمات بهداشتی به زائرین عتبات مقدسه و حجاج با هدف اطمینان از به کارگیری امکانات بهداشتی و در مانی مناسب و کادر متخصص در زمان انجام مراسم حج و زیارت      
 
                استخدام متخصیص بهداشت برای نظارت بر سلامت مواد غذایی و محیط
 
                بررسی شرایط بهداشتی هتل ها و اقامت گاه های اجاره شده توسط مرکز پزشکی حج و زیارت
 
                نظارت بر مواد غذایی و سلامتی کارکنان
 
                نظارت بر محیط اقامت زائرین
 
                نظارت بر رستوران ها
 
                نظارت و بررسی وضعیت منابع آب
 
                پیش گیری های بهداشتی در صورت شیوع بیماری های فراگیر
 
                استخدام پزشک برای کاروان های زیارتی
 
                ارائه معاینات پزشکی برای حجاج
 
                استخدام کادر پزشکی و پیراپزشکی برای بیمارستان ها
 
                تأمین و ارسال اقلام دارویی و پزشکی
 
                ارائه معاینات پزشکی برای کادر اجرایی
 
                ایجاد و تجهیز بیمارستان ها و مراکز درمانی مرکز پزشکی حج و زیارت
 
                دوره های آموزشی ویژه و فنی برای کادر پزشکی و پیرا پزشکی
 
                استخدام پزشک، پیراپزشک برای بیمارستان ها و کاروان های زیارتی
 
                ارائه خدمات درمانی و معاینات پزشکی برای زائرین
 
                ایجاد کاروان های خدمات اورژانسی و ارائه آموزش های لازم برای زائرین
 
*همکاری ها و ارتباطات بین المللی
 
                توسعه روابط دوستانه و همکاری های ثمربخش با فدراسیون بین المللی جمعیت های صلیب سرخ و هلال احمر، کمیته بین المللی صلیب سرخ، جمعیت های ملی صلیب سرخ و                     هلال احمر، سازمان های بین المللی و آژانس های سازمان ملل فعال در زمینه بشردوستانه از طریق امضای موافقت نامه
 
                  معرفی تلاش های بشردوستانه با برگزاری میزگردها، سمینارها، نشست ها و کارگاه های آموزشی بین المللی
 
                  همکاری با سازمان های بین المللی به منظور اجرای پروژه های بین المللی با هدف یاری رسانی به آسیب دیدگان  بعد از وقوع حادثه
 
                 هماهنگی با جمعیت های ملی صلیب سرخ و هلال احمر به منظور فراهم سازی مشارکت داوطلبان و کارکنان برجسته جمعیت های مذکور در کارگاه ها و دوره های آموزشی جمعیت                      هلال احمر در ایران از قبیل ارتوسیس و پروتسیس
 
                تسهیل در اجرای توسعه پروژه ها و ظرفیت سازی بانوان، جوانان، داوطلبان، توسعه های سازمانی، برنامه های بهداشتی و روان شناسی اجتماعی در کشور
 
                مشارکت مدیران جمعیت هلال احمر ایران، داوطلبان و کارکنان در نشست ها، میزگردها، سمینارها، اجلاس ها و کارگاه های آموزشی بین المللی
 
*آموزش و پژوهش
 
                سازمان دهی دوره های آموزشی از راه دور مدیریت بحران
 
                برگزاری آموزش های ویژه امداد و نجات
 
                آموزش های عمومی در زمینه نیازهای اولیه مرتبط با شرایط اقلیمی و قومی
 
                ارائه آموزش های مهم و نکات امنیتی در خصوص سوانح طبیعی و غیر طبیعی
 
                برگزاری دوره های آموزشی ویژه  در خصوص امداد جاده ای، نجات از زیر آوار، اقدامات پشتیبانی در زمان عملیات امدادی، حمایت های روانشناسی
 
                ترویج و تبادل اطلاعات مفید در زمینه اهداف و اصول جمعیت هلال احمر ایران
 
                بهبود آمادگی در برابر سوانح، پاسخ گویی و بازتوانی میان کارکنان و مدیران عامل جمعیت هلال احمر ایران
 
                آموزش منابع انسانی ماهر
 
                بهبود مهارت کاری به منظور بهره وری بهتر
 
                ایجاد هماهنگی میان مهارت و دانش کاری مرتبط با فعالیت های جمعیت هلال احمر
 
                برگزاری دوره های آنلاین آموزش همگانی
 
 
 
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۲۸ اسفند ۰۰ ۰۰:۰۱ ۴۱ بازديد
  • ۰ نظر

جنگ افزارشناسی

جنگ افزار های هسته ای در جنگ ها
 
 
بعد از جنگ جهانی دوم از مشتقات فرعی مواد سمی کلین – تیوکولین فسفون (Cholin – Thiocholinphosphon) و فلورفسفن زوره استرن، یک گروه جدید سموم عصبی با اثرات عمیق برای آماج های نظامی ساخته شده است که با علامت V مواد جنگی مشخص می گردد. معروفترین نوع این گروه در آمریکا با نام رمزی VX قابل شناسایی است.
 
توسعه ی جنگ افزارهای شیمیایی دوترکیبی در آمریکا در 1954 آغاز شد. نخست بر وری توسعه ی بمب هایی با کالیبر بزرگ از نوع «بیگ آی» و گلوله ی توپخانه 155 mm تأکید شد. این بمب ها قادر بودند آماج هایی را در عمق و رده عقب نیروی دشمن در فاصله ی 500 کیلومتری مورد اصابت قرار دهند. در ضمن، عوامل مزبور مقاوم و پایدارند، به طوری که متجاوز از شش ماه در منطقه باقی می مانند.
 
VX که در طول سال های 1960 تا 1961 شناسایی شد، دارای اثر کشندگی در فاصله ی یک دقیقه با تراکمی برابر با 36 درصد میلی گرم در متر مکعب هواست. در دهه ی 1960، بیش از 500 تن VX در آمریکا تهیه شد.
 
در 27 ژوئن 1980، در مجلس نمایندگان آمریکا تولید جنگ افزارهای شیمیایی دوترکیبی را در زرادخانه ی پیت بلوف(Pine Bluff) در ایالت آرکانزاس تصویب کرد.
 
نیروهای نظامی آمریکا و پاره ای از کشورها از جمله عراق، جنگ افزارهای شیمیایی از نوع سموم دوترکیبی اعصاب سارین و VX در اختیار دارند. علائه بر دو نوع جنگ افزار مزبور که در گلوله های توپخانه ی کاتیوشا و کلاهک های جنگی برای موشک های زمین به زمین و نارنجکهای دستی برای رزم نزدیک به کار می رفت، از ترکیبات شیمیایی جنگی فسفری نیز در موشک های کروز برای فواصل دور استفاده شده است.
 
مشخصات جنگ افزارهای شیمیایی دوترکیبی
 
جنگ افزارهای شیمیایی دوترکیبی یک نوع جنگ افزار جدید می باشد که ساختمان آن از دو نوع مواد شیمیایی تشکیل شده است. این مواد که هر یک از آنها به تنهایی سمی نیستند، در دو محفظه ی جداگانه قرار می گیرند و فقط موقعی مرگ بار می شوند که این مواد با هم ترکیب گردند و این زمانی است که موشک یا گلوله ی توپخانه و یا بمب به طرف آماج حرکت کند. در این موقع است که هر دو ماده در مدت چند ثانیه با یکدیگر ترکیب می شوند و سپس در اثر فعل و انفعالات شیمیایی به یک ماده ی سمی جنگی از نوع عصبی بسیار قوی تبدیل می گردند، به ویژه آنهایی که از گروه ترکیبات فسفری و از موادی مانند سارین یا V و VX باشند.
 
 
 
در اثر مسمومیت های حاد بر اثر جنگ افزارهای شیمیایی دوترکیبی، به علت اثرات بیوشیمیایی دو نوع علامت کامل ظاهر می شوند:
 
1. اثرات بدنی و عضلانی
 
در اینجا علائمی مانند ارتعاش چشم ها، انقباض نای، دل درد و تهوع، رنگ پریدگی، جاری شدن ادرار و مدفوع و گرفتگی عضلات ظاهر می شود.
 
2. تأثیر بر روی سیستم مرکزی اعصاب
 
لرزش، سرگیجه و سردرد از جمله علائم اصلی به شمار می روند و تا حدی افزایش می یابند که برای فرد غیر قابل تحمل می شوند. همراه با بیهوشی، احساس ترس، ناراحتی در صحبت و عدم تعادل و در نهایت انسداد مرکز تنفس مرگ فرا می رسد. اثرات این مواد به حدی زیاد است که حتی در صورت هرگونه اقدام پزشکی و نجات بیمار، اثرات دراز مدت آن پس از سالها ظاهر می شود.
 
به طور خلاصه، جنگ افزارهای شیمیایی که در اوایل از ترکیبات ساده ی سمی تشکیل شده بودند، هم اکنون به علت پیشرفت علمی و صنعتی و درخواست های جدید نظامی، متحول و دگرگون گردیده اند. مواد جنگی جدید که دارای کیفیت بالایی هستند، همراه با وسایل پرتاپ کننده ی پیشرفته ضمن آنکه مکمل یکدیگرند، سبب می شوند تا کارایی و یا تأثیر مواد شیمیایی در آماج های دور دست افزایش یابد.
--------------------------------------------
 
 
جنگ‌افزار هسته‌ای
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
فهرست مندرجات
• ۱ متن عنوان
 
 
• ۲ انواع بمب هسته ای
• ۳ سلاح اتمی
• ۴ انواع بمب اتمی
• ۵ پدافند هسته ای
• ۶ اثرات و مراحل انفجار هسته ای
o ۶.۱ نورانفجار
o ۶.۲ تشعشع حرارتی
o ۶.۳ موج انفجار
o ۶.۴ تشعشع هسته ای
 
 
 ۶.۴.۱ آلفا
 ۶.۴.۲ بتا
 ۶.۴.۳ گاما
 ۶.۴.۴ نوترون
o ۶.۵ پیوند به بیرون
o ۶.۶ پانویس
o ۶.۷ منبع
متن عنوان
 
 
ابر قارچی بمباران اتمی ناگاساکی ژاپن در ۱۹۴۵ حدود ۱۸ کیلومتر به هوا فوران کرد.
جنگ‌افزار هسته‌ای سلاح‌هائی هستند که در آن‌ها از انرژی حاصل از شکافت یا همجوشی هسته‌ای برای تخریب و کشتار استفاده می‌شود.
این سلاح‌ها در طول تاریخ تنها ۲ بار توسط امریکا مورد استفاده قرار گرفت.
انواع بمب هسته ای
این سر عنوانها را برای این نوشتم که سرچ این صفحه راحت تر باشد لطفا آنها را پاک نکنید.
سلاح اتمی
انواع بمب اتمی
 
 
• بمب حاصل از شکافت (A-Bomb)
• بمب حاصل از همجوشی (H-Bomb)
• بمب نوترونی (N-Bomb)
پدافند هسته ای
استفاده از سلاحهای اتمی به دلیل اثرات و ویژگی های خاصی بوده که صایر جنگ افزار ها چنین قابلیتی ندارند از جمله :
• ۱.ایجاد خسارت های سنگین جانی و مالی .
• ۲.غیر قابل استفاده کردن و آلودگی محیط.
 
 
• ۳.تهدید طرف مقابل و تحت فشار گذاشتن طرف مقابل برای قبول خواسته ها.
• ۴.تغییر توازن قدرت درجنگ .
• ۵.وسعت شعاع تخریب و خسارات هنگفت .
• ۶.استفاده سریع در هر شرایع .
• ۷.نفوذ اثرات تخریبی آن در تاسیسات....
البته با وجود این قابلیتها کشورها ودولتهای دارنده سلاح هسته ای با مشکلاتی رو به رو اند به شرح زیر :
• ۱. مخالف اذهان عمومی جهان است
• ۲. عمده تجهیزات و تاسیسات را نابود میسازد که خود دشمن نیز ممکن است به آن نیاز پیدا کند.
• ۳. آلودگی شدید هسته ای که باعث عدم استفاده از منطقه میگردد.
• ۴. عدم کنترل شعاع آلودگی که در اثر کم بودن ممکن است آن خسارت مورد نظر وارد نشود و همچنین با زیاد شدن شعاع آلودگی ممکن است به نیرو های خودی آسیب برسد.
اثرات و مراحل انفجار هسته ای
نورانفجار
• اولین نشانه یک حمله اتمی نور خیره کننده آن است که مقداری از خورشید درخشنده تر است و مانند فلاش عکاسی یا صاعقه است و نگاه کردن به آن حتی چند ثانیه میتواند انسان را نابینا کند
 
تشعشع حرارتی
• گوی آتشین تشکیل شده که دمای مرکز آن به چند میلیون درجه سانتیگراد میرسد (حتی از سطح خورشید هم بیشتر میشود).
• هرچیزی را در نزدیکی خود به خاکستر سفیدی تبدیل میکند وجود باد هم میتواند به این عمل کمک نماید.
 
 
موج انفجار
• در همان دو الی سه ثانیه اول تشکیل میشود و با سرعتی معادل دو برابر سرعت صوت به راه می افتد وهرچه بر سر راهش باشد پرتاب و نابود میکند .
• اجسامی که توسط موج انفجار متلاشی شده مانند گلوله به پرواز در می آیند و آثار ناشی از آن تهدید جدی برای انسان به شمار میرود.
 
• خود موج انفجار نیز بر اعصاب انسان تاثیر گذاشته و باعث عدم تعادل (موقت یا دائم) میگردد که به اصطلاح به آن موجی شدن میگوییم و همچنین باعث آسیب های شدید بر پرده گوش و دیافراگم قفسه سینه میشود که به ترتیب در اثر برخورد موج با پرده گوش و دومی دراثر باز ماندن ئهان انسان یا تنفس هنگام آمدن موج است که عوارض آنها کری---ودومی مرگ است .
تشعشع هسته ای
 
 
• این تشعشعات بسیار خطرناک به محض انفجار بمب در تمام نقاط پخش میشود که شامل چهار دسته اند:
آلفا
• این ذره برد و قدرت نفوذ کمتری نسبت به سایر ذرات دارند.
• این ذره توسط یک ورق کاغذ یا پارچه یا پوست انسان متوقف میشود.[۱]
بتا
*این ذره از ذرات آلفا قدرت نفوذ بیشتری دارند ولی دارای برد کمتری میباشند.
*این ذره توسط یک صفحه فلزی با ضخامت بیش از سه میلیمتر متوقف میشود.
[۲]
گاما
• این اشعه مانند امواج رادیویی دارای برد بسیار زیادی میباشند
• قدرت نفوذ و تخریب این اشعه بسیارزیاد است
• یک لایه ۱۵سانتیمتری بتن یا یک لایه ۲۰ سانتیمتری خاک فقط نیمی از این اشعه را میگیرد و همان نیمی دیگر اثرات زیانبار خود را بر جای میگذارد.
[۳]
نوترون
• نوترون نیز مانند گاما هم بسیار زیانبار است هم دارای برد بسیار زیادی میباشند و قدرت نفوذ و تخریب بسیار زیادی دارد با این تفاوت که نوترون ذره است و گاما اشعه.
[۴]
پیوند به بیرون
 
پانویس
1. ↑ شیمی مورتیمر
2. ↑ شیمی مورتیمر
3. ↑ شیمی مورتیمر
4. ↑ شیمی مورتیمر
‎
منبع::
جنگ افزار(مجله)
سایت :ویکی پدیا
سلاح های هسته ای
 
امروز، تمایز دادن این دو نوع سلاح بسیار دشوار است؛ زیرا در سلاح های پیچیده ای که امروزه ساخته می‌شود هر دو نوع بمب با هم ترکیب شده اند. مثلاً ابتدا یک بمب شکافت کوچک منفجر می‌شود تا دما و فشار مورد نیاز واکنش هم جوشی و انفجار بمب هم جوشی فراهم شود. عناصر هم جوشی هم ممکن است در هسته یک بمب شکافت استفاده شوند، چون نوترونهایی که از آنها تولید می‌شود باز می‌آفریند شکافت را بالا می‌برد.
 
 
وجه تمایز سلاح های شکافت و هم جوشی در این است که انرژی آنها از تغییرات هسته اتم به دست می‌آید. پس بهترین نام برای تمامی این سلاح های انفجاری، سلاح هسته ای یا Nuclear Weapon است. نوع دیگری از استفاده از سلاحهای اتمی هم وجود دارد که به آن بمب کثیف می‌گویند.
 
بمب های شکافت (Fission Bomb)
ساده ترین بمب های هسته ای بمب های شکافت خالص هستند که اساس سلاح های پیشرفته امروزی را تشکیل می‌دهند. اولین بار این بمب در آزمایش ترینتیی که نخستین دستاوردهای علمی پروژه، منهتن بود، منفجر شد.
 
 
یک بمب هسته ای شکافت، با تبدیل مداوم یک جرم زیر بحرانی یک ماده قابل شکافت به یک مجموعه فوق بحرانی و ایجاد یک واکنش زنجیره ای همراه با تولید مقداربسیار زیاد انرژی کار می‌کند. در عمل جرم به طور پیوسته و آرام و آرام به حالت بحرانی نمی رسد، بلکه از یک حالت زیر بحرانی به یک حالت بسیار فوق بحرانی تبدیل می‌شود. بدین ترتیب هر نوترون، نوترونهای جدید و زیادی تولید می‌کند و واکنش زنجیرهای با سرعت بسیار زیادی پیش می‌رود. مشکل اصلی در تولید یک بمب هسته ای شکافت بازده انفجاری خوب، این است که بتوان برای مدت کافی، اجزای بمب را کنار هم نگاه داشت تا بخش قابل توجهی از انرژی هسته ای قابل تولید آزاد شود.
 
 
تا پیش از زمان رها کردن بمب، ماده قابل شکافت را باید به صورت قطعات متعدد و جدا از هم که هر یک کمتر از جرم بحرانی هستند، نگاهداری کرد. در زمان انفجار، باید مواد قابل شکافت را به سرعت در کنار هم قرار داد. در ضمن فرآیند جمع شدن مواد، واکنش زنجیره ای آغاز می‌شود و
 
سبب می‌شود اجزای بمب گرم شده، منبسط شوند. این انبساط مانع از فشرده شدن حداکثر مواد می‌شود ( به صرفه ترین حالت تولید انرژی در فشردگی کامل مواد قابل شکافت روی می‌دهند. ) اما فراهم کردن سیستمی که تمام این کارها را به خوبی انجام دهد اصلاً کار ساده ای نیست.
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۳۰ بهمن ۰۰ ۱۱:۳۳ ۴۳ بازديد
  • ۰ نظر

آشنایی با نیرو های مسلح با فرماندهی کل قوا

چکیدههـر حـکـومـت و دولتى براى حفظ استقلال ، امنیت و تمامیت ارضى خود نیاز به نیروى مسلح قـوى ، مـقـتـدر و سـازمـان یـافـته دارد. جمهورى اسلامى ایران نیز پس از استقرار، براى تـداوم خـود و دفـع تهدیدات داخلى و خارجى ، نیروهاى مسلحى را فراهم نموده است که از جمله آنها، ستاد فرماندهى کل قوا، ارتش جمهورى اسلامى ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، نیروى انتظامى و وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلح مى باشند. مطالب مربوط به نیروهاى مسلح در قانون اساسى ، قوانین عادى و آئین نامه انضباطى ، به دو دسته تقسیم مـى شـونـد: دسـتـه اول مـطـالب اخـتـصـاصـى هـر یـک از آنـهـا و دسـتـه دوم ، اصـول ، مـبـانـى و کـلّیـات اسـت کـه شـامـل هـمـه آنـهـا مـى شـود. از جـمـله ایـن اصـول ، ویـژگـیـهـاى کـلى و اسـاسـى آنـهـا، مـسـئولیـت و وظـایـف فـردى ، اصـول شرافت سربازى ، اصول فرماندهى و سلسله مراتب ، وظایف عمومى فرماندهان ، رؤ سـا و مـدیـران و وظـایـف پـرسنل و فرمانده در رزم است که مقاله درصدد تبیین آنها مى باشد.متن
 
جـوامـع انسانى براى حفظ حکومت ، استقلال و تمامیت ارضى و تاءمین امنیت خود ناگزیر از فـراهم نمودن نیروى نظامى هستند. استقلال و امنیت هر کشور و دولت اعم از داخلى و خارجى نیز در پرتو قدرت و توان نظامى تاءمین مى گردد. مقابله با مهاجمان خارجى یا کسانى کـه در داخـل کـشـور بـا نـقـض قـوانـیـن ، امـنـیـت اجـتـمـاعـى را مـخـتـل مـى کـنند، جز با توان نظامى حل نمى شود. از این رو کشورهاى مختلف بدین منظور تشکیل و سازماندهى نیروهاى مسلح خود را در راستاى دفع خطرهاى خارجى و داخلى طراحى مـى کـنـنـد و بـا تـشـکـیـل سـازمـانها و نهادهاى نظامى خاص ، افراد کارآمد و توانا را به استخدام در مى آورند.
 
 
در نـظـام جـمـهورى اسلامى ایران ، موضوع نیروهاى مسلح از نظر اعتقادى نیز مورد توجه قـرار گـرفـتـه است ؛ زیرا مبناى حکومت ایران ، اعتقادات اسلامى است و یکى از تفاوتهاى اسـاسـى حـکـومـت اسلامى با سایر نظامهاى سیاسى ، امور نظامى آن است . دیدگاه اسلام نـسـبت به دفاع و جهاد، زیربناى ساختار نیروهاى مسلح جمهورى اسلامى ایران است . بر اسـاس عقاید اسلام ، امور نظامى منحصر به ارگان و یا افراد خاصى نیست ، بلکه عموم مـردم وظیفه دارند براى حفظ و حراست از اسلام و مرزهاى حکومت اسلامى بکوشند. در حالى کـه در غـالب کـشـورهـا ایـن امر به عنوان شغل براى گروهى از مردم یا با دیدى آرمانى تـر، بـه عـنـوان یـک امـر مـلى و با انگیزه میهن پرستى و وطن دوستى تلقى مى شود، در اسلام از منظرى بالاتر و والاتر به عنوان یک وظیفه الهى محسوب مى گردد.
 
قـرآن مـجـیـد، ارزش والاى ((جهاد)) در راه خدا را در آیات فراوانى بیان نموده است که به یک مورد آن اشاره مى شود:
 
وَفَضَّلَ اللّهُ الُمجَاهِدِینَ عَلَى القَاعِدِینَ اءجْرا عَظِیما. (نساء: 95)
 
و خداوند، مجاهدان را بر نشستگان ، با پاداش عظیمى برترى بخشیده است .
1. نیروهاى مسلح در قانون اساسى
 
قـانـون اسـاسـى جـمـهـورى اسـلامـى ایران براى نیروهاى مسلح ، مبانى مشخصى را طرح ریزى کرده است که به مهم ترین آنها به اجمال اشاره مى شود.
1 ـ 1. پاسدارى از استقلال و تمامیت ارضى کشور
 
بـه اسـتـقـلال کـشـور بـایـد بـه عـنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر توجه نمود. حفظ و حـراسـت از حـدود و ثـغـور مـرزهـا، ضـامـن اسـتـقـلال کـشـور اسـت . اسـتـقـلال یـکـى از اهداف متعالى جمهورى اسلامى است 158 و دولت موظف است همه امکانات خـود را بـراى تـقـویـت بـنـیـه دفـاع مـلى و بـراى حـفـظ اسـتـقـلال و تـمـامـیـت ارضـى کـشـور... بـه کـار بـرد.159 در مـقـابـل ، هـیـچ فـرد یـا گـروه یـا مـقـامـى حـق نـدارد بـه اسـتـقـلال و تـمـامـیـت ارضـى کـشـور خـدشـه اى وارد کـنـد.160 بـنـابـرایـن ، اسـتـقـلال اصـل مـقـدسـى بـه شـمـار مى رود که براى حفظ آن ، بى هیچ مضایقه اى باید عمل کرد. قانون اساسى ، پاسدارى از استقلال و تمامیّت ارضى کشور را بر عهده ارتش قرار داده تا بر اساس ضوابط مقرّر انجام وظیفه نمایند.161
2 ـ 1. پاسدارى از انقلاب و نظام جمهورى اسلامى ایران
 
انـقـلاب اسـلامـى ایـران از مـشـارکـت و مـبـارزه ایـثـارگـرانـه و هـمـه جـانـبـه مـردم شـکـل گـرفـت و حـرکـت کـرد و بـه ثمر نشست . یکى از زمینه هاى مشارکت مردم ، همکارى و هـمـیارى گروهها و اقشار مستعدّ و مؤ من به انقلاب بود که با تواناییها و امکانات محدود، قـبـل از پـیـروزى انـقـلاب ، خـود را براى جهادى که ممکن بود در پیش باشد، آماده کردند. بسیارى از آنها در مبارزات مسلحانه جریان انقلاب به شهادت رسیدند و بسیارى دیگر در پـیروزى انقلاب و استقرار نظام ، بیشترین مساعدتها را نمودند و بعد از پیروزى ، سپاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى را تـشـکـیـل دادنـد. قـانـون اساسى جمهورى اسلامى ایران ، ((نـگـهـبـانـى از انـقـلاب اسـلامـى و دسـتاوردهاى آن را به عهده این نهاد مردمى و انقلابى گذاشته است .))162 مهم ترین دستاورد انقلاب اسلامى ، نظام مقدس جمهورى اسلامى است . بـنـابـرایـن دفاع از این نظام نیز بر عهده سپاه پاسداران مى باشد. دفاع از انقلاب و دستاوردهاى آن به طور مسلم محدود به دفاع از مرزها و دشمنان خارجى نیست ؛ بلکه دفاع از انقلاب هم در مرزها و در داخل و شامل تمام ابعاد نظامى ، امنیتى ، سیاسى ، فرهنگى و... است .
3 ـ 1. ممنوعیت عضویت بیگانگان در ارتش و نیروى انتظامى
 
نـیـروهـاى مـسـلح ، در مـقـام دفـاع از حـاکـمـیت ملى و استقلال و وحدت و تمامیّت ارضى ، در مـقـابـل بـیـگـانـگـان قـرار دارد. انـجـام وظیفه توسط این نیروها، بیش از آنکه انتخاب یک شـغـل بـاشـد، مـتـکى بر عشق و علاقه به آب و خاک و میهن و سرباختن در راه حفظ مقدسات کـشور است . بدین معنى که مردم یک کشور هم از نظر سابقه طولانى سکونت و هم از نظر وابستگیهاى آبا و اجدادى ، به سرزمین خود علاقه مند مى شوند و براى حفظ آن در صحنه هـاى نـبـرد و در دفـاع از اسـتـقلال و تمامیت ارضى کشور و دین و مذهب خود جان مى بازند. بـدون شک ، وابستگیهاى مذکور در وجود بیگانگان یافت نمى شود. علاوه بر آن ، حضور آنـان در نـیـروهـاى مـسـلح مـمکن است به نفع دشمن و به ضرر کشور باشد.163 به همین دلیل ، قانون اساسى ، عضویت بیگانگان در ارتش و نیروى انتظامى را ممنوع کرده و مى گوید:
 
هیچ فرد خارجى به عضویت در ارتش و نیروهاى انتظامى کشور پذیرفته نمى شود.164
4 ـ 1. ممنوعیت استقرار پایگاه نظامى خارجى
 
در حـال حـاضـر هـر چـنـد بـه ظـاهـر دوره اسـتـعـمـار بـه سـر رسـیـده اسـت ، امـا اشـکـال جـدیـدى از سـلطـه جـایـگـزیـن آن شـده است که خطرش نه تنها دست کمى از خطر اسـتـعـمـار در گـذشته ندارد، بلکه بسیار خطرناک تر و شدیدتر از آن است . کشورهاى بـزرگ هـمیشه سعى مى کنند در کشورهاى دیگر براى گسترش سلطه سیاسى ، نظامى ، اقـتـصـادى ، فـرهـنـگـى ، امـنیتى و.... پایگاههاى نظامى داشته باشند. پایگاه نظامى یک کـشـور در کـشـور دیـگـر، جـزئى از حـاکـمـیـت نظامى آن در کشور مستقر بوده و در نتیجه ، تـجـاوز آشـکـار بـه حـاکـمـیـت مـلى کـشـور مذکور مى باشد. با توجه به سابقه حضور نـظـامـیـان آمـریـکـا در ایـران و مـوقعیت مهم جغرافیایى برجسته ایران در منطقه ، ممکن است درآیـنـده نـیـز کـشـورهـاى اسـتعمارگر و زورگو، خواستار داشتن پایگاه نظامى در ایران بـاشـنـد. از ایـن رو، تـدویـن کـنـنـدگـان و تصویب کنندگان قانون به آن توجه کرده و اسـتـقـرار هـر گـونـه پـایـگـاه نـظـامـى در کـشـور را مـمـنـوع سـاخـتـه انـد بـه هـمـیـن دلیل ، در قانون آمده است :
 
استقرار هر گونه پایگاه نظامى خارجى در کشور هر چند به عنوان استفاده هاى صلح آمیز ممنوع مى باشد.165
5 ـ 1. استفاده از امکانات نیروهاى مسلح در زمان صلح
 
نـیـروهـاى مـسـلح بـه دلیـل اهـمـیـت امـور نـظامى ، داراى تجهیزات پیشرفته و توان فنى بـالایـى هـسـتـند. معمولاً در کشورهاى مختلف ، صنعت نظامى از پیشرفته ترین صنایع آن کشور مى باشد و بهترین متخصصین بویژه در زمینه هاى فنى و صنعتى را جذب مى کنند. در زمـان صـلح ایـن تـوان و اسـتعداد، قابل استفاده در امور غیر نظامى است . از این رو، با رعـایـت جـنـبـه هـاى مـنـطـقـى و حـفـظ تـوان و هـدف اصـلى از تـشـکـیـل نیروهاى نظامى که همانا آمادگى رزمى است ، مى توان از این توان در زمینه هاى تولیدى و عمرانى بهره جست و به همین دلیل قانون در این باره مى گوید:
 
دولت بـایـد در زمان صلح از افراد و تجهیزات فنى ارتش در کارهاى امدادى ، آموزشى ، تـولیـدى و جـهـاد سـازنـدگـى بـا رعـایـت کـامـل مـوازیـن عدل اسلامى استفاده کند، در حدّى که به آمادگى رزمى ارتش آسیبى وارد نیاید.166
 
مـاده ده اسـاسـنـامـه سـپـاه پـاسـداران انـقلاب اسلامى نیز، انجام خدمات امدادى ، آموزشى ، تـولیـدى و جـهـاد سـازنـدگـى را بـه درخـواسـت دولت در زمـان صلح به عنوان یکى از ماءموریتهاى سپاه پیش بینى نموده است .
6 ـ 1. منع بهره بردارى شخصى از امکانات ارتش
 
سـابـقـه تـاریـخـى ایـن مـوضـوع را بـایـد در پـیـشـیـنـه تـاریـخـى قـبـل از انقلاب پى جست . در رژیم پهلوى ، براى جذب اُمرا و فرماندهان ارتش شاهنشاهى از روشـهـاى مـادىِ صـرف و ایـجـاد تـمـایـزات کـاذب اقـدام مـى گـردیـد. بـه هـمـیـن دلیل ، افسران و فرماندهان نظامى به راحتى از امکانات ارتش که با هزینه ملت و براى اسـتـفـاده در امـور نظامى فراهم شده بود، به صورت شخصى استفاده مى کردند. حتى از سـربـازان تـحـت عـنـوان گـمـاشـتـه بـه صـورت خـدمـتـکـار در مـنـزل خود استفاده مى کردند و عده اى از جوانان ایران که به نام خدمت به کشور به خدمت نـظـام ، اعـزام مـى شـدنـد، در عـمـل بـه عـنـوان خـدمـتـکـار شـخـصـى بـه مـنـازل افـسـران ارشـد، مـعـرفـى مـى شـدنـد. مـفـهـوم خدمت وظیفه به نوعى بهره کشى از فـرزنـدان مـردم ایـران تـبـدیـل شـده بـود. ایـن امـر به نحوى یادآور نوعى برده دارى و بـربـریـت تـاریـخى بود. به همین دلیل و براى جلوگیرى از سوء استفاده این چنینى در آینده در قانون آمده است :
 
هـر نـوع بـهـره بـردارى از وسـایـل و امـکـانات ارتش و استفاده شخصى از افراد آنها به صورت گماشته ، راننده شخصى و نظایر اینها، ممنوع است .167
2. تعریف نیروهاى مسلح و ساختار آن
 
نـیـروهـاى مـسـلّح ((بـه سـتاد فرماندهى کل قوا، ارتش ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى و نیروى انتظامى و وزارت دفاع و سازمانهاى وابسته ، اطلاق مى شود.))168
1 ـ 2. ستاد فرماندهى کل قوا
 
سـتـاد فـرمـانـدهـى کـل قـوا ((بـه مـجـمـوعـه سـازمـان سـتـاد فـرمـانـدهـى کـل قـوا و سـازمـانـهـا و دفاتر پیوسته و وابسته و قسمتهایى که بنابر امر فرماندهى مـعـظـم کـل قـوا، پـشـتـیـبـانـى آنـهـا بـه سـتـاد فـرمـانـدهـى کـل قـوا، مـحـول شـده اسـت ، اطـلاق مـى گـردد.))169 ((سـتـاد فـرمـانـدهـى کـل قـوا، سـتـاد فـرمـانـدهى معظم کل قوا در نیروهاى مسلح بوده و معظم له را در اداره امور نیروهاى مسلح ، یارى مى نماید.))170
 
سـتـاد فـرمـانـدهـى کـل قـوا در طـول سـتـاد مـشـتـرک ارتـش جـمهورى اسلامى ایران ، ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، ستاد نیروى انتظامى و در رده بالاتر از آنهاست و بر حـسـب مـاءمـوریـت و فـرامـیـن و تـدابـیـر ابـلاغـى مـقـام مـعـظـم فـرمـانـدهـى کل قوا انجام وظیفه مى کند.171
 
فرماندهى کل نیروهاى مسلح جمهورى اسلامى ایران با مقام معظم رهبرى است . فرماندهان ، رؤ سا و مدیران در تمام سلسله مراتب در حدود اختیارات مصوب سازمانى از طرف معظم له ، فـرمـانـدهـى ، ریـاسـت و یـا مـدیـریـت خواهند داشت ؛172 امّا چنانچه مقام معظم فرماندهى کل قوا، تمام یا قسمتى از اختیارات خود را به شخص دیگرى تفویض فرمایند، دستورات آن شخص در حدود اختیارات تفویض شده لازم الاجراء خواهد بود.173
 
دفـتـر عـقـیـدتـى سـیـاسـى فـرمـانـدهـى کـل قـوا، دفـتر عمومى حفاظت اطلاعات فرماندهى کـل قـوا، سـازمان عقیدتى سیاسى و حفاظت اطلاعات ارتش ، نمایندگى ولى فقیه و حفاظت اطـلاعـات در سـپاه ، عقیدتى سیاسى و حفاظت اطلاعات در نیروى انتظامى و وزارت دفاع و پـشـتـیـبـانـى نـیـروهـاى مـسـلح بـه عـنـوان بـخـشـى از سـتـاد فـرمـانـدهـى کل قوا، ارتش جمهورى اسلامى ایران ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، نیروى انتظامى و وزارت دفـاع و پـشـتـیـبـانـى نـیـروهـاى مـسـلح هـسـتـنـد کـه بـا سـلسـله مـراتـب مـسـتـقـل و مـتمرکز مستقیماً تحت امر مقام معظم رهبرى و در کنار نیروهاى مسلح انجام وظیفه مى نمایند.174
 
نـیـروهـاى مـسـلح جـمـهورى اسلامى ایران از بالاترین مقام تا پایین ترین رده به وسیله فـرمـانـدهـان ، رؤ سـا یـا مـدیـران کـه از طـرف مـقـام مـعـظـم فـرمـانـدهـى کل قوا، فرماندهى یا ریاست یا مدیریت دارند مانند حلقه هاى زنجیر به هم پیوسته بوده که در اصطلاح آن را سلسله مراتب گویند.175
2 ـ 2. ارتش جمهورى اسلامى ایران
 
ارتـش جـمـهورى اسلامى ایران ((به مجموعه ستاد مشترک ، نیروى زمینى ، نیروى هوایى ، نیروى دریایى و سازمانهاى وابسته به آنها اطلاق مى گردد.))176
 
1 ـ 2 ـ 2. ویژگیهاى ارتش جمهورى اسلامى ایران
 
بنابر قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران :
 
ارتش جمهورى اسلامى ایران باید ارتشى اسلامى باشد که ارتشى مکتبى و مردمى است و بـایـد افـرادى شـایسته را به خدمت بپذیرد که به اهداف انقلاب اسلامى ، مؤ من و در راه تحقق آن فداکار باشند.177
 
2 ـ 2 ـ 2. ماءموریت و وظایف ارتش جمهورى اسلامى ایران
 
بنابر ماده هفت قانون ارتش جمهورى اسلامى ایران ، مصوب 7 / 7 / 1366، مجلس شوراى اسلامى و اصلاحات بعدى آن ، وظایف و ماءموریتهاى آن عبارت اند از:
 
1. آمـادگـى و مـقـابـله در بـرابـر هـر گـونـه تـجـاوز نـظـامـى عـلیـه استقلال ، تمامیت ارضى ، نظام جمهورى اسلامى ایران و منافع کشور؛
 
2. همکارى با نیروى انتظامى و سپاه پاسداران در مقابله با اشرار، یاغیان ، قاچاقچیان ، تجزیه طلبان و جریانات براندازى در مواقع ضرورى بنا به دستور؛
 
3. آمـادگـى بـراى هـمـکـارى بـا سـپـاه پـاسـداران در کـمـک بـه مـلل مـسـلمـان و مـسـتـضعف غیر معارض با اسلام در دفاع از خود در برابر تهدید و تجاوز نظامى بنا به درخواست آنان و بنا به دستور؛
 
4. در اخـتـیـار قرار دادن افرادى که در استخدام ارتش هستند و تجهیزات فنى خود بنا به درخـواسـت دولت در اجـراى اصـل 147 قـانـون اسـاسـى و بـا رعـایـت کامل موازین عدل اسلامى در حدى که به آمادگى رزمى ارتش آسیبى وارد نشود؛
 
5. سـازمـاندهى ، آموزش ، تجهیز و گسترش نیروهاى زمینى ، هوایى و دریایى متناسب با امکانات و تهدیدات ، براى انجام ماءموریتهاى محوله ؛
 
6. تلاش پیوسته براى حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامى در سازمانهاى وابسته به آنها؛
 
7. آمـاده سـاخـتـن مـردم بـراى دفـاع مـسلحانه از کشور و نظام جمهورى اسلامى در چارچوب قانون خدمت وظیفه عمومى ؛
 
8. کمک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در آموزش و سازماندهى بنا به دستور؛
 
9. اقـدامـات لازم در جـهـت نـیـل بـه خـودکـفـایـى در کـلیـه زمـیـنـه هـا از قبیل صنعتى ، آموزشى ، تدارکاتى ، اطلاعاتى ، روشها و سازماندهى ؛
 
10. اقدام لازم براى کسب اطلاع از اوضاع ، رویدادها و تحولات سیاسى ، نظامى آشکار و نـهـان مـنـطـقـه و جـهـان و ارزیـابـى مـسـتـمـر تـهـدیـدات و تـوان رزمـى دشـمـنـان بالفعل و بالقوه ؛
 
11. تـلاش مـداوم و مـسـتـمـر در جـهت حفظ و صیانت ارتش و سازمانهاى وابسته به آنها در زمینه هاى امنیتى ؛
 
12. ایـجـاد تـسـهیلات لازم براى همکارى سپاه پاسداران با ارتش در مواقع ضرورى که شوراى عالى امنیت ملى ، تعیین مى نماید.178
3 ـ 2. سپاه پاسداران انقلاب اسلامى
 
پـس از پـیـروزى انـقلاب اسلامى در سال 1357 ه‍.ش ، عده اى از نیروهاى انقلابى براى دفـاع مـسـلّحانه از انقلاب اسلامى و تداوم آن به صورت خود جوش و مردمى جمع شدند و بـه مـقـابـله با ضد انقلاب و پس مانده هاى رژیم شاه برخاستند. در همین زمان چند نفر از ایـن افـراد در قـم به ملاقات حضرت امام خمینى (ره ) رفتند. امام خمینى (ره ) در این دیدار دسـتـور تشکیل یک نیروى مسلح مکتبىِ مستقل از دولت موقت را صادر کردند. این دستور عملاً فـرمـان تـشـکـیـل سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسلامى بود. در پى این فرمان ، گروهى از بـنـیـانـگـذاران سـپـاه ، اسـاسـنامه اى را در نُه ماده و نُه تبصره تهیه کرده ، به تصویب شـوراى انـقـلاب رسـانـدنـد و سپس احکام شوراى فرماندهى سپاه از سوى شوراى انقلاب صادر شد و در دوم اردیبهشت 1358 ه‍.ش ، این نهاد انقلابى و مردمى با انتشار بیانیه اى به طور رسمى اعلام موجودیت کرد.179
 
سـپـاه پـاسداران به عنوان یک نهاد انقلابىِ خودجوش ، آن چنان موجودیتى پیدا کرده بود کـه هیچ کس نمى توانست آن را نادیده بگیرد. علاوه بر این ، جذب این نیروى انقلابى در سـازمـان و تـشـکـیـلات در هـم ریـخـتـه و در حـال بـازسـازى ارتـش نـیـز بـه دلیـل تـفـاوتـهـاى فکرى و نهادى ، غیر ممکن به نظر مى رسید. بدین جهت بود که مجلس خـبـرگـان تـصـویـب قـانـون اسـاسى با درک مراتب پایدارى ، حراست و حفاظت از انقلاب اسـلامـى و دسـتـاوردهاى مهم آن بر موجودیّت سیاسى و واقعیت اجتماعى آن صحّه گذاشت و بـر تـاءسـیـس آن بـه عـنـوان یـکـى از نـیـروهـاى مـسـلح قـانـونـى در اصل 150 قانون اساسى ، مهر تاءیید نهاد.
1 ـ 3 ـ 2. تعریف سپاه پاسداران انقلاب اسلامى
 
سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى بـه مـجـمـوعـه سـتـاد کـل ، حـوزه نـمـایندگى ولى فقیه در سپاه ، سازمان حفاظت اطلاعات سپاه ، نیروى زمینى ، هـوایـى ، دریـایـى و مـقـاومـت بـسـیـج و قـدس و سـازمـانـهـاى وابـسـتـه به آنها اطلاق مى گردد.180
2 ـ 3 ـ 2. هدف از تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامى
 
سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى کـه در نـخـسـتـیـن روزهـاى پـیـروزى ایـن انـقـلاب تـشکیل شد، براى ادامه نقش خود در نگهبانى از انقلاب و دستاوردهاى آن پابرجا مى ماند. حدود وظایف و قلمرو مسئولیت این سپاه در رابطه با وظایف و قلمرو مسئولیت نیروهاى مسلح دیـگـر بـا تـاءکـیـد بـر هـمـکـارى و هماهنگى برادرانه میان آنها بوسیله قانون تعیین مى شود.181
 
بـا تـوجـّه بـه اصل فوق تا کنون دو قانون درباره سپاه پاسداران به تصویب رسیده است . اول ، اساسنامه سپاه پاسداران است . دوم ، قانون مقررّات استخدامى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى که در تاریخ 21/7/1370 به تصویب مجلس شوراى اسلامى رسیده و در تـاریـخ 26/8/1370 از طـرف سـتـاد فـرمـانـدهـى کل قوا جهت اجرا ابلاغ شده است .
3 ـ 3 ـ 2. وظایف و ماءموریتهاى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى
 
پس از پیروزى انقلاب اسلامى تاکنون در چارچوب هدف مهم سپاه پاسداران که نگهبانى از انـقـلاب و دسـتـاوردهـاى آن اسـت ، وظـایف و ماءموریتهاى فراوانى به این نهاد انقلابى محول شده است . مهم ترین آنها عبارت اند از:
 
الف . مـاءمـوریت نظامى : مقصود از ماءموریت نظامى ، مجموعه ماءموریتهایى هستند که سپاه در قالب یک ارتش منظم انجام مى دهد. این ماءموریت از ابتداى انقلاب تا کنون بسیار متنوع و متعدّد بوده است که از جمله آنها سرکوب ضد انقلاب و وابستگان رژیم شاه ، گروهکهاى ضد انقلاب ، خنثى کردن کودتا، سرکوب گروهها و افراد تجزیه طلب قومى و منطقه اى ، گروههاى برانداز مسلحانه ، مقابله با تجاوز رژیم بعث صدام و... است .182
 
ب . ماءموریتهاى انتظامى : به دلیل ناامنى اوایل انقلاب به وسیله افراد و گروههاى ضد انـقـلاب و عـدم توانایى نیروهاى انتظامى یعنى شهربانى و ژاندارمرى ، مسئولان انقلاب اسـلامـى ، ایـن وظـیـفه و ماءموریت را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامى واگذاشتند. از آن زمـان تـاکـنـون ، ایـن نـیـروى انـقـلابـى و مـردمـى تـوانـسـته است تمام افراد، گروهها و گروهکهاى ضدانقلاب را سرکوب کرده ، نظم و امنیت را به کشور بازگرداند و هم اکنون همه مردم ایران در نقاط دوردست تا مرکز کشور از این جهت احساس امنیت و آرامش خاطر دارند.
 
ج . مـاءمـوریـتـهـاى اطـلاعـاتـى سـپـاه : پـس از پـیـروزى انـقـلاب اسـلامـى و انحلال سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک )، ایران عملاً فاقد نیروى اطلاعاتى بود. از یـک سـو، افـراد و نـیـروهاى اطلاعات سابق قابل اتّکا و اطمینان نبودند و از سوى دیگر، هـنـوز هـیـچ سـازمـان اطـلاعـاتـى نـیـز تـشـکـیـل نـشـده بـود. بـه هـمـیـن دلیـل ، مـاءمـوریـت اطـلاعـات بـه سـپـاه واگـذار شـد و تـا زمـان تـشـکـیـل وزارت اطـلاعـات و تجمع وظایف اطلاعاتى و امنیتى در این وزارتخانه ، سپاه این وظیفه مهم را انجام مى داد و سپس این ماءموریت به وزارتخانه جدید واگذار شد.183
 
د. مـاءموریت فرهنگى سپاه : از آغاز تشکیل سپاه ، یکى از وظایفى که این نهاد مقدس براى خـود بـه رسمیت مى شناسد، دفاع فرهنگى و تبلیغاتى از انقلاب اسلامى و ارزشهاى آن اسـت ؛ زیـرا نـگـهـبـانـى از انـقـلاب و دسـتـاوردهـاى آن صـرفـاً مـحـدود بـه مـسـائل نـظـامـى ، انـتـظـامـى و امـنـیـتـى نـیـسـت ، بـلکـه دفـاع هـمـه جانبه از جمله دفاع در مـقـابـل تـهـاجـم فـرهـنـگـى اسـت . عـلاوه بـر ایـن ، در حـال حـاضـر تـهـدیـدات را بـه سـه دسـته تهدیدات سخت (نظامى ) تهدیدات نیمه سخت (امـنـیتى ) و تهدیدات نرم (فرهنگى ـ تبلیغاتى ) تقسیم مى کنند. بدیهى است با توجه بـه ایـن گـونـه تـهـدیـدات (فـرهـنـگـى )، دفـاع در مقابل آن نیز لازم و ضرورى است و از این رو، یکى از وظایف ذاتى سپاه ، دفاع فرهنگى و تـبـلیـغاتى از انقلاب و دستاوردهاى آن در داخل و خارج از کشور است ؛ زیرا راه مهم مقابله با تهدیدات فرهنگى ، دفاع با روشهاى فرهنگى و تبلیغاتى است .
 
ایـنـک سـپاه پاسداران چه در حوزه فرماندهى و چه در حوزه نمایندگى رهبرى بر اساس ‍ ابـلاغـیـه ها و تدابیر و رهنمودهاى مقام معظم رهبرى کارهاى فرهنگى انجام مى دهد. این امر نـشـان مـى دهـد کـه وظیفه سپاه ، صرفاً دفاعى نظامى ، انتظامى و یا امنیتى نیست ، بلکه دفاع در مقابل تهدیدات فرهنگى هم از جمله وظایف و ماءموریتهاى این نهاد مقدس است .
 
ه‍. سـازمـانـدهـى و آمـوزش بـسـیـج : به دلیل بروز مشکلات متعدد در سازمان بسیج ملّى در اوایل انقلاب ، مجلس شوراى اسلامى در تاریخ 19/11/1359، قانون ادغام سازمان بسیج مـلى (مـسـتـضـعفین ) را در سپاه پاسداران انقلاب اسلامى به تصویب رساند. به موجب این قـانون ، از تاریخ تصویب آن ، سازمان بسیج ملّى ، تحت عنوان ((واحد بسیج مستضعفین )) در سـپـاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى ادغـام شد و مسئولیت اداره و فرماندهى آن به سپاه واگـذار گردید. علاوه بر این کلیه اعتبارات و امکاناتى که از طرف سازمانهاى دولتى و غیر دولتى و افراد که در اختیار آن بود، در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفت .184
 
به موجب تصویب لایحه قانونى تشکیل سـازمـان بـسـیـج مـلّى مـورخـه 24/4/1359، ایـن سـازمـان داراى وظـایـف و اختیارات زیادى بـود.185 عـلاوه بـرایـن ، بـه مـوجب قوانین مصوب 1366 ه‍.ش ، 1370 و 1375، وظایف دیـگـرى نـیـز بـه ایـن سـازمـان افـزوده شـد.186 بـدیـن تـرتیب ، بسیج داراى وظایف و مـاءمـوریتهاى زیادى است که این ماءموریتها شامل ماءموریت فرهنگى ، سیاسى ، اجتماعى و نـظـامـى اسـت . بـسیج یکى از ماءموریتهاى سپاه است و سپاه پاسداران از آن در جهت حفظ و پـاسـدارى از کـشـور و انـقـلاب اسـلامـى و دسـتـاوردهـاى آن اسـتـفـاده مـى کـنـد. هـشـت سـال دفـاع مـقـدس در مـقـابل جنگ تحمیلى صدام ، نشان دهنده ضرورت و لزوم وجود این دو نیرو در کنار یکدیگر براى دفاع از انقلاب و دستاوردهاى آن مى باشد.
4 ـ 2. نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران
 
قـبـل از پـیـروزى انـقـلاب اسـلامـى دو نـیـروى شـهـربـانـى و ژانـدارمـرى مسئول حفظ امنیت و نظم در شهرها، روستاها و مرزها بودند. پس از پیروزى انقلاب اسلامى ، بنابر اقتضاى زمان نهادى برخاسته از مردم در محلات مختلف شهرها تحت عنوان ((کمیته انـقـلاب اسـلامـى )) شـکـل گـرفـت . از ایـن زمـان تـا سـال 1369، ایـن سـه نـیـرو مـسـئول بـرقـرارى نـظـم و امـنـیـت مـردم بـودنـد؛ امـا بـه دلیـل مـشـکـلاتـى کـه بـه عـلت تـعـدّد نـیـروهـاى امـنـیـتى بین این سه نیرو (شهربانى ، ژاندارمرى و کمیته ) به وجود آمد، تصمیم گرفته شد که این نیروها با هم ادغام شوند و یک نیروى جدید تشکیل شود.
 
سـرانـجـام در تـاریـخ 9/5/1369 ه‍.ش ، قانون نیروى انتظامى از تصویب نهایى مجلس گـذشـت و وزارت کـشـور را مـوظـف کـرد کـه ظـرف مـدت یـک سـال نـیـروهاى انتظامى موجود را ادغام کند و سازمانى تحت عنوان نیروى انتظامى جمهورى اسـلامى ایران تشکیل دهد. علاوه بر این ، تمام نیروهاى مسلّحى که در جهت امور انتظامى در ارتـبـاط با قوه قضائیه ، وزارتخانه ها و سازمانها، نهادها و مؤ سسات مختلف ، فعالیت مـى کردند، در نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران ادغام شدند و از طریق وزارت کشور و نیروى انتظامى تحت امر این نیرو قرار گرفتند.187
 
بـه مـوجب این قانون ، نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران ، سازمانى مسلّح است که در تابعیت فرماندهى کل قوا و وابسته به وزارت کشور مى باشد. فرمانده نیروى انتظامى از طـرف فـرمـانـده کـل قـوا مـنـصـوب مـى گـردد.188 هـدف از تشکیل نیروى انتظامى ، استقرار نظم و امنیت و تاءمین آسایش عمومى و فردى و نگهبانى و پـاسـدارى از دسـتاوردهاى انقلاب اسلامى در چارچوب این قانون در قلمرو کشور جمهورى اسلامى ایران است .189
1 ـ 4 ـ 2. ماءموریت و وظایف نیروى انتظامى جمهورى اسلامى ایران
 
بر اساس ماده چهار این قانون وظایف نیروى انتظامى عبارت اند از:
 
1. استقرار نظم و امنیت و تاءمین آسایش عمومى و فردى ؛
 
2. مـقـابـله و مـبـارزه قـاطـع و مـسـتـمـر بـا هـر گـونه خرابکارى ، تروریسم ، شورش و عوامل و حرکتهایى که مخل امنیت کشور باشد با همکارى وزارت اطلاعات .
 
3. تـاءمـیـن امنیت براى برگزارى اجتماعات ، تشکلها، راهپیماییها و فعالیتهاى قانونى و مـجـاز و مـمـانعت و جلوگیرى از هر گونه تشکل و راهپیمایى و اجتماع غیر مجاز و مقابله با اغتشاش ، بى نظمى و فعالیت غیر مجاز؛
 
4. اقـدام لازم در زمـیـنـه کـسـب اخـبـار و اطلاعات در محدوده وظایف محوله و همکارى با سایر سازمانها و یگانهاى اطلاعاتى کشور در حدود وظایف آنها.
 
5. حـراسـت از اماکن ، تاءسیسات ، تجهیزات و تسهیلات طبقه بندى شده غیرنظامى و حفظ حـریـم آنها به استثناى موارد حساس و حیاتى به تشخیص شوراى عالى امنیت ملى که به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامى خواهد بود.
 
6. حـفـاظـت از مـسـئولیـن و شـخـصـیـتـهـاى داخـلى و خـارجـى در سراسر کشور به استثناى داخـل پـادگـانـهـا و تاءسیسات نظامى ، مگر در مواردى که بنابه تشخیص شوراى عالى امـنـیـت مـلى اصـل انـقـلاب و یـا دسـتـاوردهـاى آن در مـعـرض خـطـر باشد که به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامى خواهد بود.
 
7. جـمـع آورى سـلاح و مـهـمـات و تـجـهـیـزات و صـدور پـروانـه نـگـهـدارى و حمل سلاح شخصى و نظارت بر نگهدارى و مصرف مجاز مواد آتش زا (ناریه ) با هماهنگى وزارت اطلاعات برابر طرحهاى مصوب شوراى امنیت ؛
 
8. انـجـام وظـایـفـى کـه بـر طـبـق قانون به عنوان ضابط قوه قضائیه به عهده نیروى انـتـظـامـى مـحـول شـده است . از جمله این موارد عبارت اند از: مبارزه با مواد مخدر، مبارزه با قـاچـاق ، مـبـارزه با منکرات و فساد، پیشگیرى از وقوع جرائم ، کشف جرائم ، بازرسى و تحقیق ، حفظ آثار و دلایل جرم ، دستگیرى متهمین و مجرمین و جلوگیرى از فرار و اختفا آنها و اجرا و ابلاغ احکام قضایى .
 
9. انجام امور مربوط به تشخیص هویت و کشف علمى جرایم .
 
10. مراقبت و کنترل مرزهاى جمهورى اسلامى ایران ، اجراى معاهدات و پروتکلهاى مصوبه مـرزى و اسـتـیـفـاى حـقوق دولت و اتباع مرزنشین جمهورى اسلامى ایران در مرزها و محدوده انحصارى اقتصادى دریاها.
 
11. اجـراى قـوانـیـن و مقررات مربوط به گذرنامه (به جز گذرنامه سیاسى و خدمت ) و ورود و اقامت اتباع خارجى با هماهنگى وزارت اطلاعات .
 
12. اجـراى قـوانـیـن و مـقـررّات راهـنـمـایى و رانندگى و امور توزین و حفظ حریم راههاى کشور.
 
13. اجراى قوانین و مقررات وظیفه عمومى .
 
14. نـظـارت بـر اماکن عمومى و انجام سایر امور مربوط به اماکن مذکور برابر مقررات مصوب .
 
15. هـمـکـارى بـا سـایـر نـیـروهـاى مسلح جمهورى اسلامى ایران در مواقع لزوم و بنابه دستور.
 
16. همکارى با دبیرخانه پلیس بین الملل (اینترپل ).
 
17. هـمـکـارى بـا وزارتـخانه ها، سازمانها، مؤ سسات و شرکتهاى دولتى و وابسته به دولت ، بانکها و شهرداریها در حدود قوانین و مقررّات مربوط.
 
18. هـمـکـارى با سازمانهاى ذى ربط در جهت ایجاد و توسعه زمینه هاى فرهنگى لازم به منظور کاهش جرائم و تخلفات و تسهیل وظایف محوله .
 
19. انجام امور امدادى و مردم یارى در مواقع ضرورى ، ضمن هماهنگى با مراجع ذى ربط.
 
20. سـازمـانـدهـى ، تـجـهـیـز، آمـوزش یـگـانـهـاى انـتـظـامـى و آمـاده کردن آنها جهت اجراى ماءموریتهاى محوله .
 
21. تاءمین و حفاظت تاءسیسات ، سربازخانه ها و قرارگاههاى مربوط.
 
22. تاءمین نیازهاى پزشکى پرسنل و اداره بیمارستانها و درمانگاههاى مربوط.
 
23. تـهـیه طرح نیازمندیهاى لجستیکى و اقدام در جهت تهیه و خرید اقلام و خدماتى که از سـوى فـرمـانـدهـى کـل نیروهاى مسلّح به عهده نیروى انتظامى واگذار مى گردد. همچنین ، اقدام جهت خرید املاک و احداث تاءسیسات مورد نیاز برابر طرحهاى مصوب .
 
24. تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صیانت سازمان در زمینه هاى امنیتى .
 
25. تلاش مداوم و مستمر در جهت حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامى در نیروى انتظامى .
5 ـ 2. وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلح
 
وزارت دفـاع و پـشـتـیـبـانـى نـیروهاى مسلّح به مجموعه وزارت دفاع و کلیه مؤ سسات ، سـازمـانـهـا و شـرکـتـهاى تابع آن اطلاق مى گردد.190 این وزارتخانه تابع قوانین و مقرّرات نیروهاى مسلّح است و بخشى از دولت است که مسئولیت پشتیبانى نیروهاى مسلّح را در قـالب قـوانـیـن و تـدابـیـر مـقـام مـعـظـم فـرمـانـدهـى کل قوا بر عهده دارد.191
 
قـبـل از پیروزى انقلاب اسلامى ، وزارتخانه اى به نام وزارت جنگ وجود داشت که پس از پـیـروزى انـقـلاب تـبـدیـل بـه ((وزارت دفاع )) شد و وظیفه پشتیبانى از ارتش جمهورى اسـلامـى ایران را به عهده گرفت . پس از تشکیل سپاه پاسداران و به ویژه در زمان جنگ به علت گسترش این نهاد انقلابى و براى پشتیبانى از آن ، وزارتخانه دیگرى به نام ((وزارت سـپـاه پـاسداران ))، تشکیل شد. پس ‍ از پایان جنگ تحمیلى و به علت ضرورت تـمـرکـز پـشـتـیـبانى تسلیحاتى ، تدارکاتى و خدماتى نیروهاى مسلّح جمهورى اسلامى ایـران ، قـانـون انـحـلال وزارتـیـن دفـاع و سـپـاه پـاسـداران و تشکیل وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلّح در تاریخ 31/5/1368 ه‍.ش ، به تصویب نهایى مجلس و به تاءیید شوراى نگهبان رسید.
 
بـه مـوجـب مـاده یـک ایـن قـانون ، وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلح جمهورى اسلامى ایـران از ادغـام وزارتـیـن دفـاع و سـپـاه پـاسـداران ، تـشـکیل مى شود،192 به موجب مواد دیگر این قانون ، کلیّه اعتبارات ، دیون ، مطالبات ، تـعـهـدات ، مـؤ سـسـات ، سازمانها و شرکتهاى تابع ، وابسته و یا تحت پوشش و کلیه پـرسـنـل و نـیـروهـاى شـاغل در دو وزارتخانه سپاه و دفاع به وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلّح منتقل شدند.
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۳۰ بهمن ۰۰ ۱۱:۲۷ ۳۷ بازديد
  • ۰ نظر

خدمت وظیفه سربازی

قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363/07/29با اصلاحات و الحاقات بعدی
 
‌فصل اول: کلیات
 
‌ماده 1 - دفاع از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی ایران و جان و مال و ناموس مردم وظیفه دینی و ملی هر فرد ایرانی است و در‌ اجرای این وظیفه کلیه اتباع ذکور دولت جمهوری اسلامی ایران مکلف به انجام خدمت وظیفه عمومی برابر مقررات این قانون می‌ باشند و هیچ فرد‌ مشمول خدمت وظیفه عمومی را جز در موارد مصرحه در این قانون نمی‌ توان از خدمت معاف کرد.
 
تبصره 1 - با توجه با اصل 151 قانون اساسی واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی موظف است در اسرع وقت امکانات آموزش‌ نظامی اتباع اناث دولت جمهوری اسلامی ایران را با رعایت کلیه موازین شرعی فراهم نماید. این آموزش برای اناث الزامی نیست.
 
تبصره 2 (اصلاحی 03ˏ08ˏ1366)- وزارت آموزش و پرورش موظف است با همکاری نیروهای مسلح آموزشهایی را که زمینه ساز آمادگی دفاعی است طبق موازین اسلامی‌ در برنامه‌ های آموزشی مقاطع تحصیلی راهنمایی و دبیرستان پیش بینی نماید. این آموزش برای دختران تنها در زمینه‌ های دفاع غیر نظامی خواهد بود.
 
ماده 1 مکرر (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ در این قانون عبارت اختصاری به شرح زیر جایگزین عناوین کامل آنها میگردد:
 
1 ـ فرماندهی کل به جای مقام معظم فرماندهی کل قوا 2 ـ ستاد کل به جای ستاد کل نیروهای مسلح 3 ـ نیروهای مسلح به جای ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای وابسته، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمانهای تابعه 4 ـ ارتش به جای ارتش جمهوری اسلامی ایران 5 ـ سپاه به جای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی 6 ـ وزارت دفاع به جای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
 
7 ـ وزارت علوم به جای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
 
8 ـ وزارت بهداشت به جای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
 
9 ـ سازمان به جای سازمان وظیفه عمومی
 
10 ـ کارکنان وظیفه به جای افسران وظیفه، درجه داران وظیفه و سربازان عادی وظیفه
 
ماده 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ هر فرد ذکور ایرانی در ماهی که طی آن ماه به سن هجده سال تمام می‌ رسد مشمول مقررات خدمت وظیفه عمومی است.
 
تبصره (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمول کسی است که در شمول قانون خدمت وظیفه عمومی قرار گیرد.
 
ماده 3 - سن مشمولان و افراد تحت تکفل از لحاظ خدمت وظیفه و یا معافیت از آن تابع مندرجات اولیه اولین شناسنامه بوده و هر گونه تغییری که‌ بعداً به عمل آمده باشد از لحاظ وظیفه عمومی معتبر نخواهد بود.
 
تبصره (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ تغییر سن بر مبناء ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنها مصوب 2 / 11 / 1367، فقط درباره خود مشمولین معتبر است.
 
ماده 4 - خدمت وظیفه عمومی 30 سال است و مراحل آن برای کلیه مشمولان به شرح زیر است:
 
الف (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مدت خدمت دوره ضرورت (24) ماه است و در صورتی ‌که مشمولان مازاد و یا کمتر از تعداد مورد نیاز باشد ستاد کل با کسب اجازه از فرماندهی ‌کل آن را به کمتر یا بیشتر از مدت دوره ضرورت تغییر می ‌دهد.
 
ب - دوره احتیاط 8 سال.
 
ج - دوره ذخیره اول 10 سال.
 
د - دوره ذخیره دوم 10 سال.
 
‌تبصره 1 - تاریخ شروع و پایان خدمت در مراحل احتیاط و ذخیره از تاریخ پایان خدمت دوره ضرورت محاسبه می‌ گردد و در هر حال تاریخ خاتمه‌ آن از سن 50 سالگی تجاوز نخواهد کرد.
 
‌تبصره 2 - در مواقع ضرورت و بسیج همگانی ممکن است افراد مشمول این قانون تا سن شصت‌ سالگی نیز احضار شوند.
 
تبصره 3 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- مفاد بند الف این ماده نسبت به مشمولانی مجری است که از اول فروردین ماه سال 1363 به خدمت اعزام شوند.
 
ماده 5 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ کلیه مشمولین قادر به خدمت و بلامانع، به خدمت دوره ضرورت اعزام می‌ شوند و پس از فرا گرفتن آموزشهای نظامی لازم در ابتداء خدمت، بقیه خدمت دوره ضرورت را انجام می‌ دهند.
 
تعیین ترتیب تقدم و سهمیه‌ بندی مشمولین وظیفه بین هر یک از نیروهای مسلح، توسط ستاد کل با تصویب فرماندهی کل صورت می‌ گیرد.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ نحوه تأمین سهمیه هر یک از نیروهای مسلح از مشمولین هر دوره، به وسیله کمیسـیونی انجام می‌ شود که از نمایندگان نیروهای مزبور به ریاست رئیس سازمان تشکیل میگردد.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ سپاه می تواند مشمولین مورد نیاز خود را در هر دوره طبق ضوابط خاص پذیرش سپاه، از بین بسیجیان دارای برگه اعزام به خدمت به میزان سهمیه ای که ستاد کل تعیین میکند، انتخاب نموده و قبل از تاریخ اعزام آنان فهرست اسامی آنها را به واحدهای تابعه سازمان اعلام نماید. این مشمولین برای انجام خدمت وظیفه عمومی در اختیار سپاه قرار می‌ گیرند.
 
تبصره 3 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ نیروهای مسلح میتوانند مشمولین متخصص مورد نیاز خود را در سطح کارشناس و بالاتر به میزان سهمیه ای که ستاد کل تعیین میکند به عنوان مشمول خاص از ستاد کل درخواست نمایند.
 
تبصره 4 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولین وظیفه از تاریخ اعزام از سوی واحدهای وظیفه عمومی ناجا به عنوان کارکنان وظیفه یگان تعیین‌ شده، محسوب می شوند.
 
ماده 6 - قانون خدمت نیروی انسانی، درمانی و بهداشتی مصوب 58.9.24 شورای انقلاب و الحاقیه‌ ها و اصلاحیه‌ های بعدی آن ابقاء و مشمولین‌ مذکور در آن قانون پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی بعد از تأمین نیازمندیهای نیروهای مسلح ادامه خدمت را تا 5 سال در وزارت بهداری انجام‌ می‌ دهند.
 
ماده 7 - قانون معافیت فارغ‌ التحصیلان مراکز تربیت معلم از خدمت وظیفه عمومی مصوب 27 /2 /58 شورای انقلاب ابقاء و مشمولین مذکور در آن‌ قانون پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی بقیه خدمت مقرر در آن قانون را در آموزش و پرورش انجام خواهند داد.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است فارغ التحصیلان تربیت معلم در مراکز آموزشی، از طریق سازمان آنان را به مراکز آموزشی نظامی برای طی دوره آموزش رزم مقدماتی اعزام نماید.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ دولت موظف است همه ساله اعتبارات لازم را برای آموزشهای فوق در اختیار سپاه قرار دهد.
 
ماده 8 (اصلاحی 03ˏ04ˏ1376)- از تاریخ تصویب این قانون به سازمان هواپیمائی کشوری و دانشکده تکنولوژی هواپیمائی کشوری اجازه داده می‌ شود از بین فارغ‌ التحصیلان‌ مشمول این دانشکده و مرکز آموزش فنون هوایی و همچنین فارغ‌ التحصیلان مشمول رشته‌ های هوا فضا، الکترونیک و مهندسی هواپیما که در سایر‌ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی برابر ضوابط وزارت فرهنگ و آموزش عالی مشغول تحصیل می‌ باشند داوطلبان واجد شرایط را استخدام نمایند.‌ مشمولان مذکور پس از گذراندن آموزش نظامی مربوطه و ایفای تعهد ده سال خدمت از انجام خدمت دورة ضرورت معاف خواهند بود.
 
ماده 9 (اصلاحی 03ˏ08ˏ1366)- دانشجویان دوره چهار ساله آموزشی شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به شرط سپردن تعهد و انجام 10 سال خدمت در این شرکت‌ پس از طی دوره آموزش مقدماتی و تخصصی در نیروی دریایی و بر روی عرشه ناوهای نیروی دریایی از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف‌ خواهند بود.
 
ماده 10 - انجام امور زیر در مورد مشمولین وظیفه عمومی مستلزم ارائه مدرک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان از اداره وظیفه عمومی‌ می‌ باشد و فتوکپی مدرک ارائه شده از جمله منضمات ضروری پرونده متشکله می‌ باشد:
 
الف - شرکت در آزمایشات رانندگی و اخذ گواهینامه.
 
ب (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- دریافت هر گونه وام و کمکهای کشاورزی و صنعتی و دامداری و مسکن از طریق بانکها و وزارتخانه‌ ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و‌ نهادهای قانونی.
 
ج - کاندیدا شدن جهت انتخابات مجلس شورای اسلامی و سایر شورا و انجمنهای قانونی.
 
‌د - تحویل اصل گواهینامه یا پایان‌ نامه دوره‌ های تحصیلی دیپلم و بالاتر از وزارتخانه مربوطه.
 
ه - صدور پروانه کسب و اجازه اشتغال و عضویت در شرکتهای تعاونی.
 
و (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- ثبت هر گونه نقل و انتقال غیرقهری اموال به طور مستقیم و غیر مستقیم در دفاتر اسناد رسمی.
 
ز - دریافت مستمری از سازمانهای دولتی و وابسته و نهادهای قانونی.
 
ح - استخدام به هر صورت (‌رسمی، پیمانی، روزمزد و خرید خدمت) در وزارتخانه‌ ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی و‌ شرکتهای دولتی.
 
‌تبصره 1 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- در مواردی که ضرورت یا حرج ایجاب کند که معاملات مشمول ثبت گردد، مانند اموال مشترک که عدم ثبت اموال مشمول موجب زیان‌ مالی بر شرکاء دیگر گردد، ثبت اموال مشمول بلامانع است. تشخیص موضوع به عهده محاکم صالحه است.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- سایر اموری که در دیگر قوانین منوط به روشن شدن وضعیت خدمتی مشمول می‌ باشد، به قوت خود باقی است.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ ارزش و اعتبار مدارک دال بر رسیدگی به وضعیت مشمول از لحاظ انجام قسمتی یا تمام امور موضوع این ماده مطابق آیین ‌نامه اجرائی مندرج در ماده (51) تعیین می‌ شود.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ متخلفین از مقررات این ماده به محاکم قضائی معرفی می‌ شوند، مجازات اینگونه افراد برای بار اول پرداخت هزینه سالانه یک سرباز طبق قانون بودجه سالانه و نرخ اعلامی دولت است و بار دوم علاوه بر جریمه فوق، سه ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم و بالاتر انفصال از خدمات دولتی است.
 
‌ماده 11 - در زمان جنگ و بسیج همگانی در صورت لزوم کسانی که به علتی در زمان صلح از معافیت خدمت دوره ضرورت استفاده نموده‌ اند، نیز‌ به خدمت احضار و از حقوق و مزایای مشمولین دوره احتیاط هم طبقه خود استفاده خواهند نمود.
 
‌ماده 12 - کارگران و مستخدمین مؤسسات دولتی و نهادهای قانونی و سازمانهای وابسته به دولت که خدمت دوره وظیفه عمومی را انجام میدهند‌ پس از پایان خدمت مجدداً به کار اولیه خود اشتغال خواهند یافت و کارفرما یا مسئولین مربوطه مکلفند آنان را به کار اولیه خود بگمارند.
 
‌تبصره 1 - در مورد مؤسسات خصوصی کارفرما یا مسئولین مربوطه در صورتی مکلفند آنان را به کار اولیه خود بگمارند که در قرارداد استخدام این‌ مسأله شرط شده باشد.
 
‌تبصره 2 - آیین‌ نامه اجرایی این ماده توسط وزارتین کشور و کار و امور اجتماعی و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیأت‌ وزیران خواهد رسید.
 
ماده 13 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- افرادی که اعم از مشمول و غیرمشمول با طی دوره دانشکده‌ ها و آموزشگاههای نظامی و انتظامی برای خدمت در کادر ثابت استخدام شوند مدت تحصیل آنها‌ جزء خدمت دوره ضرورت محسوب خواهد شد و اگر مدت تحصیل از دو سال کمتر باشد، از دوره خدمت آنان به نسبت کسری خدمت تا دو سال جزء‌ خدمت دوره ضرورت محسوب می‌ شود.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ آن عده از محصلین مراکز آموزش کادر ثابت نیروهای مسلح که قبل از پایان دوره آموزش مستعفی یا اخراج شوند، فقط از طی دوره آموزش نظامی معاف می‌ شوند، لکن باید خدمت دوره ضرورت را انجام دهند. در صورتیکه محصلین به علت بیماری یا عدم صلاحیت که ناشی‌از اعمال ارادی آنان نباشد برکنار گردند، مدت تحصیل جزء خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می‌ شود.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ افسران و درجه داران نیروهای مسلح، در صورتیکه قبل از نیل به درجه به موجب مقررات استخدامی مربوط از خدمت مستعفی یا اخراج شوند، فقط از طی دوره آموزش نظامی معاف می‌ شوند لکن باید خدمت دوره ضرورت را انجام دهند و اگر بعد از پایان دوره آموزش از خدمت مستعفی یا اخراج گردند و خدمت آنان از مدت دوره ضرورت کمتر باشد بقیه دوره ضرورت را انجام می‌ دهند.
 
ماده 14 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ آن دسته از مشمولین و کارکنان وظیفه‌ ای که به عنوان پایور اعم از نظامی و کارمند به استخدام نیروهای مسلح در میآیند با انجام ششسال خدمت پس از فراغت از تحصیل یا اتمام دوره آموزشی از انجام خدمت دوره ضرورت معاف میگردند. چنانچه قبل از خاتمه ششسال از خدمت رها گردند، در صورتیکه مشمول معافیتهای قانونی نبـاشند، به نسبت هر چـهار ماه خدمت یک ماه از خدمت دوره ضرورت آنان کسر می‌ شود.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مدت خدمت انجام شده کارکنان وظیفه که در اجرای این ماده به عنوان کارمند رسمی استخدام می شوند به همان میزان از مدت تعهد موضوع این ماده کسر می شود.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ چنانچه کارمندان مذکور پس از اتمام شش سال تعهد خدمتی به هر عنوان از خدمت رها شوند از کارت پایان خدمت دوره ضرورت برخوردار می گردند.
 
تبصره 3 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ در مناطق بد آب و هوا، مناطق مرزی و مناطق محروم که با تشخیص ستاد کل تعیین می‌ شود مدت مذکور در این ماده به پنج سال تغییر مییابد.
 
ماده 15 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولین و کارکنان وظیفه داوطلبی که با داشتن حداقل گواهینامه پنجم ابتدائی و سپردن پنج سال تعهد خدمت نظامی یا شش سال تعهد خدمت کارمندی، به صورت پیمانی در نیروهای مسلح استخدام می شوند، خدمت آنان به منزله انجام خدمت دوره ضرورت تلقی می شود و پس از پایان تعهد از کارت پایان خدمت برخوردار میگردند. در صورتی که قبل از خاتمه تعهد از خدمت مستعفی یا برکنار گردند، چنانچه مشمول معافیتهای قانونی نباشند، خدمت دوره ضرورت به نسبت چهار ماه خدمت یک ماه از خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می‌ شود و بقیه خدمت دوره ضرورت را برابر قانون انجام می‌ دهند، مگر این که علت رهایی، بیماری یا عدم صلاحیت ناشی از اعمال غیر ارادی آنان به تشخیص هیأت بدوی سازمان مربوط باشد که در اینصورت مدت تعهد انجام شده به نسبت از مدت خدمت دوره ضرورت کسر میگردد.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ طی دوره آموزش نظامی برای کلیه کارمندان اعم از رسمی و پیمانی الزامی است.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مدت تعهد پیمانی دارندگان مدرک کارشناسی (لیسانس) و بالاتر یک‌ سال کمتر است.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ میزان سهمیه کارکنان پیمانی هر یک از نیروهای مسلح از سوی ستاد کل تعیین و ابلاغ می گردد.
 
تبصره 4 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ چنانچه مشمولِ مستعفی بیش از نیمی از مدت تعهد خود را سپری کرده باشد برای ادامه خدمت دوره ضرورت نیازی به طی دوره آموزش مجدد ندارد و به ازاء هر سال خدمت چهارماه از مدت خدمت ضرورت او کسر می‌ شود.
 
‌ماده 16 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- کلیه مشمولانی که وارد خدمت دوره ضرورت می‌ شوند طبق آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح نسبت به انقلاب اسلامی و نظام‌ جمهوری اسلامی و قانون اساسی و مقام رهبری (‌فرماندهی کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران) سوگند وفاداری یاد خواهند کرد.
 
فصل دوم: احضار برای دوره ضرورت
 
‌ماده 17 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- در مواقع ضروری ممکن است بنا به مقتضیات یا پیشنهاد شورای عالی دفاع و فرمان فرماندهی کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی‌ایران (‌مقام رهبری) مشمولین وظیفه عمومی دوره ضرورت بیش از دو سال به خدمت ادامه و یا قبل از خاتمه دو سال از خدمت مرخص شوند که در‌صورت اول به میزان دو برابر خدمت اضاف از ادوار خدمت آنان در دوره‌های احتیاط و ذخیره کسر می‌ شود.
 
‌ماده 18 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- به وضع مشمولان خدمت وظیفه عمومی یک سال قبل از اعزام به خدمت دوره ضرورت یعنی در سالی که مشمولان در آن سال وارد سن 19 سالگی می‌ شوند رسیدگی خواهد شد.
 
ماده 19 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ کسانی که به سن هجده سال تمام میرسند، پس از انتشار آگهی ‌احضار، موظفند ظرف شش ماه خود را به سازمان معرفی نمایند و سازمان مکلف است، حداکثر ظرف ششماه تکلیف مشمولین وظیفه را تعیین نماید و آنها را به خدمت اعزام یا برابر مقررات از خدمت دوره ضرورت معاف کند.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولان مقیم خارج از کشور، باید به نمایندگی کنسولی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت خود و در صورت نبود آن، به نزدیکترین نمایندگی کنسولی یا سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران مراجعه نمایند.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ آن دسته از مشمولینی که جهت اعزام به خدمت معاذیر دارند و نمیتوانند در موعد مقرر به خدمت اعزام شوند، اعزام آنان حداکثر تا یک سال بر اساس دستورالعملی که به پیشنهاد سازمان و تأیید ستاد کل تهیه می‌ شود به تعویق می‌ افتد.
 
ماده 20 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ سازمان ثبت احوال کشور مکلف است صورت اسامی متولدین ذکور شهرستانها و بخشهایی را که در سال بعد باید به وضع مشمولیت آنها رسیدگی شود به تفکیک هر ماهه به سازمان وظیفه عمومی تسلیم کند.
 
فصل سوم: رسیدگی
 
‌ماده 21 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- حوزه‌ های وظیفه عمومی تهران و مراجعی که در هر یک از مراکز شهرستانها و بخشها مسئول رسیدگی به امور وظیفه عمومی محل‌ می‌ باشند زیر نظر نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران انجام وظیفه خواهند نمود.
 
‌تبصره 1 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- رییس اداره وظیفه عمومی از نظر سازمانی معاون فرمانده ژاندارمری کل در امر وظیفه عمومی بوده و بنا به پیشنهاد فرمانده ژاندارمری‌ جمهوری اسلامی ایران و تصویب وزیر کشور تعیین می‌ گردد.
 
تبصره (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- رییس اداره وظیفه عمومی موظف است کلیه دستورالعمل‌ ها و بخشنامه‌ ها و اطلاعیه‌ هایی را که به نحوی به نیروهای نظامی و انتظامی‌ و مراجع قضایی مرتبط باشند و امور اجرایی مربوطه را در شورایی که با شرکت نمایندگان وزارت کشور، نیروهای مسلح و یک دادیار‌ به نمایندگی دیوان عالی کشور زیر نظر رئیس سازمان وظیفه عمومی تشکیل می‌ شود، هماهنگ نماید.
 
‌ماده 22 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- نمایندگان کنسولی دولت جمهوری اسلامی ایران در کشورهای خارج از مسئول اجرای مقررات قانون وظیفه عمومی نسبت به مشمولان‌ مقیم حوزه‌ های مأموریت خود می‌ باشند و موظفند به وضع مشمولیت آنان رسیدگی کرده و نتیجه اقدامات را از طریق وزارت امور خارجه به سازمان اعلام دارند.
 
ماده 23 (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- مشمولانی که برای ادامه تحصیل به خارج از کشور مسافرت می‌ کنند پس از ترک تحصیل یا فراغ از تحصیل همچنین مشمولانی که پس از‌احضار به خدمت طبق آیین‌ نامه اجرایی این قانون به طور موقت به خارج از کشور مسافرت می‌ کنند در پایان مدت تعیین شده باید جهت رسیدگی به‌وضع مشمولیتشان خود را به سازمانهای وظیفه عمومی داخل کشور معرفی کنند.
 
‌ماده 24 - به وضع مشمولانی که ادعای تکفل نمایند در مراکز شهرستانها و بخشها توسط هیأتی مرکب از اشخاص زیر رسیدگی می‌ شود:
 
الف - بخشدار محل یا نماینده او.
 
ب - رییس سازمان وظیفه عمومی محل یا نماینده او.
 
ج - نماینده دادستان شهرستان و در صورت نبودن دادسرا و وجود دادگاه صلح، نماینده دادگاه.
 
‌د - نماینده سپاه پاسداران محل.
 
ه - یک نفر از نمایندگان شورای اسلامی شهرستان یا شورای اسلامی بخش یا شهر به معرفی شورای مربوطه.
 
‌ماده 25 - در صورتی که مشمول یا افرادی از بستگان او که مدعی کفالت مشمول نسبت به خود هستند ادعا نمایند که حقی از آنان تضییع شده‌ است همچنین هر یک از اعضای هیأت رسیدگی و یا فرمانده رده سازمانی بالابر و یا رییس اداره وظیفه عمومی می‌ توانند با ذکر دلیل موجه به رأی‌ صادره از هیأت رسیدگی اعتراض نمایند و پرونده مشمول در هیأت رسیدگی تجدید نظر مطرح و رأی هیأت مزبور به استثنای موارد منطبق با ماده 29‌ این قانون قطعی و غیر قابل اعتراض است.
 
اعتراض به رأی سربازی مانع اعزام مشمول به خدمت وظیفه نمی‌ باشد.
 
‌ماده 26 - هیأت رسیدگی تجدیدنظر در سازمان وظیفه عمومی تهران و مراکز هنگها و گردانهای مستقل ژاندارمری با شرکت اشخاص زیر تشکیل‌ می‌ شود:
 
الف - فرماندار یا معاون او.
 
ب - در سازمان وظیفه عمومی تهران رییس سازمان یا جانشین او، در هنگ‌ ها و گردانهای مستقل ژاندارمری فرمانده هنگ یا گردان مستقل یا معاون‌ آنها.
 
ج - دادستان شهرستان یا یکی از دادیاران.
 
‌د - فرمانده سپاه شهرستان یا قائم مقام وی.
 
ه - یک نفر به انتخاب شورای اسلامی شهرستان مربوطه.
 
ماده 27 - در مورد مواد 24 و 26 تشکیل جلسات با دو سوم اعضاء و تصویب با اکثریت مطلق آراء اعضاء خواهد بود.
 
‌ماده 28 - در صورتی که حداکثر طرف 5 سال از تاریخ صدور رأی هیأت تجدید نظر معلوم شود که نظر هیأت رسیدگی تجدید نظر منطبق با اصول و‌ قوانین جاری نبوده و اهمیت آن به حدی باشد که در وضع مشمول مؤثر باشد پرونده به وسیله رییس اداره وظیفه عمومی به یکی از هیأت‌ های رسیدگی‌ تجدید نظر ارجاع خواهد شد و نظر این هیأت قطعی و لازم‌ الاجرا است.
 
‌ماده 29 - در صورتی که در حین انجام خدمت دوره ضرورت مشمول یا یکی از کسان تحت تکفل او ادعای کفالت کند فرماندهان و رؤسای مربوطه‌ مکلفند مراتب را به حوزه‌ های وظیفه عمومی یا گروهانهای اعزام‌ کننده مشارالیه اعلام دارند که در اسرع وقت وضع مشمول در هیأت رسیدگی مطرح و‌ تصمیم مقتضی اتخاذ شود.
 
‌ماده 30 - به ادعای کفالت مشمولانی رسیدگی می‌ شود که غیبت نداشته باشند مگر این که در موقع احضار و در طول مدت غیبت و حین رسیدگی‌ حائز شروط معافیت کفالت بوده باشند که در این صورت این قبیل مشمولان از معافیت کفالت استفاده خواهند کرد (‌با در نظر گرفتن ماده 55).
 
تبصره (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ رئیس سازمان یا نماینده او در صورتی که دلایل و مدارک مثبتهای مبنی ‌بر معافیت از خدمت در پرونده موجود باشد، میتواند برای حداکثر یک‌ سال دستور عدم اعزام مشمول را صادر نماید و یا در صورت غیبت موجه وی، دستور رسیدگی صادر کند.
 
‌فصل چهارم: معافیتها
 
بخش اول - معافیت تحصیلی
 
ماده 31 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ دانش‌ آموزان مدارس و دانشجویان مراکز آموزش عالی وابسته به وزارت آموزش و پرورش و یا مورد تأیید آن وزارت و دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی یا غیردولتی داخلی و خارجی مورد تأیید وزارتخانه‌ های علوم و بهداشت و طلاب حوزه های ‌علمیه که در حین تحصیل به سن مشمولیت رسیده و یا میرسند، تا زمانی که به تحصیلات خود ادامه می‌ دهند، از اعزام به خدمت دوره ضرورت معاف می‌ باشند.
 
با توجه به اطلاق کلمه دانشجویان در مواد 31 و 33 و همچنین عبارت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در ماده 31، معافیت‌ تحصیلی موضوع این قانون شامل کلیه دانشجویانی است که در هر یک از دانشگاههای کشور «‌از جمله دانشگاه پیام نور» مشغول تحصیل می‌باشند ‌البته رعایت زمان متناسب با تعداد واحدهای درسی هر مقطع دانشگاهی بر حسب نظر وزارت فرهنگ و آموزش عالی برای کلیه دانشگاهها الزامی‌است.
 
تبصره 1(منسوخه 18ˏ03ˏ1376)- به آن دسته از دانش‌ آموزان فارغ ‌التحصیل داخل یا خارج که برابر ضوابط وزارت آموزش و پرورش دیپلم شناخته شوند و برای تحصیل در‌ مؤسسات آموزش عالی داخل یا خارج کشور ملزم به طی دوره پیش دانشگاهی باشند معافیت تحصیلی تعلق می‌ گیرد.
 
تبصره 2 (منسوخه 18ˏ03ˏ1376)- مشمولان فارغ ‌التحصیل دیپلم نظام جدید خرداد یا شهریور ماه هر سال در مهرماه همان سال یا در زمان شروع دومین دوره پیش دانشگاهی‌ پس از اخذ دیپلم و مشمولان فارغ‌ التحصیل دی ماه، در مهرماه سال بعد یا در زمان شروع دومین دوره پیش دانشگاهی پس از اخذ دیپلم، می‌ توانند در‌ دوره پیش دانشگاهی مشغول به تحصیل شوند.
 
فواصل زمانی ایجاد شده تا زمان اتمام دوره پیش دانشگاهی جزو ایام تحصیل محسوب شده و مشمول معافیت تحصیلی می‌ شود. حکم این قانون تا‌ تصویب قانون نظام جدید آموزشی معتبر خواهد بود.
 
‌تبصره 3 (منسوخه 30ˏ02ˏ1377)- مشمولان فارغ‌ التحصیل دیپلم نظام قدیم و جدید که با داشتن برگ آماده به خدمت یا برگ معافیت موقت از خدمت دوره ضرورت در آزمون ‌پیش‌ دانشگاهی یا یکی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور قبول می‌ شوند تا زمانی که به تحصیل اشتغال دارند می‌ توانند از معافیت ‌تحصیلی استفاده نمایند. پذیرفته‌ شدگانی که در حال انجام خدمت وظیفه دوره ضرورت می‌ باشند در زمان صلح در صورت ثبت‌ نام و اشتغال به تحصیل‌ فوراً ترخیص خواهند شد. استفاده از معافیت تحصیلی و امکان ترخیص در تمامی موارد فوق منوط به عدم غیبت غیرموجه است و این حق فقط یکبار‌ اعطاء خواهد شد.
 
‌ماده 32 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- طلاب علوم دینی که قبل از رسیدن به سن مشمولیت و یا اعزام هم طبقه خود طبق ضوابط شورای مدیریت مرکز مدیریت حوزه های علمیه یا نمایندگان رسمی آن و یا با مجوز رسمی شورای ‌عالی حوزه‌های علمیه در شهرستانها به تحصیل اشتغال ورزیده در مدت تحصیل می‌ توانند از مزایای ماده 31 قانون استفاده کنند ارزشیابی میزان تحصیل با شورای‌ مدیریت و یا نماینده آن خواهد بود.
 
‌تبصره - مشمولان دیپلمه که دوره سطح و یا حداقل 6 سال دوره خارج را گذرانده باشند به ترتیب همانند مشمولان لیسانس و دکتر خواهند بود و‌ چنانچه بدون دیپلم دوره‌ های مذکور را گذرانده باشند همانند مشمولان فوق دیپلم و فوق لیسانس می‌ باشند و در هر صورت طلابی که به درجه اجتهاد‌ نایل گردند همانند مشمولین دکترا می‌ باشند.
 
ماده 33 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ صدور معافیت تحصیلی دانش‌آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی، موکول به ارائه گواهی اشتغال به تحصیل آنان از طریق مراجع ذی ‌ربط است و مدت اعتبار آن تا یک سال پس از صدور گواهی پایان تحصیلات در هر مقطع می باشد.
 
با توجه به اطلاق کلمه دانشجویان در مواد 31 و 33 و همچنین عبارت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در ماده 31، معافیت‌ تحصیلی موضوع این قانون شامل کلیه دانشجویانی است که در هر یک از دانشگاههای کشور «‌از جمله دانشگاه پیام نور» مشغول تحصیل می‌باشند ‌البته رعایت زمان متناسب با تعداد واحدهای درسی هر مقطع دانشگاهی بر حسب نظر وزارت فرهنگ و آموزش عالی برای کلیه دانشگاهها الزامی‌است.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ حداکثر معافیت تحصیلی برای دانش‌ آموزان تا سن بیست سال تمام و در هر یک از مقاطع تحصیلی کاردانی دو و نیم سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته سه سال، کارشناسی پیوسته پنج سال و کارشناسی ارشد پیوسته شش سال، دکترای پزشکی پیوسته هشت سال و دکترای تخصصی شش سال است.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ در مواقع ضروری با تشخیص و اعلام کمیسیون موارد خاص دانشگاههای مربوط حداکثر یک سال به مدت فوق اضافه می‌ شود.
 
ماده 34 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ دانش‌ آموزان و دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول، در صورت ترک تحصیل، اخراج، انصراف یا فراغت از تحصیل، باید برای خدمت دوره ضرورت خود را معرفی نمایند. مقامات مسؤول مکلفند صورت اسامی این قبیل مشمولین را با ذکر مشخصات کامل و نشانی و رشته تحصیلی به طور انفرادی، بدون تأخیر به سازمان محل ارسال دارند.
 
تبصره 1 (اصلاحی 08ˏ08ˏ1373)ـ مهلت معرفی مشمولین مذکور حداکثر یک سال پس‌ از تاریخ انصراف، ترک تحصیل و اخراج و فراغت از تحصیل است.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولینی که با داشتن معافیت تحصیلی در خارج از کشور تحصیل می‌ کنند، پس از ترک تحصیل یا اخراج یا انصراف یا فراغت از تحصیل، موظفند برای رسیدگی به وضع مشمولیت خود حداکثر ظرف یک سال خود را به نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور معرفی نمایند.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ متخلفین از اجراء این ماده برای بار اول به توبیخ کتبی و درج در پرونده و برای بار دوم علاوه بر توبیخ کتبی به یک ماه انفصال از خدمت و برای بار سوم به دو ماه انفصال از خدمت محکوم می‌ شوند.
 
ماده 35 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)- مشمولین دیپلم که حداکثر یک سال پس از فراغت از تحصیل در یکی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل کشور که مورد تأیید وزارتخانه‌ های علوم و بهداشت میباشند پذیرفته شوند تا زمانیکه وفق تبصره (1) ماده (33) به تحصیل اشتغال دارند، می‌ توانند مشروط به اینکه دارای غیبت غیرموجه نباشند از معافیت تحصیلی استفاده نمایند. این معافیت برای هر مقطع فقط یک بار داده می شود.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ معافیت تحصیلی دانشجویان انصرافی در طول مدت تحصیل فقط یک بار قابل تمدید است.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ ترخیص کارکنان وظیفه بدون غیبت اولیه در حین خدمت جهت ادامه تحصیل در مقاطع کار شناسی و بالاتر به جز در زمانهای ‌اضطراری و جنگ بلامانع ‌است.
 
ماده 36 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولین دارای مدرک کارشناسی و بالاتر و معادل آن در حوزه‌ های علمیه علاقمند به تحصیل درخارج از کشور در صورتیکه از نظر مقررات این قانون و وزارتخانه های علوم و بهداشت، حائز شرایط ادامه تحصیل در خارج از کشور باشند و دانشگاهها و رشته‌ های آنها مورد تأیید وزارتخانه‌ های فوق باشد، می توانند با سپردن تضمین‌ های لازم با استفاده از مقررات این قانون برای تحصیل به خارج از کشور مسافرت نمایند.
 
ماده 37 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ ایرانیان مقیم خارج از کشور، فرزندان مأمورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و همچنین کسانی که قانوناً تحت کفالت، یا ولایت قانونی آنها می ‌باشند، چنانچه در حین تحصیل در مدارس ایرانی مستقر در خارج از کشور و یا مؤسسات آموزشی کشورهای خارج مورد تأیید آموزش و پرورش و طلاب حوزه‌های علمیه مورد تأیید شورای ‌عالی حوزه‌ های علمیه به سن مشمولیت برسند از معافیت تحصیلی بهره مند می گردند و ادامه تحـصیل آنان تا سقف یک سال پس از فراغت از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی خارج از کشورکه مورد تأیید وزارتخانه‌ های علوم یا بهداشت هستند بلامانع می باشد.
 
‌تبصره (منسوخه 22ˏ08ˏ1390)- فرزندان ایرانیان مقیم خارج از کشور و فرزندان مأمورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور همچنین کسانی که قانوناً‌ تحت کفالت یا ولایت قانونی آنها هستند تا اخذ دیپلم از مقررات این ماده مستثنی بوده و ادامه تحصیل آنان در رشته‌ های عالی و دانشگاهی با تأیید‌ وزارت فرهنگ و آموزش عالی بلامانع خواهد بود.
 
ماده 38 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ آئین نامه اجرائی مواد این بخش، توسط وزارت دفاع با کسب نظر از شورای ‌عالی حوزه های علمیه، وزارتخانه های کشور، علوم، بهداشت، آموزش و پرورش و دانشگاه آزاد اسلامی و سازمان ظرف حداکثر شش ماه تهیه می‌شود و پس از تأیید ستاد کل به تصویب هیأت وزیران می رسد.
 
بخش دوم - معافیت پزشکی
 
‌ماده 39 - مشمولان خدمت وظیفه عمومی از نظر وضع مزاجی و استعداد جسمی و روانی به چهار دسته به شرح زیر تقسیم می‌ شوند:
 
1 - کسانی که از نظر جسمی و روانی سالم و قادر به انجام خدمت هستند.
 
2 - کسانی که به علت نقص عضو یا ابتلاء به بیماری از سلامتی کامل برخوردار نبوده اما قادر به انجام خدمت در امور غیر رزمی می‌ باشند.
 
3 - کسانی که به علت عدم رشد یا ابتلاء به بیماری موقتاً قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.
 
4 - مشمولانی که به علت نقص عضو یا ابتلاء به بیماری جسمی و یا روانی به طور دائم قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نیستند.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ نحوه طبقه بندی مشمولین و طرز معاینه و ضوابط معافیت پزشکی آنها بر اساس مقاطع تحصیلی مشمولین به موجب آیین‌ نامه معاینه و معافیت پزشکی مشمولین خدمت وظیفه عمومی است که وزارت دفاع با کسب نظر از وزارتخانه‌ های کشور و بهداشت، ظرف حداکثر ششماه تهیه می‌ کند که پس از تأیید ستاد کل به تصویب هیأت‌ وزیران می رسد.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ نحوه آموزش و خدمت مشمولین معاف از رزم، برابر دستورالعملی است که از سوی ستاد کل تهیه و ابلاغ میگردد.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ کسانی که به مواد مخدر اعتیاد دارند، مشمول بند (3) این ماده می‌ شوند و به هنگام معاینه، شناسایی و از سوی واحدهای وظیفه عمومی برای ترک اعتیاد به مدت حداکثر شش ماه به مراجع ذی‌ ربط معرفی می گردند.
 
تبصره 4 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ نـیروهای مسلح مکلفـند در حین خدمت، کارکنان وظیفه‌ ای را که به مواد مخدر اعتیاد دارند، شناسایی و از سایر سربازان جدا نمایند و آنها را در واحدهای مستقل و مخصوص به کارگیری و به مراجع ذی‌ ربط برای ترک اعتیاد در مدت یک ماه توسط پزشک معالج، معرفی کنند و در طول خدمت تحت نظر و مراقبت‌ های لازم قرار دهند. مدت ترک اعتیاد برای یک بار جزء خدمت دوره ضرورت محاسبه می شود. این افراد پس از پایان خدمت قانونی از خدمت ترخیص می‌ شوند لیکن در هر حال صدور کارت پایان خدمت منوط به ارائه گواهی ترک اعتیاد است.
 
ماده 40 - به مشمولانی که به علت ابتلاء به بیماری موقتاً قادر به انجام خدمت دوره ضرورت نباشند برای مدتی که شورای پزشکی تعیین می‌ نماید‌ و در هر حال متجاوز از یک سال نخواهد بود معافیت موقت پزشکی داده خواهد شد و در سال دوم در صورت ادامه بیماری به همان نحو اقدام و‌ چنانچه در سال سوم نیز قادر به انجام خدمت نباشند به طور دائم از خدمت دوره ضرورت معاف خواهند شد.
 
‌تبصره 1 - مشمولان پزشک فقط در صورتی معاف دائم از خدمت دوره ضرورت شناخته می‌ شوند که قادر به اشتغال به حرفه طبابت نباشند. آن‌ تعداد از مشمولین خدمت دوره ضرورت پزشک که از سلامتی کامل برخوردار نیستند لیکن قادر به طبابت می‌ باشند، به خدمت دوره ضرورت اعزام‌ می‌ گردند و برابر نظر شوراهای پزشکی از خدمت سنگین معاف خواهند شد.
 
‌تبصره 2 - در زمان جنگ یا بسیج همگانی می‌ توان افرادی را که در زمان صلح به علل پزشکی یا تکفل از خدمت دوره ضرورت معاف شده‌ اند نیز‌ به خدمت احضار کرد.
 
ماده 41 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ کلیه مشمولین وظیفه باید قبل از اعزام به خدمت توسط یک پزشک از نیروهای مسلح معاینه شوند و در صورت نبودن پزشک از نیروهای مسلح، توسط پزشکان غیرنظامی متعهد که صلاحیت آنان به وسیله نیروی انتظامی تأیید شده باشد، معاینه گردند.
 
تبصره 1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ اظهارنظر در مورد معافیت پزشکی مشمولین توسط سه نفر پزشک نیروهای مسلح در هر شهرستان صورت می‌ گیرد، رأی اکثریت این پزشکان معتبر است.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ نیروهای مسلح موظفند پزشکان مورد نیاز شوراهای پزشکی را به نیروی انتظامی معرفی نمایند. در صورتیکه تأمین پزشکان مورد نیاز از نیروهای مسلح امکانپذیر نباشد، نیروی انتظامی از پزشکان غیرنظامی مورد تأیید در شورای پزشکی استفاده می نماید.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ دولت مکلف است همه ساله هزینه تجهیز و تشکیل شورای پزشکی و شورای عالی پزشکی، فوق العاده پزشکان عضو شوراهای مذکور و همچنین هزینه معاینات تخصصی مشمولینی که از پرداخت هزینه معاینات معاف می‌ باشند و هزینه‌ های اجرای تبصره های (3) و (4) ماده (39) را در اعتبارات نیروی انتظامی و بیمارستانهای ذیربط پیش‌ بینی نماید.
 
‌ماده 42 - در صورتی که مشمولان در حین خدمت دوره ضرورت مبتلا به نقص عضو یا بیماریهایی شوند که پس از اتمام مدت معالجه کمتر از 6 ماه‌ نباشد و طبق نظر شورای پزشکی بیمارستانهای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی که مورد تأیید عقیدتی - سیاسی در نیروی مربوطه هستند قادر به‌انجام خدمت نباشند از انجام بقیه خدمت دوره ضرورت معاف خواهند بود.
 
‌تبصره - دوران معالجه مشمولان موضوع این ماده جزو خدمت دوره ضرورت آنان محسوب می‌ گردد.
 
ماده42 مکرر (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولینی که در شورای پزشکی شهرستان مربوط با معاینه بالینی معاف از خدمت تشخیص داده نشوند و به تشخیص این شورا یا رئیس واحد وظیفه عمومی مربوط یا اعتراض مشمول، نیاز به معاینه تخصصی داشته باشند، رئیس حوزه موظف است آنان را به نزدیکترین مرکز مجهز وزارت بهداشت، یا بیمارستان های نیروهای مسلح معرفی نمـاید تا مورد معاینه قرار گیرند و نتیجه معاینه تخصصی برای تصمیم‌گیری به شورای پزشکی همان شهرستان ارسال و در صورت اصرار بر اعتراض مشمولین با تأمین هزینه ها از سوی مشمول نتایج جهت تصمیم گیری به شورای عالی پزشکی متشکل از پزشکان متخصص استان ارسال گردد.
 
تبصره 1 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولینی که متقاضی معاینه تخصصی باشند، قبلاً باید هزینه ها پیش بینی شده را به حساب دولت پرداخت نمایند. پس از معاینه طبق این قانون با مشمولان رفتار می شود. مشمولینی که به تشخیص شورای پزشکی نیاز به معاینه تخصصی دارند، همچنین مشمولین مددجوی تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و افرادی که به تأیید کمیته امداد امام خمـینی (ره) محل فاقد تمکن مالی هستند از پرداخت وجه مزبور معاف می باشند.
 
تبصره 2 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مراکز مجهز وزارت بهداشت یا بیمارستانهای نیروهای مسلح موظفند به وضعیت مشمولین معرفی شده واحد مربوطه خارج از نوبت رسیدگی نمایند و آنان را حداکثر ظرف یک ماه مورد معاینه تخصصی قرار دهند.
 
تبصره 3 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ چنانچه مشمولینی که برای معاینات تخصصی به مراکز مجهز وزارت بهداشت یا بیمارستانهای نیروهای مسلح معرفی میشوند، ظرف یکماه به این مراکز مراجعه نکنند، پس از تعیین تکلیف به خدمت اعزام می‌ شوند.
 
ماده 43 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ چنانچه رئیس سازمان یا نماینده او اطمینان حاصل نماید که رأی شورای پزشکی مطابق مقررات صادر نشده است، پرونده را برای بررسی به شورای عالی پزشکی که از سه پزشک متخصص نیروهای مسلح تشکیل می گردد ارجاع می دهد. نظر این شورا قطعی و لازم الاجراء است.
 
‌بخش سوم - معافیت کفالت
 
ماده 44 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولین زیر حسب مورد از انجام خدمت دوره ضرورت معاف میباشند:
 
1 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ یگانه فرزند ذکور مراقب یا نگهدارنده پدر نیازمند مراقبت که قادر به اداره امور خود نباشد.
 
2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ یگانه مراقب یا نگهدارنده مادر فاقد شوهر
 
3 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ تنها برادر تنیِ سرپرست خواهر فاقد پدر، همسر و فرزند ذکور غیرمحجور
 
4 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ تنها برادرِ سرپرستِ برادرِ کبیرِ نیازمندِ مراقب و فاقد پدر و همسر و فرزند ذکور غیرمحجور و فاقد شغل
 
5 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ یگانه سرپرست برادر کمتر از هجده سال تمام
 
6 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ یگانه نوه ذکور مراقب یا نگهدارنده جد فاقد فرزند یا جده فاقد شوهر و فرزند
 
7 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولی که همسرش فوت نموده و از او دارای فرزند صغیر بوده مادامی که ازدواج مجدد نکرده است و یا همسری دارد که بعد از ازدواج معلول شده و نیازمند مراقبت باشد.
 
8 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ از چند برادر واجد شرایط اعزام به خدمت در صورت اعزام یکی از برادران به خدمت، یکی از برادران میتواند تا اتمام خدمت او از تعویق اعزام استفاده نماید.
 
9 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)- در مورد معافیت از انجام خدمت ضرورت یک نفر از فرزندان خانواده‌‌ ای که دو برادر آنان خدمت سربازی را انجام داده‌ اند، ستاد کل نیروهای مسلح تصمیم ‌گیری می‌ کند.
 
10 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ یکی از فرزندانِ پسر سربازی که در حین خدمت سربازی فوت کند و یا یکی از فرزندان ذکور خانواده ای که یک فرزند آن خانواده در حین انجام خدمت سربازی فوت نموده باشد.
 
تبصره 1 (اصلاحی 01ˏ03ˏ1379)ـ منظور از یگانه مراقب، تنها فرزند ذکور یا برادر یا نوه بیش از هیجده سال تمام اسـت که مراقبت هـر یک از بستگان مذکور در این ماده را به علت نقص عضو، بیماری، کبر سن، صغر سن، یا اناث بودن برعهده دارد، نیازمندی اشخاص مذکور به مراقبت با توجه به نقص عضو، بیماری و یا محجور بودن آنان به تشخیص شورای پزشکی است.
 
تبصره 2 (اصلاحی 22ˏ08ˏ1390)ـ مشمولین موضوع بند (2) این ماده تا سی ماه متوالی میتوانند از معافیت کفالت موقت استفاده نمایند و در پایان مدت فوق در صورت دارا بودن شرایط کفالت از انجام خدمت دوره ضرورت معاف میگردند.
 
تبصره 3 (اصلاحی 01ˏ03ˏ1379)ـ وجود برادری که از معافیت تحصیلی برخوردار است مانع از معافیت کفالت موقت مشمولی که سرپرستی خانواده را برعهده دارد، نیست. این معافیت فقط در طول مدت معافیت تحصیلی برادر مشمول که خارج از شهرستان محل سکونت به تحصیل اشتغال دارد معتبر است و مشمول پس از آن با رعایت سایر مقررات این قانون به خدمت دوره ضرورت اعزام می‌ شود.
 
تبصره 4 (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ در صورتیکه برادر یا برادران یا پدر مشمول به دلیل بیماری یا معلولیت زمینگیر بوده و بنا به تشخیص شورای پزشکی فاقد صلاحیت و یا ناتوان برای سرپرستی باشند و مشمول نیز عملاً مراقبت یا سرپرستی را بر عهده داشته باشد، میتواند از معافیت کفالت برخوردار گردد.
 
ماده 44 مکرر (الحاقی 22ˏ08ˏ1390)ـ نحوه معافیت از خدمت فرزندان ذکور مددجویان به شرح زیر است:
 
1 ـ یکی از فرزندان ذکور مادران فاقد شوهر تحت پوشش کمیته امداد حضرت امام(ره) و سازمان بهزیستی از انجام خدمت دوره ضرورت معاف است.
 
2 ـ مشمولانی که حداقل یک فرزند معلول داشته باشند از انجام خدمت دوره ضرورت معاف می‌ باشند. 3 ـ تنها پسر خانواده‌هایی که دارای سه فرزند اناث یا بیشتر 
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۳۰ بهمن ۰۰ ۱۱:۲۳ ۳۹ بازديد
  • ۰ نظر

شناسایی عوارض زمین

تعریف : به کلیه پستیها و بلندیهای سطح زمین ، عوارض زمین می گویند.
 
عوارض زمین به دو دسته (عوارض طبیعی و عوارض مصنوعی ) تقسیم می شود.
 
الف ) عوارض طبیعی : عوارضی است که انسان در بوجود آمدن آن نقشی نداشته و به 4 دسته تقسیم می شوند.
 
1 – بلندیها ( کوه ، تپه )
 
2 – گودیها ( دره ، شیار ، گودال )
 
3 – همواریها ( دشت ، جلگه )
 
4 – آبها ( اقیانوس ، دریا ، دریاچه ، رودخانه )
 
ب ) عوارض مصنوعی : عوارضی است که بوسیله انسان بوجود می آید و انسان در بوجود آوردن آن نقش دارد . مانند : خاکریز ، کانال ، سنگر ، پل ، جاده
 
 
منظور از شناسایی عوارض زمین
 
1 – حفظ جان خود در رزم .
 
2 – با استفاده از عوارض زمین خود را به دشمن نزدیک کرده ، او را دستگیر و یا بکشیم.
 
3 – درک دستورات فرماندهی .
 
4 – دشمن یا نقاط مورد نظر را به دیگران نشان داده و آنچه را که همرزمان نشان می دهند بخوبی ببینیم و بفهمیم .
 
تقسیم بندی زمین از لحاظ دید
 
الف ) زمینهای هموار : زمینی است که دارای میدان دید وسیع و کافی باشد.( دشت ، کویر ، جلگه )
 
ب ) زمینهای پست و بلند : زمینی است که دارای پستی و بلندی مختلفی باشد.(کوه ، تپه ، ماهور )
 
ج ) زمینهای مستور یا پوشیده : زمینی است که از روئیدنیهای مختلف پوشیده شده باشد . (جنگل ، نخلستان ، نی زار )
 
تعاریف و اصطلاحات عوارض زمین
 
1 – کوه : ارتفاعاتی که بلندی آن از سطح زمینهای اطراف بیش از 600 متر باشد .
 
2 – تپه : ارتفاعاتی که بلندی آن از سطح زمینهای اطراف کمتر از 600 متر و بشتر از 150 متر باشد .
 
3 – تپه ماهور : ارتفاعاتی که بلندی آن از سطح زمینهای اطراف کمتر از150 متر باشد که به یکی از آنها تَل یا تُل می گویند .
 
4 – رشته کوه : به چند کوه بهم پیوسته رشته کوه گویند.
 
5 – قله : بلندترین نقطه کوه را قله گویند.
 
6 – خط الرأس جغرافیایی : محل برخورد دو دامنه در بالای کوه که محل تقسیم آب باران است.
 
7 – خط الرأس نظامی : به اندازه قد یک سرباز با تجهیزات ، پائین تر از خط الرأس جغرافیایی .
 
8 – خط القعر : محل برخورد دو دامنه در پائین کوه که محل جمع آوری آب باران است.
 
9 – زاویه بی روح : منطقه ایست که در بُرد یک جنگ افزار یا دیده بان قرار دارد اما به سبب شکل ویژه زمین و یا وجود موانعی از محل مربوطه اجرای تیر مستقیم یا دیده بانی بر روی آن مقدور نمی باشد .
 
10 – درّه : فضای بین دو کوه را که آب در آن جریان پیدا می کند .
 
11 – گردنه : از بهم پیوستن دو پشته یا تپه یا دره ایجاد میشود.چون گردنه پائین ترین نقطه خط الرأس است معمولاً راههای کوهستانی از روی آن می گذرد.
 
12 – شیب و ضد شیب : ( نسبت به محل دشمن مشخص می شود ) به آن قسمت از دامنه کوه که در دید و تیر مستقیم دشمن قرار دارد شیب و به آن قسمت از دامنه کوه که در دید و تیر مستقیم دشمن قرار ندارد ، ضدّ شیب گویند .
 
13 – حَدّ اختفا : حدی است که نیروهای خودی بتوانند منطقه دشمن را دیده بانی کنند و خود دیده نشوند و 4 حالت دارد.( درازکش ، به زانو ، ایستاده ، وسایل زرهی و خودرو )
 
14 – جلگه : زمینهای پست و همواری که بلندی قابل توجهی نداشته باشد .
 
15 – جنگل : زمینهای پست و بلندی را که از انبوه درختان پوشیده شده باشد .
 
16 – سوک : لبه خارجی محل برخورد دو سطح عمود که خود آن دو سطح بر زمین عمود باشند.
 
17 – حاشیه یا لبه : حد خارجی عوارض زمین
 
18 – رودخانه : از بهم پیوستن چند جویبار و نهر ، رودخانه درست میشود .
 
19 – خلیج : پیشرفتگی زیاد آب در خشکی را خلیج گویند .
 
20 – خط درخت : خطی است در کوهستان که از آن به بالا درخت وجود ندارد.
 
21 – باتلاق : زمینی است که از رطوبت اشباع شده و معمولاً رُستنیهایی بر روی آن روئیده و هنگامیکه پا روی آن میگذاریم در آن فرو می رویم .
 
22 – هُور : زمینهای کاسه ای شکلی که بعلت پائین بودن سطح آن ، آب در آن فروکش نمی کند و عمق آن بین 6 الی 12 متر می باشد .
 
23 – رَمل : شنهای بسیار نرمی که در تابستان بعلت گرم بودن هوا بوسیله باد جابجا می شوند و دائم در حال تغییر شکل هستند اما در زمستان بعلت سرد بودن هوا ثابت می باشند.(فَکّه،چزّابه)
 
24 – کرانه نزدیک : ساحلی از رودخانه که در طرف ما ( نیروی خودی ) باشد .
 
25 – کرانه دور : ساحلی از رودخانه که در طرف دشمن واقع شده باشد .
 
26 – کرانه چپ و راست : ( کرانه چپ و راست نسبت به جریان آب معیّن می گردد ) بدین ترتیب که اگر در امتداد جریان آب بایستیم ( موافق جریان آب ) سمت راست ما کرانه راست و سمت چپ ما کرانه چپ محسوب میگردد .
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۳۰ بهمن ۰۰ ۱۱:۱۸ ۶۰ بازديد
  • ۰ نظر

کلاشینکف

کلاشنیکف، (AK-47) (مخفف Automatic Kalashnikov rifle 1947 model;) و یا Kalashnikov (به روسی: Автомат Калашникова образца ۱۹۴۷ года) که‌ به‌ لفظ عامه‌ گاه آن را کلاشینکف و یا به‌ طور خلاصه‌ “کلاش” نیز می‌نامند اسلحه‌ای انفرادی است که‌ به حالت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک می‌تواند تیراندازی کند.
 
این سلاح به روش غیرمستقیم و با فشار گاز ناشی از انفجار باروت مسلح می شود و سیستم قفل گلنگدن آن از نوع چرخشی است.
 
این سلاح در سه نوع با قنداق ثابت وتاشو از زیر و تاشو از بغل ساخته می شود که نوع تاشو آن به دلیل اشغال کردن فضای کمتر و حمل آسانتر مورد توجه قرار گرفته است. به خاطر کوچکی و سبک بودن نسبی در جنگ‌های چریکی (پارتیزانی) کارایی دارد.
 
کالیبر اصلی آن ۷٫۶۲ است ولی در کالیبرهای دیگر نیز ساخته شده است.
 
تاریخچه‌ کلاشنیکف
 
اسلحه‌ کلاشنیکف در سال ۱۹۴۷ توسط میخائیل کلاشنیکف روسی طراحی شد و در دوران جنگ سرد توسط بسیاری از کشورهای بلوک شرق استفاده‌ گردید.
 
 
 
کلاشنیکف، اسلحه قرن
 
 
 
با گذشت ۶۰ سال از ساخت اولین نمونه سلاح “کلاشنیکف” (AK-47) مخترع این سلاح می‌گوید این طور نیست که به خاطر نگرانی از خونریزی‌هایی که این اسلحه فوق‌العاده رایج در جهان موجب شده، با وجدانی آسوده نخوابد.
 
به گزارش آسوشیتدپرس، میخائیل کلاشنیکف، مخترع رایج‌ترین تفنگ جهان یعنی AK-47 در مراسمی که به مناسبت ساخت اولین نمونه از این سلاح در مسکو برگزار شد، اظهار داشت: من با وجدانی آسوده می‌خوابم، این سیاستمداران هستند که به خاطر ناکامی در توافق با هم و متوسل شدن به خشونت مقصرند.
 
احتمالا پیش از شروع به ساخت کلاشنیکف بود که این مخترع روس نتوانست به راحتی سر بر بالین بگذارد، شاید او نگران اسلحه‌های برتر سربازان آلمانی نازی بود، سلاح‌هایی که علیه سربازان ارتش سرخ در جنگ جهانی دوم به کار گرفته می‌شد.
 
yk خود زمانی که در خط مقدم ارتش سرخ می‌جنگید، سلاح‌های نازی‌ها را از نزدیک مشاهده کرد.
 
کلاشنیکف پس از آنکه بر اثر حمله‌ی نازی‌ها به تانکش‌ در سال ۱۹۴۱ مجروح و در بیمارستان بستری شد، تصمیم گرفت که با در هم آمیختن ویژگی‌ها و کاربردهای سلاح آمریکایی ام یک و تفنگ آلمانی اس. تی. جی ۴۴ یک تفنگ خودکار طراحی و تولید کند.
 
کلاشنیکف که در سن ۸۷ سالگی کم بنیه اما همچنان تیزهوش به نظر می‌رسد در این مراسم گفت: (اگر می‌خواهید کسی را مقصر بدانید) آلمان‌های نازی را به خاطر اینکه مرا مجبور کردند طراح سلاح شوم، مقصر بدانید! وی افزود: البته من همواره می‌خواستم که دستگاه‌ها و ماشین‌آلات مورد نیاز کشاورزی بسازم.
 
از آغاز تولید کلاشنیکف تاکنون بیش از صد میلیون قبضه از مدل AK-47 در کارخانه‌ی تولید این سلاح در شهر ایژوسک روسیه و یا سایر کشورها با مجوز قانونی و یا به طور غیر قانونی ساخته شده است.
 
در همین حال سرگئی چمزوف، مدیر شرکت رزوبورن اکسپورت، از کمپانی‌های فعال در زمینه‌ی صادرات تسلیحات روسیه گفت که تقریبا هر ساله یک میلیون قبضه سلاح کلاشنیکف بدون مجوز قانونی تولید می‌شود.
 
کلاشنیکف شاخص‌ترین سلاح بکار گرفته شده در کلیه‌ی جنگ‌ها، کودتاها و حملات تروریستی و دزدی‌ها و آشوب‌ها بوده است.
 
این سلاح اگرچه به لحاظ دقت در نشانه‌گیری طراز اول نیست اما به خاطر سهولت تعمیر و نگهداری از آن بسیار محبوب است.
 
کلاشنیکف ثابت کرده که سلاحی قابل اعتماد وایده‌آل برای نبردهای مسلحانه در مناطق جنگلی و بیابانی است چرا که در مناطق مرطوب و پرگرد و خاک می‌تواند به طور مستمر شلیک کرده و سریع‌تر از سایر اسلحه‌ها سرهم بندی وآماده‌ی شلیک ‌شود.
 
میخائیل کلاشنیکف درخصوص ویژگی‌های اختراعش گفت: سربازان آمریکایی در جریان جنگ ویتنام اسلحه‌های M-16 خود را کنار گذاشته و به کلاشنیکف AK-47 روی آوردند. در حال حاضر هم شنیده‌ام که سربازان آمریکایی از کلاشنیکف در جنگ در عراق استفاده می‌کنند.
 
قابلیت اطمینان و سادگی این تفنگ باعث شده که به نماد بسیاری از جنبش‌های شورشی در جهان تبدیل شود و در پرچم کشور موزامبیک تصویر سلاح کلاشنیکف به چشم می‌خورد.
 
هوگو چاوز، رییس‌جمهور ونزوئلا که خود را رهبر جنگ با امپریالیسم خوانده در سال ۲۰۰۵ دستور خرید ۱۰ هزار کلاشنیکف برای ارتش کشورش را صادر کرد.
 
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه طی بیانیه‌ای اظهار داشت: تفنگ کلاشنیکف سمبل نبوغ خلاقانه‌ی مردم ماست.
 
خان (اسلحه)
 
خان به شیارهای موازی و مارپیچی در داخل لوله برخی تفنگ‌ها و دیگر جنگ‌افزارها گفته می‌شود. وجود خان باعث میشود که گلوله با چرخش حول محور حرکت خود از لوله خارج شود. خان با ایجاد حرکت چرخشی در گلوله باعث پایداری ژیروسکوپی گلوله و افزایش دقت تیراندازی می‌شود.
 
خان در دو نوع چپ گرد و راست گرد وحود دارد.
 
کار افزودن خان به لوله سلاح‌ها را «خان‌کشی» می‌گویند.
 
این مطلب را هم ببینید  مقاله در مورد قاچاق اسلحه
 
کالیبر
 
کالیبر (از فرانسه Calibre) درسلاح‌های گرم به معنی قطر داخلی لوله سلاح است. گاه این اصطلاح برای اشاره به قطر گلوله نیز به کار می‌رود.
 
در زبان‌های اروپائی این واژه از واژه ایتالیایی کالیبرو (calibro) آمده که آن نیز خود از واژه عربی «قالب» گرفته شده که قالب هم از ریشه پارسی کال و واژه کالبد گرفته شده است.
 
کالیبر را در کشورهای اروپایی بر حسب میلیمتر و در آمریکا بر حسب اینچ نشان می‌دهند.
 
برخی از کالیبرهای مشهور
 
در طول تاریخ اسلحه سازی کالیبرهای متفاوتی تولید و مورد استفاده قرار گرفته است. هرچه کالیبر یک سلاح بزرگتر باشد، به دلیل افزایش قطر گلوله وزن آن نیز بیشتر شده و انرژی بیشتری در لحظه برخورد تولید می‌کند.
 
از این رو در گذشته استفاده از کالیبرهای بزرگ مرسوم بود.
 
ولی در طول جنگ جهانی دوم با تجربیات عملی بدست آمده، همه کشورها به سمت استفاده از کالیبرهای کوچکتر رو آوردند. در همین راستا تعدادی کالیبر بصورت استاندارد معرفی شد که بجای اینکه هر کارخانه ای کالیبر خاص خود را تولید کند؛ همه کارخانه های اسلحه سازی بر اساس کالیبرهای استاندارد، سلاحهای جدید را طراحی و تولید می کنند‎۰/۲۲ یا کالیبر خفیف
 
‎۵/۵۶ کالیبر ناتو (جدید)
 
‎۰/۲۷۰ کالیبر بسیار رایج تفنگ‌های شکاری
 
‎۷/۶۲ کالیبر ناتو (قدیمی)
 
‎۳۰-۰۶ کالیبر بسیاری از تفنگ‌های شکاری و معادل کالیبر ناتو (قدیمی)
 
‎۰/۳۲ کالیبر سلاح کمری
 
‎۰/۳۸ کالیبر رولور اسپرینگ‌فیلد
 
‎۰/۴۵ کالیبر کُلت
 
۹ میلیمتر کالیبر رایج سلاح کمری و مسلسل سبک
 
۰/۵۰ کالیبر مسلسل سنگین براونینگ معروف به «کالیبر ۵۰»
 
البته نمونه هایی از کالیبرهای بزرگتر نیز در سلاحهای تک تیراندازی یا ضد زره با مصارف خاص و محدود تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله معروفترین سلاحهای کالیبر ۶۲/۷ اسلحهAK47 کلاشنیکف است که در ایران به عنوان سلاح سازمانی نیروهای مسلح استفاده می شود.
 
همچنین معروفترین سلاحهای کالیبر ۵۶/۵ نیز اسلحه M16 و M4 ساخت ایالات متحده است. نتایج خوب استفاده از کالیبر۵۶/۵ در جنگهای اخیر ایالات متحده -مانند جنگ ویتنام، سومالی و عراق – همه کشورها را تشویق به استفاده از این کالیبر نموده بطوری که کالیبر ۵۶/۵ رسما از سال ۱۹۸۰ در ناتو به خدمت گرفته شد.
 
برتری کالیبر ۵۶/۵ بر ۶۲/۷
 
امتیازات کلی
 
۱-قدرت نفوذ گلوله ۵۶/۵ مدل SS109 در مجموع از گلوله ۶۲/۷ بیشتر بوده و برای درگیریهای زیر ۳۰۰ متر مناسب می باشد.
 
۲-قدرت پس زنی (لگد) گلوله ۵۶/۵ کمتر است و دقت بیشتری را ایجاد می کند.
 
۳-وزن کم کالیبر ۵۶/۵ امکان حمل مهمات بیشتری را به سرباز می دهد.
 
۴-ابعاد کوچک مهمات ۵۶/۵ امکان استفاده از سلاحهای کوچکتر و سبک تر و همچنین سلاحهای مخصوص نیروهای ویژه را به سربازان می دهد.
 
۵-قدرت کشندگی کالیبر ۵۶/۵ به علت قابلیت انحراف در مسیر حرکت گلوله پس از برخورد با هدف و خصوصیت متلاشی شدن آن در داخل بدن انسان نسبت به کالیبر ۶۲/۷ بسیار بیشتر است.
 
آثار و نتایج عبور گلوله از بدن۱-کالیبر۶۲/۷ ساخت روسیه:
 
(جهت استفاده در کلاشنیکف)این گلوله قابلیت عبور از ۲۶میلیمتر بافت زنده انسانی را دارد و بعد از این مسافت انحراف گلوله آغاز می شود.
 
این گلوله در ناحیه شکمی دارای کمترین آثار تخریبی می باشد.
 
در هیچ نمونه ای مورد قطع عضو مشاهده نشده است.
 
این گلوله در بسیار از موارد نمی تواند از سمت مقابل بدن عبور کند.
 
۲-کالیبر۶۲/۷ ساخت یوگسلاوی:
 
(جهت استفاده در کلاشنیکف)این گلوله قابلیت حرکت در خط مستقیم در بدن انسان تا ۹سانتیمتر را دارد.
 
انحراف این گلوله در بدن انسان خیلی زیاد است. این انحراف باعث ایجاد یک حفره بزرگ در محل خروج گلوله می شود. در مجموع تا عمق ۱۱ سانتیمتر اعضای بدن به دو نیم می شوند. استخوانها ۱۰۰% شکسته شده و عضلات کوچک و متوسط بطور حتم پاره می شوند. در زخم حفره خروجی به علت ایجاد شدن لخته خون مسیر بند آمده و زخم نیز خونریزی بسیار کمی دارد.
 
۳-کالیبر۵۶/۵:ایجاد یک حفره بزرگ دایمی در بدن.
 
این گلوله تا عمق ۱۲ سانتیمتر در مسیر مستقیم حرکت می کند و سپس همراه با یک انحراف ۹۰درجه متلاشی شده و قطعات کوچکتر تا عمق ۷سانتیمتر در اعضای جانبی نیز فرو می روند. این فرآیند باعث جداشدن اعضای داخلی بدن می شود.
 
به این ترتیب به دلیل انحراف بسیار زیاد کالیبر ۵۶/۵ و همچنین قابلیت متلاشی شدن این گلوله در بدن انسان جراحات خطرناک تری مانند قطع عضو، از کار افتادن اعضای جانبی مسیر حرکت گلوله و همچنین ایجاد حفره های متعدد و نسبتا بزرگ در محل خروج می شود که نسبت به کالیبر ۶۲/۷ بسیار کشنده تر است.
 
کلاشنیکف ۴۷ اس
 
مشخصات و مختصات سلاح کلاشینکف
 
سلاحی است انفرادی ،خودکار و نیمه خودکار که با فشار غیر مستقیم گاز باروت مسلح و با هوا خنک میشود،با خشابهای ۳۰ ، ۴۰ ، ۷۵ فشنگی (خشابهایی با ظرفیت ۹۰ و ۱۲۰  تیری بنا بر نیاز برخی کشورها نیز ساخته می شود ) از زیر تغذیه و دارای برگه ناظم آتش سه وضعیتی ( بالا ضامن ، وسط رگبار ، پائین تک تیر )  است . این سلاح تا به ضامن است نه مسلح می شود و نه شلیک میکند.دستگاه چکاننده آن از نوع ضربتی است ،این سلاح دارای دو نوع دستگاه نشانه روی می باشد که عبارتند از :
 
الف – دستگاه نشانه روی مکانیکی : این دستگاه تشکیل شده از یک ستون درجه که از اعداد ۱ الی ۸ و در بعضی مدلها ۱ الی ۱۰ مدرج شده که هر عدد نمایانگر ضریب ۱۰۰ متر می باشد و خط شاخص هر عدد زیر آن عدد قرار دارد ،در انتهای ستون درجه دارای علامت تاکتیکی بوده که هم سطح ۳۰۰ متر میباشد و یک مگسک که در سمت و برد قابل تنظیم میباشد.
 
ب – دستگاه نشانه روی اُپتیکی : دوربین این سلاح روی یک روپوش محفظه یدک نصب می باشد که در موقع استفاده ،روپوش محفظه اصلی را برداشته و روپوشی که دوربین روی آن سوار است را جا می زنیم و در دونوع معمولی و دید در شب ساخته شده
 
این سلاح دارای دو نوع قنداق میباشد
 
الف – قنداق ثابت : از جنس کائوچو یا چوبی جهت استفاده یگانهای پیاده و تک تیرانداز.
 
ب – قنداق تاشو : در دو مدل تاشو از زیر و تاشو از بغل جهت گشت شهری ، نیروهای زرهی ، چترباز و چریکی ساخته شده است.
 
مختصات
 
کشور سازنده
 
اتحاد جماهیر شوروی سابق
 
کالیبر
 
۳۹×۶۲/۷ میلیمتر
 
سرعت اولیه گلوله
 
۸۱۰ متر بر ثانیه
 
تعداد خان و گردش
 
۴ عدد از چپ به راست
 
وزن سلاح بدون خشاب
 
۲۷۰/۳ کیلوگرم
 
وزن خشاب ۳۰ تیری فولادی
 
۳۵۵  گرم
 
وزن خشاب ۳۰ تیری کائوچوئی
 
۲۳۵  گرم
 
وزن خشاب ۳۰ تیری آلومینیومی
 
۱۷۰  گرم
 
طول گام
 
۵/۲۳  سانتیمتر
 
تعداد گام
 
۵/۱  دور
 
وزن فشنگ
 
۱۶  گرم
 
وزن سرنیزه با جلد
 
۴۵۰ گرم
 
طول سلاح با سرنیزه
 
۱۰۲  سانتیمتر
 
طول سلاح بدون سرنیزه
 
۹۴  سانتیمتر
 
طول سلاح با قنداق بسته
 
۶۶  سانتیمتر
 
طول کلاش ساخت ایران
 
۸۰ سانتی متر
 
نواخت تیر علمی
 
۵۵۰ الی ۶۰۰  تیر در دقیقه
 
نواخت تیر عملی در حالت رگبار
 
۱۰۰  الی ۱۲۰  تیر در دقیقه
 
برد مفید
 
۸۰۰ تا ۱۰۰۰ متر
 
برد نهائی
 
۲۰۰۰  متر
متعلقات
 
۱ – سرنیزه : در قسمت جلو سلاح زیر لوله نصب شده و در جنگ تن به تن از آن استفاده میشود و در مدل AKM  از سرنیزه و غلاف میتوان بعنوان سیم چین استفاده نمود.
 
۲ – لوله رابط : بجای شعله پوش در قسمت جلوی سلاح نصب شده و جهت پرتاب نارنجک تفنگی کاربرد دارد.
 
۳ – ابزار نشانه روی در شب : از دو قسمت فسفری تشکیل شده که بر روی شکاف درجه و مگسک نصب میگردد و برای نشانه روی در شب استفاده میگردد.
 
۴ – دوربین مادون قرمز : امکان نشانه روی دقیقتر در شب را برای تیرانداز میسر میسازد.
 
۵ – دوربین معمولی : با نصب آن بر روی سلاح در مأموریت تک تیراندازی استفاده میشود.
 
۶ – انواع خشاب : در مدلهای آلومینیومی ، کائوچوبی و فولادی ۳۰ ،۴۰ ،۷۵ فشنگی موجود است.
 
۷ – پوکه کش : زمانیکه زه پوکه خارج شده باشد و مقداری از پوکه داخل لوله مانده باشد استفاده میگردد.
 
۸ – شعله پوش مانوری : تیراندازی خودکار با فشنگ گازی را میسر میسازد.
 
۹ – وسایل تنظیف : برس نرم ، برس زبر ، فرچه مویی ، روغندان ، آچار مخصوص تنظیم مگسک ، سمبه و طناب
 
۱۰ – دو پایه : هنگام استفاده از سلاح برای تیراندازی با دقت بالا بکار میرود.
 
۱۱ – رابط جفت خشاب : جهت استفاده سریع از خشاب و مهمات بیشتر .
 
انواع فشنگ
 
نوع
 
علامت مشخصه
 
کاربرد
 
معمولی
 
مرمی برنگ مسی و پوکه آن در رنگهای سبز و مسی
 
علیه نفرات دشمن
 
رسام
 
نوک مرمی برنگ سبز
 
علامت دادن،تصحیح تیریا ثبت تیر
 
ثاقب
 
نوک مرمی برنگ سیاه
 
علیه استحکامات و خودروهای دشمن
 
ثاقب آتشزا
 
نوک مرمی برنگ سیاه و قرمز
 
علیه انبار پوشاک ،مهمات و سوخت
 
جنگی واترپروف
 
لاک قرمز رنگ در محل اتصال مرمی و دور چاشنی
 
مقاومت بیشتر در برابر رطوبت
 
آموزشی
 
فاقد چاشنی و باروت و داشتن سوراخ روی پوکه
 
جهت آموزش و تمرین فشنگ گذاری
 
آموزشی جدید
 
مرمی و پوکه پلاستیکی به رنگ آبی
 
جهت آموزش و تمرین فشنگ گذاری
 
گازی معمولی
 
فاقد مرمی،سرجمع و کوتاه بودن آن ،هشت پر
 
جهت آموزش و ایجاد سروصدا
 
گازی مخصوص
 
فاقد مرمی،سرجمع و بلند بودن آن،پنج پر
 
مخصوص پرتاب نارنجک تفنگی
 
 
 
نتیجه گیری
 
باتوجه به مطالب فوق گلوله کالیبر۵۶/۵ به دلیل قابلیت حمل زیاد و ایجاد جراحات شدید در دشمن، برتری بلامنازعی دارد. ولی باید توجه داشت که اثرات این گلوله در فواصل تا ۳۰۰ متر می باشد.
 
البته از آنجا که دید موثر یک سرباز بیش از ۳۰۰متر نیست، عملا این گلوله قابلیت خود را حفظ می کند. ولی در سالهای اخیر با افزایش تولید و کاربرد سایتهای نشانه روی لیزری و دوربینهای نظامی قابل نصب بر روی سلاحهای متفاوت، قدرت دید سربازان به بیش از ۳۰۰ متر افزایش یافته است.
 
بنابراین به نظر می رسد که مجددا استفاده از کالیبر۶۲/۷ به دلیل قدرت بیشتر و خطای کمتر در فواصل بیش از ۴۰۰ متر در دستور کار ارتشهای جهان قرار گیرد. با این وجود هنوز ارتشهای پیشرفته جهان مانند ایالات متحده، کشورهای عضو ناتو و کشورهای بلوک شرق مانند روسیه تمایل به استفاده از کالیبرهای شارژ متوسط مانند ۵۶/۵ را دارند.
 
حتی کشورهای جهان سومی و ارتشهای غیر تکنولوژیک مانند ایران نیز که سالها از کالیبر ۶۲/۷ استفاده می کردند، به سمت استفاده از کالیبر ۵۶/۵ روی آورده اند.
 
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • شنبه ۳۰ بهمن ۰۰ ۱۱:۱۵ ۳۷ بازديد
  • ۰ نظر

درباره بسیج دانش آموزی بدانید

نقطه آغاز روند شکل گیری بسیج در ایران ، فرمایشات امام خمینی (ره) در پنجم آذرماه 1358 می باشد. پس از این فرمان ، اقدامات اولیه برای آموزشهای عمومی مورد نیاز مردم آغاز شد و آحاد مردم نیز برای شرکت در بسیج عمومی اعلام آمادگی کردند. با توجه به اینکه روز دانش آموزش نزدیک است، پورتال آسمونی بر آن شده است تا اطلاعات جامع و کاملی در مورد بسیج دانش آموزش برای شما عزیزان عنوان کند. همچنان همراهیمان کنید
 
بسیج یکی از عنایات ارزشمند و والای الهی در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است که به برکت وجود حضرت امام خمینی(ره) به امت اسلامی ایران ارزانی شده است و سازمان بسیج دانش آموزی بخشی از این شجره طیبه و درخت پرثمر و با برکت انقلاب اسلامی است. اکنون که دشمنان اسلام و انقلاب از تمامی توطئه های استکباری خویش نا امید شده اند، تنها راه مقابله با این انقلاب شکوهمند اسلامی را مبارزه با فرهنگ و اعتقادات مردم تصور کرده و بیشترین توجه و حمله را به نسل جوان، این آینده سازان جامعه اسلامی معطوف داشته و با توسل به انواع ترفندها و توطئه های فرهنگی، به زعم خود تلاش می کنند تا این طلایه داران عرصه های علم و فرهنگ را از انقلاب اسلامی که خون بهای هزاران شهید به خون خفته است دور نمایند. جوانان و نوجوانان دانش آموز بسیجی در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و دیگر عرصه های انقلاب نقش ممتاز و موثری داشته اند که هرگز از خاطره ها محو نخواهدشد. آنان در دوران دفاع مقدس با میدان داری جبهه ها و تقدیم بیش از 36000 شهید و مفقود الاثر در دوران سازندگی با حضور فعال در عرصه های سیاسی، فرهنگی، علمی، اقتصادی و اجتماعی سازندگی کشور، این نقش برجسته را به بهترین نحوی تداوم بخشیده اند. بنابراین در استمرار این تلاش مقدس توسط دانش آموزان عزیز، حضور فعال آنان در تشکل الهی بسیج مورد نظر می باشد. بدیهی است هر چه تعداد افرادی که جذب این نهاد مبارک می شوند، بیشتر باشد، دشمن کینه توز و خون خوار در رسیدن به اهداف شوم و انجام توطئه های غیر انسانی اش ناکام تر خواهد ماند.
 
کلیات در سازمان بسیج دانش آموزی
 
تاریخچه و سوابق تشکیل سازمان بسیج دانش آموزی
 
با صدور فرمان تاریخی حضرت امام خمینی(ره) در پنجم آذر ماه سال 1358 مبنی بر تشکیل بسیج مستضعفین، پایگاه های مقاومت در مساجد، حسینیه ها، ادارات، کارخانه ها، مدارس و... به صورت خود جوش و مردمی شکل گرفت و با واگذاری مسئولیت بسیج به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اسلامی، پایگاه های مقاومت بسیج در مدارس هم چون دیگر اقشار بسیج برای جذب، آموزش و اعزام دانش آموزان واجد شرایط به جبهه های جنگ حق علیه باطل فعال شدند که در این میان نقش معلمان و فرهنگیان شجاع بسیجی ستودنی است. در دوران هشت ساله دفاع مقدس بیش از 550 هزار نفر از دانش آموزان به دفعات مکرر به جبهه ها اعزام شدند که در این میان بیش از 36000 نفرشهید و مفقود الاثر و 2853 جانباز و 2433 آزاده تقدیم دفاع از انقلاب اسلامی و ارزش های اسلامی نموده اند.
 
با انسجام واحد بسیج مستضعفین و شکل گیری ساختار و تشکیلات آن، دفتر بسیج دانش آموزی به عنوان رده ای مستقل در واحد بسیج مستضعفین ایجاد شد و با شکل گیری معاونت اقشار در بسیج بعنوان بسیج دانش آموزی به ادامه فعالیت خود پرداخت. در سال 1363 با تصویب تبصره 2 از ماده یک قانون نظام وظیفه کشوری که به موجب آن وزرات آموزش و پرورش موظف گردید با هماهنگی و همکاری واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آموزش آمادگی دفاعی را برای دانش آموزان اجرا نماید، پایگاه های مقاومت بسیج دانش آموزی در مدارس از استحکام بیشتر برخوردار گشت. با توسعه واحد بسیج مستضعفین از سطح یک معاونت در ستاد مرکزی سپاه به یک نیروی مستقل با عنوان نیروی مقاومت بسیج سپاه، بسیج دانش آموزی نیز به عنوان یک مدیریت مستقل در مجموعه ستاد نیرو تشکیل و به کار خود ادامه داد. در سال 1371 با تلاش مدیریت مستقل بسیج دانش آموزی، ستاد ایثارگران وزارت آموزش و پرورش و معاونت پرورشی آن وزرات توافق نامه ای تنظیم و به امضای فرمانده نیروی مقاومت بسیج و وزیر آموزش و پرورش رسید.
 
با امضای این توافق نامه و ابلاغ به رده های ذیربط دو دستگاه و تشکیل کمیته های هماهنگی در سطوح مرکز، استان و شهرستان، تحرکی وسیع در تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی به وجود آمد به گونه ای که در پایان سال تحصیلی 74-73 بیش از 12 هزار دفتر بسیج دانش آموزی در مدارس راهنمایی و متوسطه کشور تشکیل شده و نزدیک به 5/1 میلیون نفر دانش آموز به عضویت بسیج دانش آموزی در آمدند. در سال 1373 با ابلاغ سردار فرمانده محترم کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به منظور به کارگیری توان مجموعه معاونت های نیروی مقاومت بسیج در امر تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی، دفتر مشاورت، بسیج دانش آموزی تشکیل شد، تا با یاری فرماندهی نیرو، به تقویت اصولی بسیج دانش آموزی همت گمارده شود. تعیین ساختار و سازمان و شرح وظایف بسیج دانش آموزی در مدارس، ضابطه مند کردن ارتباطات گروهی و تشکیلاتی، ایجاد سازمان پویندگان و پیشگامان به تناسب مقاطع تحصیلی راهنمایی و متوسطه، هم چنین طراحی دسته های سازمان یافته برای فعالیت های فرهنگی، امدادی، علمی و سازندگی، طراحی لباس، آرم نشان عضویت، پرچم سازمانی و تطبیق آموزش آمادگی دفاعی مدارس با نظام آموزش های نظامی بسیج از جمله موفقیت های این دوران به شمار می رود.
 
مجلس محترم شورای اسلامی به منظور بسط و گسترش فرهنگی بسیجی در میان دانش آموزان و تقویت بسیج دانش آموزی، در سال 1375 ماده واحده ای به تصویب رساند که به موجب آن وزارت آموزش و پرورش موظف به حمایت و پشتیبانی و تقویت و گسترش بسیج دانش آموزی گردید. با تصویب این قانون فعالیت ها و برنامه های بسیج دانش آموزی از قوام و استحکام بیشتری برخوردارگشت، به گونه ای که در پایان سال تحصیلی 78-77 تعداد واحدهای مقاومت پویندگان و پیشگامان بسیج دانش آموزی به بیش از22 هزار واحد در مدارس راهنمایی و متوسطه رسید و بیش از 5/2 ملیون نفر از دختران و پسران دانش آموز به عضویت بسیج دانش آموزی در آمدند.
 
متعاقب مصوبه مجلس شورای اسلامی و با پیگیری های به عمل آمده سطح تشکیلاتی بسیج دانش آموزی نیز به منظور فراهم کردن امکان موفقیت بیشتر در تحقق اهداف و مأموریت های محوله ارتقا یافت و در سال 77 به عنوان سازمان بسیج دانش آموزی ادامه مأموریت داد. امروز سازمان بسیج دانش آموزی به حول قوه الهی با برخورداری از مدیران و کارشناسان مجرب در سطح مرکز و 28 رده استانی و بیش از 600 حوزه مقاومت بسیج دانش آموزی در قریب 26 هزار مدرسه راهنمائی و متوسطه کشور واحدهای مقاومت بسیج دانش آموزی را گسترش داده و تاکنون بیش از 3 میلیون نفر از دانش آموزان دختر و پسر میهن اسلامی به عضویت در این تشکل دانش آموزی و نهاد برگرفته از متن ملت قهرمان ایران در آمده اند.
 
ضرورت تشکیل سازمان بسیج دانش آموزی
 
مأموریت و وظیفه اصلی نیروی مقاومت بسیبج عبارت است از:  جذب و آموزش عمومی آحاد مردم، سازماندهی و تجهیز و به کارگیری آن ها در رده های مقاومت به منظور تشکیل ارتش بیست میلیونی و مقاومت مردمی و دفاع از کشور، انقلاب و دستاوردهای آن از طریق ایجاد پایگاه های مقاومت بسیج در مساجد، ادارات، کارخانه ها، مراکز آموزشی و مدارس کشور. بدون شک بخش قابل توجهی از اعضای بسیج مستضعفین و ارتش بیست میلیونی را قشر جوان و نوجوان میهن اسلامی تشکیل می دهد که در مدارس حضور دارند، لذا بسیج دانش آموزی یکی از ضروری ترین تشکل های بسیج است که باید به تقویت و توسعه آن توجه خاصی مبذول داشت.
 
ویژگی ها سازمان بسیج دانش آموزی
 
بسیج دانش آموزی قاعده هرم ارتش بیست میلیونی و دارای قانون مصوب و سازمان تعریف شده است.کلیه برنامه ها و مراحل جذب، آموزش و سازماندهی اعضا، متناسب با سطح تحصیلی و خصوصیات روحی، سنی، جسمی و علاقمندی دانش آموزان ارائه و به اجرا در می آید.فرماندهان و اعضای شورای واحدهای مقاومت از بین دانش آموزان مؤمن و متعهد بسیجی عضو واحد مقاومت انتخاب خواهندشد.فعالیت های سازمان بسیج دانش آموزی با تنوع و انعطاف پذیری لازم به منظور ایجاد روحیه ایثار و فداکاری، مشارکت و مسئولیت پذیری، خلاقیت و نوآوری تعاون و همکاری در دانش آموزان تعریف شده است.کلیه فعالیت های متناسب با اوقات فراغت دانش آموزان در مدارس(واحدهای مقاومت) و در محل سکونت از طریق پایگاه های مقاومت بسیج جوانان انجام می گیرد.شعار پویندگان و پیشگامان؛ ایمان، قلم و شجاعت می باشد که نمایانگر آرمان ایمانی و الهی بسیج دانش آموزی با درایت، آگاهی، شجاعت و استکبار ستیزی است.
 
امتیازات اعضای بسیج دانش آموزی
 
کلیه اعضای بسیج دانش آموزی بر اساس ماده 64 قانون استخدامی سپاه می توانند از امیتاز کسری دو ماه خدمت سربازی استفاده نمایند، مشروط بر این که علاوه بر گذراندن آموزش آمادگی دفاعی مدارس در اردوی آموزشی متمرکز 15 روزه بسیج که معادل آموزش تکمیلی محسوب می شود، شرکت نمایند.
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • دوشنبه ۰۱ آذر ۰۰ ۲۱:۵۷ ۴۳ بازديد
  • ۰ نظر

این گنجینه های چند هزار ساله ایرانی در بن آلمان نگهداری می شوند!

گالری عکس گنجینه های ایران در آلمان
 
ایران بواسطه ی فرهنگ و تمدن باستانی اش، گنیجینه های بسیار ارزشمند و منحصر بفردی دارد که به دلایل مختلفی، تعداد بسیار زیادی از آنها در خارج کشور و در موزه های کشورهای دیگر قرار دارند. یکی از این موزه ها، موزه ی بن در آلمان است که البته تصاویری از المان های باارزش ایرانی زیادی مثل جام های طلا، باغ های ایرانی کوچک و وسایل تزیینی و کاربردی در آن نگهداری می شود. این نمایشگاه بدون شک محلی برای یافته های دیدنی فرهنگ کشور عزیزمان است.
فرهنگ های آغازین و باستانی: یکی از دیدنی ترین یافته های این نمایشگاه، گنجینه ی فرهنگ های آغازین است که روزهای ابتدایی از فرهنگ ایران را از هزاره ی هفتم قبل از میالاد مسیح تا حکومت هخامنشیان به خوبی نشان می دهد.
اسباب بازی در ایران باستان: یکی از جالب ترین دیدنی  هایی که در موزه بن آلمان می توان دید، تخته های بازی ای است که از سنگ صابون ساخته شده و به نقش هایی بی بدیل منقوش است که همانطور که در پایین می توانید ببینید، یکی از آنها درست شبیه یک پرنده است.
یافته ی باستانی جیرفت: این یافته ی بی نهایت زیبا را که از سنگ کلریت ساخته شده است و در سال ۲۰۰۱ در حفاری های باستان شناسی جیرفت کشف شد را ببینید. چند سارق سعی کردند تا این اثر را تکه تکه کرده و از کشور خارج کنند اما خوشبختانه در دام پلیس افتادند. این قطعه ی باستانی متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد است.
جواهراتی از شهدخت ها: درست مثل داستان هزار و یک شب است. این جواهرات طلا که هیچ قیمتی نمی توان روی آنها گذاشت، در قبرهای ۲ شهدخت ایلامی کشف شده اند. در باستان این رسم بوده است که همراه مرده ها، طلا و جواهراتشان هم دفن می شده است طوری که حتی در مورد مصریان باستان و فرعونیان و زنان مصر باستان هم همین سنت وجود داشته است. در ایران، علاوه بر جواهر گاهی غذا و آذوقه هم برای آنها در قبر گذاشته می شده است. قدمت این جواهرات بی همتا به هزاره ی ششم قبل از میلاد مسیح بر می گردد.
باغ های ایرانی: باغ های ایرانی به دلیل سبک معماری بسیار هوشمندانه و زیبا و پر جزییاتی که داشته اند زبانزد معماری جهانی هستند. در حال حاضر ۹ باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. جالب است بدانید مقابل سالن هنر فدرال آلمان، یکی از باغ های ایرانی شبیه سازی شده است، باغی که پر از گیاهان و حس و هوای ایران است و در وسط آن هم حوض فیروزه ای رنگی با فواره اش ساخته شده است. وجود دیوارهای کاهگلی این باغ که به تقلید از معماری سنتی ایران است هم در آن دوران مردم را از گرمای سوزان آفتاب در امان نگه می داشته است و هم مانند محافظی در برابر چشم افراد نامجرم بوده است.
 
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • چهارشنبه ۱۹ آبان ۰۰ ۰۱:۲۸ ۴۹ بازديد
  • ۲ نظر

بزرگترین پادشاه در تاریخ ایران

هفتم آبان یکی از روزهای مهم در تاریخ کشور است؛ روزی که به پاس تلاش های بزرگترین پادشاه هخامنشی به نام کوروش کبیر نامگذاری شده است.
 
به گزارش خبرگزاری موج،  نام کوروش بزرگ یا  کوروش کبیر بزرگترین پادشاه هخامنشی چنان در تاریخ ایران  درخشان است که پس از گذشت هزاران سال از در گذشتش هنوز هم ردپایی از آن در گوشه ی اندیشه های بسیاری از ایرانیان دیده می شود. این نام آن چنان در خاک این سرزمین ریشه دوانده که روزی را برای بزرگداشت وی در نظر گرفته اند؛ روزی که هیچ جایی در تقویم ندارد و تنها در یاد و ذهن ساکنان این سرزمین ثبت شده است. 
امروز ۷ آبان سالروز بزرگداشت بنیان‌ گذار و نخستین شاه شاهنشاهی هخامنشی کوروش بزرگ یا کوروش کبیر است که به مدت سی سال در سال‌ های ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر نواحی گسترده‌ای از آسیا بر قدرت تکیه زده بود. 
 
هر کسی که در این خاک زندگی می کند به خوبی با نام کوروش هخامنشی آشناست؛ گرچه خیلی ها فقط اسمش را شنیده اند و کمتر چیزی از راه و روش زندگی و منش کشورداری وی می دانند. به بهانه این روز  می خواهیم نگاهی به زندگی این پادشاه داشته باشیم.
 
هفتم آبان سال ١١٩٩ ایرانی برابر با ٥٣٩ پیش از میلاد در چنین روزی، کوروش بزرگ وارد بابل شد. مردم بابل گمان میکردند با حکومت کورش بزرگ با چپاول، کشتار و دست درازی به جان و دارایی و زنانشان روبرو خواهند شد و سپس فرمانروایی زورگو و ستم گر بر آنان حکومت خواهد کرد ولی کورش بزرگ و سربازانش نه تنها چنین نکردند بلکه او فرمان آزادی و برابری داد. 
به گفته ی هرودوت، کوروش نسب شاهانه داشته‌ است و به‌جز کتزیاس، دیگر نویسندگان یونانی، ماندانا دختر آستیاگ را مادر کوروش دانسته‌اند و گزارش داده‌اند که کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه یکم و ماندانا بوده‌است. برخی از مورخان امروزی این روایت را معتبر می‌دانند اما برخی دیگر اعتقاد دارند رواج این روایت ریشه‌های سیاسی داشته‌است و هدفش این بوده که از بنیان‌گذار شاهنشاهی هخامنشی، مردی نیمه‌ مادی بسازد تا مادها را با فرمانروایی پارس‌ها آشتی دهد و اصولاً رابطه‌ای بین ماندانا دختر آستیاگ و کوروش قائل نیستند و آن را افسانه می‌دانند.
 
زندگی نامه کوروش کبیر
 
بنا به گفتهٔ هرودوت، آستیاگ پدربزرگ کوروش شبی در خواب دید که از دخترش آنقدر آب خارج شد که کشور ماد و تمام آسیا را غرق کرد. مغها خواب وی را چنین تعبیر کردند که فرزند دخترش روزی بر تمام آسیا چیره خواهد شد. از این روی، وی دخترش ماندانا را به یکی از بزرگان پارس به زناشویی داد. پس از تولد نوه‌اش، وی خواب دیگری دید که تاکی از بدن ماندانا روییده و تمام آسیا را فراگرفته‌است پس او فرزند دخترش را به یکی از بستگانش به نام هارپاگ سپرد و دستور داد که کودک را نابود کند.
هارپاگ، کوروش را به یکی از چوپان‌های شاه به نام میترادات (مهرداد) داد و از او خواست که وی را به دستور شاه به کوهی در میان جنگل رها کند تا طعمهٔ درندگان گردد. چوپان کودک را به خانه برد. وقتی همسر چوپان به نام سِپاکو از موضوع باخبر شد، با ناله و زاری به شوهرش اصرار ورزید که از کشتن کودک خودداری کند و بجای او، فرزند خود را که تازه زاییده و مرده بدنیا آمده بود، در جنگل رها سازد. چوپان نظر همسرش را پذیرفت و جسد مردهٔ فرزندش را به مأموران هارپاگ سپرد و خود سرپرستی کوروش را به گردن گرفت. هارپاگ هم جسد پسر چوپان را با اسمی دیگر در مقبرهٔ شاهی دفن کرد.
سال‌ها بعد هنگامی که کوروش ده ساله شده بود و با کودکان بازی می‌کرد، آن کودکان کوروش کبیر را به عنوان پادشاه برگزیدند. کوروش در میان بازی، دستور داد یکی از کودکان را تنبیه کنند. پدر آن پسر به نام آرتمبارس نزد آستیاگ شکایت کرد و اظهار داشت که یکی از بردگان وی فرزند درباریان را چوب زده‌است. کوروش را نزد آستیاگ فرستادند تا تنبیه شود. شاه با مشاهدهٔ کوروش و شباهت وی با افراد خانواده، چنین سوءظن برد که مبادا او کوروش نوهٔ خودش باشد.
شاه چوپان را تهدید کرد که اگر حقیقت را نگوید شکنجه خواهد شد و وی حقیقت را بیان داشت. پس از آن، شاه هارپاگ را احضار کرد و از وی پرسید: «طفل دخترم را که به تو سپرده بودم، چگونه کشتی؟» هارپاگ با دیدن چوپان پاسخ داد که: «پس از آنکه طفل را به خانه بردم، خواستم طوری رفتار کنم که امر تو اجرا شده باشد و قاتل پسر دخترت هم نباشم.» او گفت حالا که طفل زنده مانده، باید خدا را شکر کرد و ضیافتی داد و از هارپاگ خواست به این میهمانی بیاید و فرزندش را هم همراه بیاورد.
پس از آن هارپاگ را به بی رحمانه‌ترین شکل تنبیه کرد، بدین ترتیب که او را برای صرف شام دعوت نمود و بدون آنکه وی خبردار شود گوشت بدن فرزند هارپاگ را به عنوان غذا، به خورد پدر داد. مدتی بعد آستیاگ بار دیگر به جادوگران و کاهنان روی آورد و از آنها سؤال کرد که آیا هنوز باید از آن خطر از جانب نواده‌اش بترسد یا خیر؟ آنها پاسخ دادند که رؤیای شاه هم‌اکنون تعبیر شده‌است برای آنکه کوروش هنگامی که با کودکان دیگر بازی می‌کرد به عنوان شاه انتخاب شد؛ بنابراین دیگر نیاز نیست از وی بترسد. پس از آن آستیاگ آرام گرفت و نواده‌اش را به پارس نزد پدر و مادرش فرستاد.
 
 کوروش کبیر، به‌ خاطر بخشندگی‌، بنیان گذاشتن حقوق بشر، پایه‌گذاری نخستین امپراتوری چند ملیتی و بزرگ جهان، آزاد کردن برده‌ها و بندیان، احترام به دین‌ها و کیش‌های گوناگون، گسترش تمدن و غیره شناخته شده‌است.
ایرانیان کوروش کبیر را پدر و یونانیان، که وی سرزمین‌های ایشان را تسخیر کرده بود، کوروش کبیر را سرور و قانونگذار می‌نامیدند. یهودیان کوروش کبیر را به منزله مسح‌شده توسط پروردگار بشمار می‌آوردند، ضمن آنکه بابلیان کوروش بزرگ را مورد تأیید مردوک می‌دانستند.
کوروش در استوانهٔ خود که در بابل کشف شده، خودش را «فرزند کمبوجیه، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ کوروش، شاه بزرگ انشان، نوادهٔ چیش‌پیش، شاه بزرگ انشان، از خانواده‌ای که همیشه پادشاه بوده‌است» معرفی می‌کند. 
 
دوران قدرت کوروش کبیر
 
کوروش ابتدا علیه شاه ماد، به جنگ برخاست و سپس به پایتخت حکومت ماد در هگمتانه یورش برد و با کمک‌هایی که از درون سپاه ماد به او شد، هگمتانه را فتح کرد. سپس کرزوس، شاه لیدیه را شکست داد و به‌سوی سارد لشکر کشید و پس از دو هفته، شهر سارد به اشغال نیروهای ایرانی درآمد. کوروش مسئولیت فتح دیگر شهرهای آسیای صغیر را به فرماندهانش واگذار کرد و خود به اکباتان بازگشت و به‌سوی «پارت»، «زرنگ»، «هرات»، «خوارزم»، «باختر»، «سغد»، «گندار»، «ثه‌تَ‌گوش» و «اَرَخواتیش» لشکر کشید. جزئیات این جنگ‌ها در تاریخ ثبت نشده‌است و اطلاع کمی درباره جزئیات این نبردها وجود دارد.
در بهار سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش آهنگ تسخیر بابل را کرد و وارد جنگ با بابل شد. به گواهی اسناد تاریخی و عقیدهٔ پژوهشگران، فتح بابل بدون جنگ بوده‌است و توسط یکی از فرماندهان کوروش به‌نام گئوبروه در شب جشن سال نو انجام شد. هفده روز پس از سقوط بابل، در روز ۲۹ اکتبر سال ۵۳۹ پیش از میلاد، خود کوروش وارد پایتخت شد. تصرف بابل نقطهٔ عطفی بود که باعث ایجاد تعادل بین قدرت‌های درگیر در آسیای غربی شد و زمینهٔ بازگشت یهودیان تبعیدی به میهن‌شان در اسرائیل را فراهم کرد. کوروش همچنین دستور داد که پرستش‌گاه اورشلیم را بازسازی کنند و ظروف و اشیای طلایی و نقره‌ای را که نبوکدنصر از اورشلیم ربوده بود، به یهودیان تحویل داد.
با شکست کشور ماد به‌ وسیله پارس که کشور دست نشانده و تابع آن بود، پادشاهی ۳۵ ساله ایشتوویگو پادشاه ماد به انتها رسید، اما به گفته هرودوت کوروش کبیر به ایشتوویگو آسیبی وارد نیاورد و او را نزد خود نگه داشت. کوروش کبیر به این شیوه در ۵۴۶ پادشاهی ماد و ایران را به دست گرفت و خود را پادشاه ایران اعلام نمود.
 
 
میراث کوروش کبیر
 
پس از مرگ کوروش کبیر پسرش کمبوجیه دوم (کامبیز دوم) به پادشاهی برگزیده شد. کمبوجیه دوم قبل از عزیمت به مصر برای تصرف آن کشور، برادرش بردیا را کشت و سپس به مصر لشگر کشید. او پس از تصرف مصر بر تخت شاهی نشست و خود را فرزند خدایان معرفی کرد اما مدتی بعد گاو مقدس مصریان را کشت.
عده ای اعتقاد دارند این کار او به دلیل ابتلا به بیماری جنون و عده ای اعتقاد دارند به دلیل جلوگیری از جهالت مردم و پرستش گاو بوده است زیرا بر اساس اعتقادات کامبیز که یکتا پرست و یزدان پرست بود، گاو موجود مقدسی محسوب نمی شد.
زمانی که او در مصر بود یک مغ که برادرش بسیار به بردیا، برادر مقتول کامبیز شباهت داشت به توسط آن مغ به کاخ شاهی راه یافت. این فرد که گئوماته نام داشت خود را بردیا فرزند کوروش کبیر معرفی نمود و به تخت سلطنت نشست. زمانی که این خبر به کامبیز رسید از مصر به سوی ایران حرکت کرد اما در سوریه کنونی خودکشی نمود.
پس از مرگ کامبیز پسر کوروش کبیر و فاش شدن راز گئوماته یک گروه  ۷ نفره از شاهزادگان هخامنشی در کاخ شاهی اقدام به قتل گئوماته و برادرش کردند و یکی از این ۷ نفر با نام داریوش کبیر بر تخت سلطنت نشست. داریوش که یکی از عمو زادگان کوروش کبیر محسوب می شد پس از رسیدن به قدرت به بسط کشور پارس اقدام نمود و در نبردی به نام ماراتن  با ارتش یونان به جنگ پرداخت اما شکست خورد. اگرچه امروزه این مسئله که ارتش ایران در این جنگ شکست خورده باشد توسط تعدادی محل تردید قرار گرفته است.
ارتش پارس در زمان داریوش تا شبه جزیره بالکان پیش روی کرد و پس از مرگ داریوش پسرش خشایار شاه به قدرت رسید. خشایار شاه با لشگری انبوه که تاریخ تا به آن روز نظیرش را ندیده بود به یونان حمله کرد و اگرچه در جنگ سالامین شکست خورد اما موفق شد آتن پایتخت یونان را به تصرف خود درآورد.در جریان این لشگر کشی آتن آتش گرفت و تا به امروزه این کشمکش که ایرانیان به عمد آن را آتش زده اند و یا خیر ادامه دارد.
امپراطوری هخامنشی در سال ۳۳۱ قبل از میلاد با حمله اسکندر مقدونی سرنگون شد و داریوش سوم آخرین شاه آن بود. اگرچه باز هم عده ای اعتقاد دارند یورش اسکندر به ایران فاقد هرگونه حقیقت تاریخی است.
امپراطوری هخامنشی با تصرف مصر در افریقا و تصرف مناطقی از بالکان عملا تبدیل به تنها امپراطوری دنیا شد که در سه قاره جهان آن روز دارای قلمرو بوده است و اگرچه بعدها رومیان نیز این امکان را به دست آوردند که در هر سه قاره جهان آن روز گسترش قلمرو دهند اما هخامنشیان اولین امپراطوری بودند که در هر سه قاره نفوذ کردند.
داریوش کبیر در زمان حیات خود دستور ساخت تخت جمشید یا پرسپولیس را صادر کرد و با بنای کاخ های با شکوه آن را به عنوان پایتخت هخامنشیان برگزید و خود را شاهنشاه (شاه شاهان) نامید. شکوه این شهر آنچنان بود که سفرای خارجی و بازرگانان دیگر کشورها پس از ورود به آن دچار شگفت زدگی فراوان می شدند.
همچنین داریوش در کتیبه ای برای ایران دعای بسیار جالبی دارد که حتی امروزه نیز توسط ایرانیان بسیار به آن ارجاع داده می شود. او در این کتیبه برای ایران این چنین دعا می کند: خداوند این کشور را از دروغ، دشمن و خشکسالی نگاه دارد. در زمان داریوش ساخت بنای پرسپولیس بنیان گذاشته شد که در آن قصرهای متعدد ساخته شد و سربازان گارد جاویدان به محافظت از آن قصرها گمارده شدند.
داریوش همچنین برای گسترش تجارت  در زمان خود دستور ساخت راه های متعددی را صادر نمود که یکی از مشهورترین این را هها، راه شاهی است که از شوش به سارد کشیده شد. او برای محافظت از این راه ها قلعه هائی در طول این جاده ها بنا نمود و امنیت بازرگانی را افزایش داد.
با بنا نمودن راه ها تجارت بین شرق و غرب از طریق امپراطوری هخامنشی تسهیل گردید زیرا راه ابریشم که راهی بود که به واسطه آن کالاهائی مانند ابریشم از خاور دور و چین به اروپا (یونان و بعدها روم) صادر می شد، به دلیل ایجاد امنیت و ساخت راه بسیار افزایش یافت و ایران تبدیل به پل ارتباطی بین غرب و شرق گردید و موجب گسترش فرهنگ و تمدن بشری شد. همچنین داریوش اولین سیستم پستی دنیا را ایجاد کرد.
او دستورداد تا در طول مسیر راه ها چاپارخانه هائی احداث شود و پیک هائی که حامل نامه بودن د پس از طی مسافتی در این چاپارخانه ها نامه را پیک دیگری که آماده خدمت بود می دادند. این پیک نیز پس از طی مسافتی مجددا در چاپارخانه بعدی نامه را پیک بعدی می داد و به این ترتیب همیشه پیک و اسب خسته با یک پیک و اسب تازه نفس جابجا می شدند. این امر موجب می شد تا داریوش بسیار زودتر از دیگر حاکمان جهان از اخبار مطلع شود.
 
 
منشور کوروش کبیر
 
از کوروش کبیر تنها سند نسبتاً مفصلی که برجای مانده که امروزه با شمارهٔ ۹۰۹۲۰ در اتاق ۵۲ بخش ایران باستان موزه بریتانیا نگهداری می‌شود.
منشور کوروش هخامنشی نوشته های بیشتری داشته است که بر اثر گذشت زمان بخش هایی از آن از بین رفته و بخش هایی از آن شکسته شده بود که مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. 
استوانه کوروش پس از شکست دادن نبونید و تصرف بابل، نوشته شده و به منزلهٔ سند و شاهد تاریخی پرارزشی‌است. در سال ۱۹۷۱ میلادی، سازمان ملل متحد استوانه کوروش را به همهٔ زبان‌های رسمی سازمان منتشر کرد و بدلی از این استوانه در مقر سازمان ملل در شهر نیویورک قرار داده شد.
تکه اصلی استوانه کوروش کبیر در سال ۱۸۷۹ میلادی توسط هرمزد رسام در حفاری معبد مردوک در بابل پیدا شد، این تکه منشور کوروش حاوی ۳۵ خط بود. تکهٔ دوم منشور کوروش کبیر که شامل خط‌های ۳۶ تا ۴۵ می‌شود، در سال ۱۹۷۵ میلادی در کلکسیون بابل دانشگاه ییل یافت شد و به منشور اصلی پیوست گردید.
 
بخش های منشور کوروش
 
بخش اول ) کاهنان بابلی گزارشی درباره وضعیت نابسامان شهر بابل و نارضایتی مردم بابل از فرمانروایان بابلی را بازگو می کنند.
بخش دوم ) کوروش پیرامون گشایش بابل و پایان بخشیدن به ظلم و ستم و نابسمانی ها شهر سخن می گوید و فرمان خود بر پایه آزادی مردم و حقوق تمام ملل را صادر می کند.
 
بخش نخست منشور کوروش
 
۱- کوروش شاه جهان شاه بزرگ شاه توانا شاه بابل شاه سومر و اکد
۲- . . . شاه چهار گوشه جهان
۳- چهار . . . من هستم . . . به جای بزرگی، ناتوانی برای پادشاهی کشورش شناخته شده بود
۴- نبونید تندیس های کهن خدایان را از میان برد . . . و مانند آنان را به جای آن ها گذاشت.
۵- مانند تندیسی از [پرستشگاه] ازاگیلا ساخت . . . برای " اور " و دیگر شهر ها
۶- آیین پرستشی که بر آنان ناروا بود . . . [آورد]. هر روز با خصمانه ترین روش ستیزه گری می جست.
۷- قربانی [پیشکش] روزانه را از میان برداشت . . . او قوانین ناروایی در شهرها برقرار کرد. او ستایش "مردوک" شاه خدایان را به کلی به فراموشی سپرد.
۸- او همراه به شهر او [مردوک] بدی می کرد. هر روز به مردم خود آزار می رسانید. با اسارت و بدون سازش همه را به نیستی کشانید.
۹- بر اثر دادخواهی آنان "انلیل" خدا [مردوک] خشمگین گشت و او . . مرزهایش. خدایانی که در میانشان زندگی می کردند جایگاهشان را رها کردند.
۱۰- او [مردوک] در خشم خویش آن ها را به بابل آورد، مردم به مردوک چنین گفتند: بشود که توجه وی به همه ی مردم که خانه های شان ویران شده برگردد.
۱۱- مردم سومر و اکد که مانند مردگان شده بودند او توجه خود را به آن ها بازگرداند. این موجب همدردی او شد. او به همه سرزمین ها نگریست.
۱۲- آن گاه وی جست و جوکنان فروانروای دادگر می یافت کسی که آرزو شده، کسی که وی دستش را گرفت. کوروش پادشاه شهر انشان.[ انشان: از شهرهای جنوب غربی ایران] پس نام او را بر زبان آورد. نامش را به عنوان فرمانروای سراسر جهان یادآوری کرد.
۱۳- سرزمین "گوتیان" سراسر اقوام "ماندا" را مردوک در پیش پای او به کرنش [تعظیم] وا داشت. مردمان ماد و سپاه سران را که وی به دست او [کوروش] داده بود.
۱۴- با دادگری پذیرفت. مردوک سرور بزرگ پشتیبان مردم خویش کارهای پارسیانه و درون پاک او را با شادی نگریست.
۱۵- به سوی بابل شهر خویش فرمان پیش روی داد و او را وا داشت تا راه بابل پیش گیرد. همچون یک دوست و یاد در کنارش او را همراهی کرد.
۱۶- سپاه بیکرانش که شمار آن چون آب رود برشمردنی نبود با جنگ افزارهای آماده در کنار هم پیش رفتند.
۱۷- او [مردوک] گذاشت تا بی جنگ و کشمکش وارد شهر بابل شود و شهرهای بابل را از هر نیازی برهاند. او نبونید را که وی [مردوک] را ستایش می کد به دست او [کوروش] تسلیم کرد.
۱۸- مردم بابل همگی سراسر زمین سومر را که فرمانروایان و حاکمان پیش وی سرفرود آوردند و شادمان از پادشاهی کوروش با چهره های درخشان به پایش بوسه زدند.
۱۹- خداوندگار [مردوک] را که به یاریش مردگان به زندگانی بازگشتند [منظور این است که مردم بابل بی روح و بی امید شده بودند] که همگی را از نیاز و رنج به دور داشت به نیکی ستایش کردند و یادش را گرامی داشتند.
بخش دوم منشور کوروش
۲۰- من کوروش هستم شاه جهان شاه بزرگ شاه نیرومند شاه بابل شاه سرزمین سومر اکد شاه چهار گوشه ی جهان
۲۱- پسر شاه بزرگ کمبوجیه  [پدر کوروش] شاه شهر انشان نوه ی شاه بزرگ کوروش شاه شهر انشان نبیره شاه بزرگ چیش پیش شاه انشان
۲۲- از دودمانی که همیشه از شاهی برخوردار بوده است. که فرمانروایی اش را "بعل" و "نبو" گرامی می دارند و پادشاهی اش را برای خشنودی درونی شان خواستارند. آن گاه که من با سازش [صلح] به بابل درآمدم،
۲۳- با خرسندی و شادمانی به کاخ فرمانروایان و تخت پادشاهی قدم گذاشتم، آن گاه مردوک سرور بزرگ قلب بزرگوار مردم بابل را به من معطوف داشت و من هر روز به ستایش او کوشیدم [ کلمه ستایش در این جا به این معنا و مفهوم است که هم گام با اندیشه و باور مردم بابل گام برداشته و آنان را بزرگ داشت و به باورهای آن ها احترام قائل شده است. زیرا بر اساس تمام گزارشات تاریخی کوروش مزدا پرست و دارای باورها و آداب ایرانی بوده ]
۲۴- سپاهیان بی شمار من با سازش و آشتی به بابل درآوردند. من نگذاشتم در سراسر سرزمین سومر و اکد تهدید کننده دیگری پیدا شود.
۲۵- من در بابل و همه شهرهایش برای نیک بختی ساکنان بابل که خانه هایشان برابر میل خدایان نبود کشویدم . . . مانند یک یوغ که بر آن ها روا نبود.
۲۶- من ویرانه هایشان را از نو ساختم و دشوارهای آنان را آسان کردم. مردوک خدای بزرگ از کردار پارسیانه ی من خشنود گشت و
۲۷- بر من کوروش شاه که او را ستایش کردم و بر کمبوجیه پسر تنی من و همچنین بر همه سپاهیان من
۲۸- او توجه و بخش اش را ارزانی ما داشت ما جایگاه بالای او را با شادمانی ستایش کردیم. همه پادشاهان بر تخت نشسته
۲۹- از سراسر گوشه و کنار جهان از دریای زبرین [مدیترانه] تا دریای زیرین [خلیج فارس] شهرهای مسکون و همه پادشاهان "امورو" [بخش هایی از سوریه کنونی] که در چادرها زندگی می کنند.
۳۰- باج های گران بر من آوردند و به پاهایم در بابل بوسه زندند از . . . "نینوا" تا آشور و نیز شوش
۳۱- اکد " اشنونه " "زمبان" "مه تورنو" "دِر" تا سرزمین "گوتیوم" شهرهای آن سوی دجله که پرستشگاه های شان از دوران کهن ساخته شده بود.
۳۲- خدایانی که در آن ها زندگی می کردند من آن ها را به جایگاهشان بازگردانیدم و پرستشگاه های بزرگ برای ابدیت ساختم. من همه مردمان را گرد آوردم و آن ها را به سرزمین شان برگردانیدم.
۳۳- هم چنین خدایان سومر که نبونید آن ها را به رغم خشم خدای خدایان [مردوک] به بابل آورده بود فرمان دادم که برای خشنودی مردوک خدای بزرگ
۳۴- در جایشان در منزلگاهی که شادی در آن هست برپای دارند. بشود که همه خدایانی که من به شهر های شان بازگردانیدم
۳۵- روزانه در پیشگاه " بعل " و " نبو " درازای زندگی مرا خواستار باشند. بشود که سخنان روزی دهنده برایم بیابند بشود که آن ها به مردوک سرور من بگویند کوروش شاه ستایشگر تو و کمبوجیه پسرش
۳۶- بی گمان باش، بگذار تا آن زمان باز سازنده باشند . . . با روزهایی پی در پی. همگی مردم بابل پادشاهی را گرامی داشتند و من همه ی سرزمین ها را زیستگاهی آرام ساختم.
۳۷- . . . یک غاز، دو اردک . ده قمری بیش از غازها، اردک ها و قمریان
۳۸- . . . بلند بر آن ها بیافزودم. در استوار گردانیدن- بنای باروی ایمگور - انلیل باروی بزرگ شهر بابل کوشیدند و 
۳۹- . . . دیوار کنار خندق شهر را که یکی از شاهان پیشین با آجر ساخته بود را به پایان رساندم.
۴۰- بدان گونه که پیرامون شهر برنیامده بود. آن چه را که هیچ یک از شاهان پیشین با کسانی که به بیگاری گرفته شده بود در بابل نساخته بودند.
۴۱- . . . از قیر و آجر از نو دوباره ساختم و ساختنش را به پایان رساندم.
۴۲- دروازه های بزرگ آن ها را بنا نهادم . . . و درهایی از چوب سدر با پوششی از مفرغ با آستانه ها و پاشنه هایی از مس ساخته شده . . . هر آن جایی که دروازه های شان یافته می شد.
۴۳- استوار گردانیدم . . . نوشته ای به نام آشوربانی پال شاهی پیش از من در میان آن بدیدم
۴۴- . . . 
۴۵- . . . تا روز جاویدان
 
 
 هر سال هفت آبان  علاقه‌ مندان به کوروش و تاریخ و تمدن ایران‌ زمین برای پاسداشت فرهنگ و تمدن ایرانی به پاسارگاد، در کنار مقبره کوروش جمع می‌شوند تا نام و یاد او را گرامی‌ دارند.
۰ ۰
  • محمد مهدی مهدی خانی
  • جمعه ۰۷ آبان ۰۰ ۲۰:۵۸ ۴۳ بازديد
  • ۰ نظر
شنبه ۱۵ اردیبهشت ۰۳

من در شبكه هاي اجتماعي

آرشيو

تازه ترين مطالب

آخرين نظرات

پربازديدترين مطالب

محبوب ترين مطالب

پربحث ترين مطالب

نويسندگان

پيوندها

نظرسنجي

  • آیا از وبلاگ راضی هستید

خلاصه آمار

  • مجموع نمایش‌ ۱,۰۲۰
  • مجموع بازدید ۸۸۱
  • بازدید امروز ۲
  • بازدید دیروز ۰
  • مجموع مطالب ۱۱
  • مجموع نظرات ۴
  • افراد آنلاین ۱

ساعت

موزيك

فارسي بلاگ : رسـانه وبلاگ نويسان حرفـه اي